«شیعه نیوز»: فرد مبتلا به بیماری نشخوار ذهنی دچار نوعی وسواس فکری است که امروزه راه های گوناگونی برای درمان و کنترل آن وجود دارد.
بعضی از افراد با موضوع نشخوار ذهنی آشنایی دارند. نشخوار ذهنی یعنی تکرار یک فکر یکسان در ذهن که مدام تکرار می شود؛ یعنی یک فکر وسواس گونه. افرادی که آن را تجربه می کنند، معمولا بعد از مدتی دچار استرس و ناامیدی می شوند. ممکن است که شما مدام به فکر افکار منفی، مانند فرصت های از دست رفته، خاطرات با فردی که قبلاً در زندگیتان بوده یا حرف اشتباهی که زده اید، باشید.
فکر کردن به این افکار منفی در طول زندگی بسیار آسیب زننده است و هرگز فایده ای برای شما نخواهد داشت. در صورتی این افکار می توانند برای شما سودمند باشند که به خودتان زمان و فضای کافی بدهید و در مورد چیزهایی که مهم هستند فکر کنید. اتفاقات گذشته را بررسی کنید تا ببینید که چه چیزهایی باعث ایجاد چنین اشتباهاتی شده اند؛ مخصوصاً زمانی که صحبت از عصبانیت، اضطراب و افسردگی می شود. باید بیشتر به خودتان زمان بدهید تا یک تفکر ذهنی با ثبات پیدا کنید و راحت تر به سمت جلو قدم بردارید.
نشخوار ذهنی چیست؟
نشخوار ذهنی یک نوع تفکر وسواس گونه در مورد یک ایده ، موقعیت یا انتخاب است که با عملکرد متعادل ذهن برابر نیست . کلمه نشخوار به معنای جویدن در حیواناتی مثل گاو است. زمانی که گاو دوباره غذا را از معده وارد دهان می کند و آن را می جود، به آن نشخوار می گویند. یعنی چنانچه در این بخش از سلامت روان نمناک میخوانید یک عمل تکراری را دوباره انجام می دهد و همین موضوع در مورد افکار هم اتفاق می افتد. اگر شما مدام یک فکر را در سر خود پرورش دهید، یعنی دچار نشخوار ذهنی هستید. نشخوار ذهنی می تواند منجر به افسردگی شود. این افراد معمولا نسبت به انسان های معمولی اضطراب بیشتری را در زندگی احساس می کنند. معمولا خانم ها بیشتر از آقایان به نوشخوار ذهنی مبتلا می شوند.
علائم ؛ نشخوار ذهنی چگونه است؟
اگر چنین افرادی را مشاهده کرده باشید، قطعاً متوجه می شوید که آن ها مدام درگیر یک ایده یا یک تفکر هستند. تفکر سالم در آن ها وجود ندارد. اگر احساس کردید که خودتان مدام در مورد یک مشکل خاص فکر می کنید و به دنبال بهترین راه حل هستید، احتمالاً به نشخوار ذهنی دچار شده اید؛ مخصوصاً زمانی که آن مشکل خاصی راه حلی نداشته باشد و شما هیچ کنترلی روی آن احساس نکنید.
درمان و راه حل ؛ چگونه نشخوار ذهنی را متوقف کنیم ؟
نشخوار ذهنی مشکلی است که در موارد نادری باعث بینش و راه حل های جدید می شود. پس در اکثر زمان ها یک رفتار مخرب است. خوشبختانه روش های مختلفی هستند که شما بتوانید از نشخوار ذهنی جلوگیری کنید یا آن را متوقف نمایید که در این قسمت آن ها را به شما معرفی خواهیم کرد:
ذهن آگاهی را تمرین کنید
انجام کار هایی ساده مثل ذهن آگاهی یا توجه به زمان اکنون و فضای کنونی باعث می شود که ذهن شما در زمان حال حضور پیدا کند و از انجام هر کار تکراری رها و آزاد باشد. معمولاً متخصصان پیشنهاد می کنند که به طور منظم یوگا یا مدیتیشن انجام دهید. برای راحتی بیشتر می توانید چند وقت یکبار این تمرین ها را در خانه به انجام برسانید.
الگو های فکری خود را بسنجید
آیا این افکار بر اساس واقعیت هستند یا یک نوع وسواس مخرب ذهنی می باشند ؟ آیا شما در مورد چیزی وسواس پیدا کرده اید که خارج از کنترلتان است ، اگر این چنین است ، به این فکر کنید که چگونه باید آنها را کنار بگذارید . اگر نشخوار ذهنی شما بر اساس واقعیت است، در مورد بدترین چیزی که می توانست اتفاق بیفتد، فکر کنید. آیا می توانستید آن را مدیریت کنید؟ قطعاً با چنین تفکری متوجه می شوید که اکنون بهتر از حالت های دیگر هستید. به خودتان چند دقیقه فرصت بدهید تا نگرانی خود را ابراز کنید و نشخوار ذهنی انجام دهید و زمانی که فرصت از دست رفت و تایم مورد نظر به اتمام رسید، از آن موضوع عبور کنید.
با یک درمانگر صحبت کنید
اگر نشخوار ذهنی روی توانایی عملکرد شما تاثیر گذاشته است، عزت نفستان را کاهش داده یا به کیفیت زندگی صدمه وارد کرده است، حتما با یک درمانگر صحبت کنید تا نگاه جدیدی را به شما نشان دهد و یک راهنمای آرامش بخش برای شما باشد.
حواس خودتان را پرت کنید
زمانی که احساس می کنید در حال نشخوار ذهنی هستید، یک عامل حواس پرتی پیدا کنید تا این چرخه را به هم بزند . به اطراف خود نگاه کنید ، کاری برای انجام دادن بیابید و به این فکر فرصت ندهید . مثلا:
با یکی از دوستان یا اعضای خانواده تماس بگیرید.
کارهای منزل را به انجام برسانید.
یک فیلم سینمایی تماشا کنید
یک نقاشی بکشید.
یک کتاب بخوانید.
پیاده روی کنید.
برای انجام یک کاری برنامه ریزی کنید
به جای این که مدام یک فکر منفی را در ذهنتان مرور کنید ، سعی کنید که افکارتان را در دست بگیرید. برای انجام کاری درست برنامه ریزی کنید. هر مرحله را در ذهن خود برنامه ریزی نمایید و آن را روی یک کاغذ بنویسید. سعی کنید که همه چیز را خیلی جزئی و مشخص وارد کنید و در عین حال واقع بین باشید . انجام این کار، به شما کمک می کند تا فکر منفی را از سرتان بیرون کنید.
شروع به انجام کار کنید
زمانی که برنامه ریزی کردید ، قدم های کوچکی را برای شروع کار بردارید . دوباره به برنامه ریزی خود رجوع کنید و ببینید که چه روش های دیگری هستند که شما را راحت تر به مقصدتان برسانند . از همان موقع شروع به انجام کار کنید ، حتی می توانید یک قدم بسیار کوچک و آهسته بردارید اما تاثیر آن را در خودتان خواهید دید .
در مورد افکارتان سوال کنید
اغلب ما انسان ها یک اشتباه را مرتکب می شویم و بعد دچار نشخوار ذهنی می شویم یا حتی یک آسیب در زندگی این اتفاق را برای ما رقم می زند . سعی کنید که این نوع مشکل ذهنی را همیشه مورد سوال قرار دهید. به این فکر کنید که اگر این فکرهای وسواس گونه نباشد، چه تغییری در زندگی شما ایجاد می شود یا اگر باشند، چه کمکی به حال شما می کنند . این افکار را زیر سوال ببرید تا متوجه شوید که هیچ فایده ای برای زندگی شما ندارد.
دوباره برای خودتان هدف تعیین کنید
ایده آل گرایی و تنظیم اهداف غیر واقع بینانه، عاملی برای نشخوار ذهنی است . اگر افکار غیر واقع بینانه داشته باشید، روی آن ها تمرکز می کنید. به این دلیل که نمی توانید به آن ها دست پیدا کنید، دچار وسواس ذهنی می شوید. سعی کنید که دوباره افکار واقع بینانه را برای خودتان تعیین کنید و برای رسیدن به آنها در خودتان ایجاد انگیزه کنید.
روی عزت نفس خود کار کنید
بسیاری از افراد به دلیل عزت نفس پایین، دچار نشخوار ذهنی می شوند. کمبود عزت نفس آن ها این وسواس فکری را بالا می برد و در نهایت منجر به افسردگی خواهد شد. اگر به دنبال راهکارهایی برای افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس باشید، نتیجه بسیار بهتری می گیرید. حتی می توانید از طریق یک روان درمان روی اعتماد به نفس خود کار کنید.
مدیتیشن را امتحان کنید
مدیتیشن به کاهش نشخوار ذهنی می پردازد ، ذهن شما را پاکسازی می کند، آرامش را وارد زندگی تان خواهد کرد و باعث می شود شما بتوانید گره های ذهنی خود را پیدا کنید زیرا در یک مکان آرام و پر از آرامش قرار می گیرید . نفس عمیق می کشید و روی هیچ چیز جز نفس کشیدن تمرکز نمی کنید.
با دوستانتان صحبت کنید
افکار نشخوار کننده به شما احساس تنهایی می دهد. راجع به این افکار با دوستانتان صحبت کنید که بتواند دیدگاه شفاف تری برای شما ایجاد کند. صحبت کردن با دوست، به شدت در آرام کردن ذهن تان موثر است.
محرک ها را شناسایی کنید
هر زمان که احساس کردید در حال نشخوار ذهنی هستید ، حتماً یک کاغد بردارید و یادداشت کنید که در چه شرایطی می باشید و ببینید که چه عواملی دست به دست هم می دهند تا دچار نشخوار ذهنی شوید . دفعه بعد کاری کنید تا این محرک ها را مدیریت کنید و آن ها را کاهش دهید .
تغییراتی در سبک زندگی
اگر احساس می کنید که مدت زمان طولانی است که به نشخوار ذهنی مبتلا شده اید ، بهتر است که تغییراتی در سبک زندگی ایجاد کنید تا حال شما بهتر شود. این تغییرات شامل مواردی است که در ادامه ی این بخش میخوانید:
برای حل مشکلات فعال تر باشید: اول باید مشکلات را شناسایی کنید. سپس شروع به انجام اقداماتی کنید که حل آن ها راحت تر است.
انتظارات خود را تعیین کنید: افکار منفی مدام در ذهن شما ریشه دار می شوند. باید به دنبال ارزش خود باشید و ببینید که واقعا از زندگی چه انتظاری دارید؟ آیا انتظار شما این است که مدام درگیر یک نوع افسردگی و استرس باشید؟ قطعاً که این را نمی خواهید.
به دلیل موفقیت هایتان از خودتان قدردانی کنید و اشتباهات خود را ببخشید.
مدام در حال راهکارهایی برای افزایش اعتماد به نفس و مراقبت از خودتان باشید.
به دنبال کارهایی بروید که در آن عالی هستید.
یک تیم حمایتی تشکیل دهید که شامل دوستان، اعضای خانواده و روان درمان ها می باشد.
منبع : نمناک