«شیعه نیوز»: حضرت زینب (سلام الله علیها) سومین فرزند امام علی علیه السلام و حضرت فاطمه سلام الله علیها و بانوی صبر و ایثار است، بانویی که در تمام عمرش مصیبت دید و صبوری کرد و ایستاد. بانویی که روایت واقعه عاشورا وامدار اوست چرا که او با شجاعت و خطابه های غرایش در واقعه عاشورا و شهادت برادرش امام حسین (علیه السلام) بر علیه ظلم درخشید و شجاعتش را در تاریخ ثبت کرد. در مطالب قبلی با زندگینامه حضرت زینب(سلام الله علیها) آشنا شده اید اما بسیاری از ما نمی دانیم اسوه صبر و فداکاری حضرت زینب کبری چند سال بعد عاشورا زنده بود و علت اصلی وفات ایشان چه بود و محل وفات ایشان کجا بود، با ادامه این بخش همراه شوید تا درباره این موضوعات اطلاعات بیشتری کسب نمایید.
تاریخ فوت ؛ حضرت زینب چند سال بعد عاشورا زنده بود؟
در منابع تاریخی و منابع مذهبی سه تاریخ مختلف برای وفات حضرت زینب عنوان شده است.
سال 62 هجری قمری
برخی منابع تاریخ وفات حضرت زینب را 15 رجب سال سال 62 هجری قمری و 18 ماه بعد از حادثه عاشورا می دانند. (جعفر شهیدی ، زندگانی فاطمه، ص 261 – 262 )
سال 63 هجری قمری
برخی منابع تاریخ وفات حضرت زینب را 15 رجب سال 63 هجری قمری و دو سال و اندی بعد از حادثه عاشورا می دانند. (دایرة المعارف تشیّع ، ج 8 ، ص 603 )
سال 65 هجری قمری
بعضی دیگر از منابع تاریخ وفات حضرت زینب را 15 رجب سال 65 هجری قمری می دانند. (جواد محدّثی، فرهنگ عاشورا، ص 216 – 217 )
کدام تاریخ در بین علما مشهورتر است ؟
تاریخ وفات حضرت زینب در 15 رجب سال 62 هجری که 18 ماه پس از واقعه جانسوز عاشورا و در 57 سالگی در بین علما مشهورتر است.
بحرالمصائب نوشته است:حضرت زینب (علیهاالسّلام) بعد از واقعه کربلا و رنج شام و محنت ایام، چندان گریست که قدش خمیده شده و گیسوانش سفید گردید و زندگی ای سراسر حزن و اندوه داشت تا به سرای دیگر رخت بربست. (تبریزی، جعفر بن سلطان احمد، بحر المصائب، ص253)
نحوه رحلت حضرت زینب (سلام الله علیها)
درباره نحوه ارتحال حضرت زینب اختلافاتی وجود دارد:
براساس برخی از نوشته ها آن حضرت به دلیل سختی ها و مصیبت هایی که دید، مریض شد و به طور طبیعی وفات کرد.( منتخب التواریخ، ص 67 )
براساس برخی از احتمالات یزید به دلیل اینکه حضرت زینب همه وقایع کربلا را دیده و وجود او یادآور مصائب کربلا و یادآور فجایع حکومت یزید است، حضرت زینب کبری را مسموم نمود و به شهادت رساند.(زینب الکبری من المهد الی اللحد، ص 592 )
برخی نیز علت وفات حضرت زینب را خفه شدن در آب می دانند.
گرچه مسمومیت آن حضرت دور از ذهن نیست اما دلیل قطعی تاریخی برای این روایت دیده نشده است واحتمال وفات حضرت زینب (سلام الله علیها) بر اثر بیماری و یا مصائب و سختی هایی که از واقعه عاشورا به آن دچار شدند به عنوان مهمترین و قابل قبول ترین سند تاریخی است. در این روایت تاریخی آمده که حضرت زینب (سلام الله علیها) به هنگام ارتحال از همسر خود خواستند تا ایشان را زیر آفتاب ببرند و همچون برادرشان از دنیا بروند. (سیدقاسم رزاقی موسوی(صدای شیعه باکمی تصرف))
محل وفات حضرت زینب (سلام الله علیها)
حضرت زینب (سلام الله علیها) بعد از حادثه عاشورا و خطبه خوانی و بیدار کردن ذهن های خفته، افکار عمومی حاکم بر شام را تغییر داد و بعد از برگشت به مدینه به پاسداری از قیام امام حسین(ع) پرداخته و ظلم و ستم یزید را بیان نمود تا جایی که توانست مردم را بر ضد ستمکاران بشوراند به همین دلیل فرماندار مدینه به یزید گزارش داد:" بودن زینب میان اهل مدینه، احساسات را بر می انگیزاند. او زنی است فصیح، خردمند و دانا. او و کسانی که با وی هستند، تصمیم گرفته اند برای خون خواهی قیام کنند." یزید دستور داد باقی مانده اهل بیت را به شهرها و نقاط مختلف تبعید کرده و پراکنده سازند. فرماندار از حضرت زینب (سلام الله علیها) خواست از مدینه بیرون رود و هر جای که می خواهد اقامت کند.( عائشه بنت الشاطی، بانوی کربلا حضرت زینب (سلام الله علیها)، ترجمه رضا صور، ص 157)
به نوشته برخی حضرت به شام سفر نمود و در همان جا درگذشت. ( لهوف، ص 218؛ مقرم، مقتل الحسین، ص 324؛ ارشاد، ج2، ص 144 ) برخی دیگر گفته اند:حضرت به مصر هجرت نمود و در تاریخ پانزدهم رجب سال 62 هجری درگذشت. (ارشاد، ص 116 117؛ بحار الانوار، ج 45، ص 117 )
برخی بر این عقیده هستند که حضرت زینب کبری (سلام الله علیها) در مصر مدفون است. مهم ترین کتابی که مرقد حضرت را در مصر دانسته و دیگران به آن اعتماد کرده اند، رساله کوچکی به نام «اخبار الزینبات» نوشته عُبیدلی نسابه (277- 214) است.
سیدمحسن امین قبرستان بقیع در مدینه را محل دفن حضرت زینب(سلام الله علیها) دانسته است. (امین، اعیان الشیعة، ج7، ص140-141 )
در کتاب «خیرات الحسان » آمده است:
در مدینه قحطی پیش آمد. زینب همراه شوهرش عبدالله بن جعفر به شام کوچ کردند و قطعه زمینی داشتند. زینب در همان جا در سال 65 هجری درگذشت و در همان مکان دفن شد. (خیرات حسان، ص 29، هدیة الزائرین و بهجة الناظرین، ص 353 )
احتمال دفن شدن حضرت زینب(سلام الله علیها) در شهر شام با وجود اندک درنگ تاریخی، از دیدگاه های دیگر برتر و کامل تر و استوارتر است.