شیعه نیوز: مرزنجوش دارای خواص و کاربردهای فوق العاده بسیاری می باشد، استفاده صحیح از مرزنجوش برای سلامت بدن و درمان برخی بیماری ها نیز بسیار موثمر ثمر است.
مرزنجوش به اندازه ی پونه ی کوهی (ارگانو) که رابطه ی بسیار نزدیکی با آن دارد شناخته شده نیست، اما خواص مرزنجوش از نظر پزشکی و درمان و سلامت و زیبایی بی نظیر است. مرزنجوش یک گیاه همه ساله است که خاستگاه آن مناطق مدیترانه است. این روزها، این گیاه را در باغ های سرتاسر جهان می کارند. این گیاه معمولا به عنوان جایگزینی برای پونه ی کوهی در آشپزی استفاده می شود و بافتی نرم تر و مزه ای نسبتا ملایم تر از آن دارد.
ارزش غذایی مرزنجوش
هنگامی که شما از مرزنجوش در آشپزی استفاده می کنید، احتمالا از انواع خشک شده آن و به مقدار نسبتا کم استفاده می کنید. در بخش سلامت میخوانید که یک قاشق غذا خوری از گیاه مرزنجوش، حدود 5 گرم کالری دارد، اکثر این کالری ها از کربوهیدرات های به شکل فیبر و قند طبیعی به دست می آیند، اما مرزنجوش منبع مهم و مناسبی از کربوهیدرات و قند و فیبر نمی باشد. همچنین به احتمال زیاد مواد مغذی قابل توجهی را تولید نمی کند، اما مقدار کمی از ویتامین K را دریافت خواهید کرد، همچنین می توانید میزان مصرف ویتامین A، ویتامین C، فولات و ویتامین B6 خود را با مصرف مرزنجوش افزایش دهید. مواد معدنی موجود در این گیاه حاوی کلسیم، آهن و منگنز می باشد.
خواص مرزنجوش و فواید آن برای افراد مختلف
بهترین مزایایی که مرزنجوش در رده سلامتی، پوست و مو به ما ارائه می دهد در ادامه این بخش در بحث بررسی خواص و فواید خوراکی ها آورده شده است.
1. خواص آنتی اکسیدانی مرزنجوش:
هنگامی که از مرزنجوش در یک ماده غذایی خوشمزه استفاده شود، خواص آنتی اکسیدانی را به بدن ما می رساند، که باعث بهبود سلامت قلب و عروق می شود. همچنین قادر به تنظیم سطح قند خون است، التهاب درون بدن را افزایش می دهد و به آرامش سیستم عصبی بدن کمک می کند.زمانی که به عنوان یک درمان موضعی استفاده شود، خواص آنتی اکسیدانی آن طیف وسیعی از مزایا را ارائه می دهد. اکثر محصولات پاک کننده تجاری مرزنجوش را به فرآیند فرمول بندی خود اضافه می کنند، زیرا باعث صاف شدن پوست و جلوگیری از چین و چروک می شود و در درمان پوست های مستعد آکنه، اگزما و بثورات را موثر است.
2. خواص ضد درد مرزنجوش:
روغن مرزنجوش به طور موثر به کنترل سطح درد کمک می کند، که معمولاً با التهاب، تب، سردرد و درد عضلانی همراه است. روغن مرزنجوش بسیار موثر است و نسبت به داروهایی که مزایای یکسان دارند، هیچ گونه عوارض جانبی منفی ندارد.
3. خواص ضد اسپاسم یا گرفتگی :
گیاه مرزنجوش در درمان تقریبا تمام انواع اسپاسم ها و مشکلات مربوطه مفید است. این ماده به نحو موثری اسپاسم های دستگاه تنفسی، روده ها، و اسپاسم های عضلانی اعضای بدن را برطرف می کند. همچنین به درمان تشنج ها، کشیدگی عضلات، گرفتگی های عضلانی و وبای تشنجی که به خاطر اسپاسم های غیر قابل کنترل به وجود می آیند کمک می کند.
4. خواص ضد ویروسی مرزنجوش:
بدن انسان به طور مداوم در معرض عناصر محیطی قرار می گیرد و یک سیستم ایمنی ضعیف را به وجود می آورد و به ویروس و عفونت ها تبدیل می شود. تحقیقات نشان می دهد که استفاده از مرزنجوش به عنوان یک درمان مناسب برای حمله ویروس ها در نظر گرفته میشود، همچنین استفاده مداوم از آن برای درمان آنفولانزای مرغی و سرخک نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
5. خواص ضد باکتریایی مرزنجوش:
مرزنجوش دارای خواص ضد میکروبی، ضد قارچی، و ضد عفونی کننده ای است که به آن خاصیت درمانگری متعددی می بخشد. علاوه بر موارد ذکر شده، این گیاه را می توان برای درمان سرماخوردگی، آنفولانزا، عفونت ها، مسمومیت غذایی و کمک به درمان زخم ها نیز استفاده کرد.
6. کمک التیام سریع زخم ها با مرزنجوش:
گیاه مرزنجوش به عنوان یک مرهم با ارتقاء سرعت التیام زخم ها، چه درونی چه بیرونی، و محافظت از آن ها در برابر عفونت سرعت درمان زخم ها را افزایش می دهد.
7. متعادل کردن تن پوستی:
کسانهی که به دنبال زیبایی پوست هستند، ممکن است متوجه شده باشند که مرزنجوش، یکی از عنصر های رایج در اکثر محصولات پوستی است. حاوی مقادیر بالای آنتی اکسیدان است و باعث می شود که تن پوست به طور موثر تنظیم شود. تولید کنندگان مراقبت از محصولات پوستی عصاره مرزنجوش در محصولات خود فرموله می کنند و از مزایای آن نسبت به رقبا برخوردار میشوند، مرزنجوش همچنین برای سفید شدن پوست و کمک به جوانسازی موثر است.
8. مرزنجوش برای سلامت کلی مو:
هنگامی که به عنوان یک درمان برای شستشوی مو استفاده می شود، روغن مرزنجوش معجزه می کند و به بهبود شرایط مو کمک خواهد کرد. خواص ضد باکتری و ضد قارچ آن به پاک کردن مو کمک میکند و هرگونه ناخالصی را که ناشی از محیط زیست است، از پوست سر را از بین میبرد. کارشناسان مو توصیه می کنند که اگر روغن مرزنجوش را به صورت مستقیم به پوست سر بمالید، می تواند به درمان هرگونه بیماری مانند شوره سر و خشکی مو کمک کند، علاوه بر این شستشوی مداوم با مرزنجوش مواد معدنی و مواد مغذی حیاتی را فراهم می کند و کمک می کند تا ریشه موهای شما ضخیم تر شود. برای بهره مندی از مزایای کامل آن باید پس از استفاده، اجازه دهید تا موهایتان به طور طبیعی خشک شود و از هیچ گونه لوازم گرمایش غذایی استفاده نکنید.
9. مرزنجوش برای کمک به سلامت دستگاه گوارش:
مرزنجوش می تواند به بهبود سیستم گوارشی کمک کند و همچنین مشکلات خاص مربوط به دستگاه گوارش را حل کند. فقط رایحه ی آن می تواند به تحریک غدد بزاقی کمک کند و این امر به فرایند گوارش که از دهان آغاز می شود کمک کند. روغن موجود در این گیاه نیز اثربخش است و حرکت را در دستگاه گوارش تحریک می کند.
ناراحتی های رایجی مانند گاز معده، نفخ، سوء هاضمه، گرفتگی عضلات و حالت تهوع را می توان با چند فنجان چای آرامبخش مرزنجوش یا افزودن گیاه تازه ی آن به وعده ی غذایی برطرف کرد. این گیاه همچنین می تواند در دوره های بیماری و در خلال فرایند ریکاوری وقتی که میلی به غذا خوردن ندارید اشتهای تان را افزایش دهد.
10. کمک به استرس و اضطراب با مرزنجوش:
گیاه مرزنجوش به درمان استرس و اضطراب کمک میکند. شما یا می توانید آن را در فضای خانه اسپری و استنشاق کنید یا آن را با روغن حامل دیگری رقیق کنید و از آن برای یک ماساژ تسکین دهنده ی استرس استفاده کنید. با کمک به تسکین تنش و اضطراب، روغن معطر مرزنجوش می تواند به بهبود کیفیت خواب نیز کمک کند و باعث شود شب پر آرامشی را پشت سر بگذارید.
11. مرزنجوش برای کمک به سلامت زنان:
مرزنجوش در زمینه ی بهبود سلامت زنان از اعتبار و ارزش بالایی برخوردار است. این گیاه می تواند به متعادل شاختن هورمون های زنان و تنظیم قاعدگی آن ها کمک کند. چنانچه در بخش سلامت نمناک و در بحث بررسی خواص روغن مرزنجوش هم گفته شد مرزنجوش نه تنها به تنظیم چرخه ی قاعدگی کمک می کند بلکه به از بین بردن بسیاری از علائم آشنایی که زنان در طول عادت ماهیانه شان با آن ها روبرو هستند کمک می کند و می تواند به درمان علائم مربوط به یائسگی نیز کمک کند.
به دلیل خواص تحریک کنندگی طبیعی جریان قاعدگی، می تواند قاعدگی زنان را تحریک کند و حتی از آن برای مادران شیرده جهت شیردهی بیشتر نیز استفاده شده است.سایر استفاده های مرزنجوش برای سلامتی زنان، درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک و ناباروری است که اغلب به این بیماری مربوط می شود. در مطالعه ای جدید که در اوایل امسال به چاپ رسید دریافته اند مرزنجوش بر هورمون های زنان و سندرم تخمدان پلی کیستیک اثر مفیدی دارد. این گیه به بهبود حساسیت به انسولین و کاهش سطح آندورفین در بیماران کمک می کند.
12. مرزنجوش برای کاهش کلسترول:
مرزنجوش حاوی فیبر فراوانی است که سبب دفع صفرا و سموم سرطان زای موجود در روده ها شده و مصرف منظم آن میزان کلسترول را کاهش می دهد.
13. خواص مرزنجوش برای لاغری:
دم کرده برگهای خشک شده یا پودر شده گیاه مرزنجوش برای لاغری و کاهش وزن بسیار مفید است.
14. مرزنجوش برای درمان سریع شکستگی:
از ترکیب مرزنجوش و روغن زیتون گرم و نرم نگهداشتن محل شکستگی یا دررفتگی استفاده می کنند زیرا مرزنجوش دررفتگی یا شکستگی استخوانها را ترمیم و بهبود می بخشد.
15. مرزنجوش برای رفع گوش درد:
گیاه مرزنجوش آرامبخشی فوق العاده بوده و چکاندن چند قطره از عصاره آن گوش درد را کاهش می دهد.
16. مرزنجوش برای درمان سرفه و اسهال:
برای درمان سرفه می توان دو قاشق غذاخوری از پودر گیاه مرزنجوش را در نیم لیتر آب ریخت و معجونی تهیه نمود که برای درمان سرفه و بهبود اسهال های شدید مفید و مؤثر باشد.
17. محو کردن جای جوش:
برای محو کردن جای جوش از روی پوست چندین روز به شکل مرتب و منظم ترکیبی مساوی از پخته گیاه مرزنجوش و عسل را تهیه کرده و بر روی جای جوش ها بگذارید.
18. مرزنجوش برای از بین بردن لکه های خونی چشم:
برای درمان لکه های قرمز رنگ خونی چشم و تمام لکه های زیر چشم ترکیب مرزنجوش و عسل را بر زیر چشم خود بمالید.
19. مرزنجوش برای رفع گرفتگی بینی:
برای رفع گرفتگی بینی و گلو درد در فصول سرد، پودر گیاه مرزنجوش را دم کرده و بنوشید.
20. درمان آرتریت:
برای درمان و کاهش درد های روماتیسمی، عضلانی و آرتریت بهتر است مرزنجوش و روغن زیتون را ترکیب کنید و سپس 2 یا 3 ساعت آن را در آب جوش، قرار دهید تا معجونی را به دست آورید که بسیار مفید است.
21. مرزنجوش برای مبارزه با سرطان ها:
فیبر موجود در گیاه مرزنجوش منجر به دفع مواد زائد در سیستم گوارشی شده و با انواع سرطان ها به خصوص سرطان روده مقابله می کند.
22. خاصیت مرزنجوش برای بی خوابی:
مصرف دم کرده گیاه مرزنجوش سبب آرامش اعصاب و درمان مشکل بی خوابی یا کم خوابی می شود.
23. مرزنجوش برای سلامت قلب و عروق:
مصرف گیاه مرزنجوش جریان گردش خون در بدن را بهبود می بخشد و کارایی و سلامت دستگاه قلب و عروق را افزایش می دهد.
24. مرزنجوش برای رفع کک و مک پوست:
برای از بین بردن لکه های پوستی و کک و مک روی پوست، در طب سنتی به مالیدن روغن و عصاره گیاه مرزنجوش توصیه می شود.
25. مرزنجوش برای کنترل میل جنسی:
روغن معطر مرزنجوش مانند یک شهوت کاه عمل کند و به سرکوب یا کنترل میل جنسی کسانی که از شهوت یا میل جنسی بیش از حد یا نامتعارف رنج می برندمی پردازد.
26. خواص ادرار آوری:
روغن معطر مرزنجوش، یک ادرارآور طبیعی می باشد و سبب افزایش مقدار ادراری را که تولید می کنید می شود. ادرارآورها به شستشوی سیستم بدن و خارج کردن آب اضافی و مواد سمی مانند سدیم اضافی و اسید اوریک کمک می کنند.
27. مرزنجوش برای افزایش تعریق:
روغن مرزنجوش سبب افزایش میزان تعریق شده و مواد سمی، سدیم، املاح و... را از بین می برد. همچنین به پایین آوردن تب و کاهش وزن کمک می کند.
28. مرزنجوش برای کاهش مشکلات هورمونی:
آنزیم پروتئین تریوزین فوسفات 1B (PTP1B) بر سطح انسولین تاثیری منفی می گذارد، روغن معطر مرزنجوش جلوی رشد این آنزیم را می گیرد و اینگونه سطح قند خون را تحت تاثیر قرار می دهد.
29. مرزنجوش برای کاهش فشار خون:
مصرف مرزنجوش سیستم گردش خون در بدن را بهبود می بخشد و مزایای بسیاری را برای کاهش خون دارد.
30. خاصیت مرزنجوش برای رحم:
گیاه مرزنجوش دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی فراوانی است و سبب درمان یا کاهش عفونت ها و قارچ های رحم و واژن می شود.
31. مرزنجوش برای کودکان:
مصرف مرزنجوش برای کودکان و نوزادان مناسب نیست.
32. مرزنجوش برای زنان باردار:
روغن معطر مرزنجوش جلوی رشد را می گیرد مصرف مرزنجوش باید با احتیاط و حتما با مشورت با پزشک صورت گیرد.
عوارض جانبی مرزنجوش :
زمانیکه به مقدار معمول برای طعم غذا استفاده شود، کاملاً برای همه ی افراد ایمن است و زمانی که برای مدت کوتاه به عنوان مصرف داروی استفاده شود، همچنان ایمن می باشد اما طبق برخی از منابع، زمانی که بیش از حد از آن استفاده کنید ممکن است باعث آسیب به کبد و کلیه شود و یا حتی سرطان کبد ایجاد شود.
توصیه می شود که قبل از استفاده از گیاه مرزنجوش به عنوان دارو در زمان بارداری یا شیردهی یا کودکان حتماً با پزشک مشورت کنید.
افرادی که به نعنا، ریحان یا مریم گلی حساسیت دارند، به احتمال زیاد به این گیاه نیز حساسیت نشان میدهند، پس باید از آن اجتناب کنند.
ممکن است باعث ایجاد تداخلات دارویی شود:
مرزنجوش دارای خواص دیورتیک است و بنابراین ممکن است با قرص های این چنینی تداخل پیدا کند و منجر به از دست دادن نگهداری ادرار شود.
چگونگی استفاده از مرزنجوش
میتوان مرزنجوش را به عنوان یک ادویه به غذا اضافه کرد، اما راه های دیگری نیز وجود دارد که می توانید دوز موثری از آن را استفاده کنید و از خواص مرزنجوش بهره مند شوید.
– چای مرزنجوش:
نوشیدن چند فنجان چای مرزنجوش در روز تونیکی عالی برای رفع مشکلات گوارشی و تقویت دستگاه گوارشی محسوب می شود. همچنین چای مرزنجوش مملو از ترکیب های آنتی اکسیدانی است که می توانند به دور ماندن از بیماری ها کمک کنند.
چگونگی انتخاب و نگهداری گیاه مرزنجوش
مانند تمام سبزیجات خشک و ادویه جات، ترشی جات، مرزنجوش را نیز در یک ظرف دربسته بریزید و در یک فضای تاریک و خنک نگهداری کنید.
اگر به طور مناسب از آن ها نگهداری شود، می توان سه یا چهار سال از آن استفاده کرد. میتوانید در برخی از بازارها گیاه تازه آن را پیدا کنید، با این حال بسیاری از آشپزان می گویند که بهتر است از مرزنجوش خشک استفاده کنید.
منبع : نمناک