موارد تعلق فدیه و کفاره جمع

به گزارش «شيعه نيوز» ، حجت‌الاسلام حسین وحیدپور، عضو ستاد ترویج احکام در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا به احکام مربوط به کفاره روزه و کفاره جمع اشاره کرد و با بیان این‌که کفاره روزه در حقیقت جریمه کسی عمدا روزه‌خواری کند، گفت: کسی که عمدا روزه‌خواری کرده است، یا باید شصت فقیر را طعام دهد و یا شصت روز روزه بگیرد.

وی با بیان این‌که برعهده کسی که عمدا با چیز حرامی مانند شراب یا زنا، روزه‌خواری کرده است، کفاره جمع تعلق می‌گیرد، افزود: این فرد دیگر بین چند چیز اختیار ندارد، بلکه به عنوان کفاره، باید افزون بر قضای روزه، هم شصت فقیر را سیر کند و هم شصت روز را روزه بگیرد که 31 روز از این شصت روز باید پی در پی باشد.

حجت‌الاسلام وحیدپور با بیان این‌که کفاره جزو دیون و حق‌الله مالی است که باید پرداخت شود و تنها هم به فقیر باید داده ‌شود، گفت: کسی که تمکن مالی ندارد، تا آخر عمر هر زمانی که تمکن مالی پیدا کرد، باید کفاره سال‌هایی را که بدهکار است پرداخت کند.

وی با بیان این‌که اگر فردی نمی‌داند چند کفاره برعهده دارد، باید حداقل را حساب و پرداخت کند، اظهار داشت: سیر کردن شصت فقیر به دو صورت است که یا غذای پخته آماده به هر فقیری دهد یا مواد غذایی را که به صورت نپخته به ازای هر نفر 750 گرم به شصت فقیر بدهد.

مسؤول پیشین دفتر استفتائات مرحوم حضرت آیت‌الله شیخ جواد تبریزی بیان داشت: در ده مورد تنها قضای روزه واجب است و کفاره ندارد که در آن ده مورد، برخی مبطلات روزه اگر عمدی باشد استثنا است و کفاره ندارد که از جمله می‌توان به قی کردن عمدی و یا خواب ماندن غیرعمدی جنب تا پس از اذان صبح اشاره کرد.

وی افزود: روزه کسی که پیش از اذان صبح باید غسل جنابت کند و تصمیم بر غسل کردن هم دارد اما به خواب رفته و یا اتفاقی پیش آمده که اذان صبح خواب مانده است، تنها قضا دارد و کفاره ندارد.

حجت‌الاسلام وحیدپور یادآور شد: روزه فردی که در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با حال جنابت، یک یا چند روز را روزه بگیرد و همچنین روزه کسی که نمی‌داند کاری را که انجام داده مبطل روزه هست یا خیر، تنها قضا دارد و کفاره ندارد.

وی تصریح کرد: اگر کسی در ماه رمضان بدون این‌که تحقیق کند صبح شده یا نه کاری انجام دهد که روزه را باطل می‌کند مانند این‌که آب بخورد و بعدا معلوم شود اذان را گفته‌اند یا کسی که در روز ماه رمضان از نیت روزه برگردد، نیز قضا دارد اما کفاره ندارد.

این عضو ستاد ترویج احکام به حکم فدیه اشاره کرد و گفت: مواردی که فقط باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر داده شود را فدیه می‌گویند گرچه در عرف هم به آن کفاره می‌گویند اما در احکام به آن فدیه می‌گویند و فدیه 750 گرم در جایی است که شخص باید قضای روزه را تا ماه رمضان بعد می‌گرفته یعنی در مدت یازده ماه اما تأخیر انداخته و نتوانسته تا رمضان سال بعد قضای روزه را بگیرد واین در حقیقت کفاره تأخیر قضای رمضان می‌شود. در چنین حالتی هر چند قضا برعهده او هست منتهی باید برای هر روز 750 گرم مواد غذایی به فقیر دهد.

وی ادامه داد: مریض اگر پس از ماه رمضان خوب شد باید روزه‌های از دست رفته را قضا کند و قبل از رمضان سال بعد اگر قضا کرد کفاره ندارد اما مریض سالانه‌ای که کل سال مریض است و اصلا نمی‌تواند روزه بگیرد یا قضا کند همان 750 گرم فدیه برعهده او است.

حجت الاسلام وحیدپور اظهار داشت: زنان باردار و زنان شیرده پس از ماه مبارک رمضان ولو این‌که فورا قضای روزه‌هایشان را بگیرند باید کفاره 750 گرم را بدهند.

وی در پایان اظهار داشت: افراد پیر هم دو دسته‌اند اگر اصلا نمی‌توانند روزه بگیرند نه کفاره دارد و نه قضا، اما اگر می‌توانند روزه بگیرند اما برایشان مشقت دارد آنها مجاز هستند به این‌که روزه را بخورند، قضا هم ندارد اما 750 گرم کفاره را باید بدهند.