جوش سر سیاه و پیشنهادهای طلایی برای خلاصی از آن

شیعه نیوز: جوش‌های سرسیاه (به انگلیسی: Blackhead) جوش‌های زیرپوستی است؛ که به عقیدهٔ متخصصان پوست کاملاً قابل درمان است و در خیلی از موارد بعد از درمان ردّی از خود به‌جا نمی‌گذارد. آکنه یا جوش جوانی، از بیماری‌های شایع دوران نوجوانی و جوانی است. این بیماری موجب بروز شکل‌های مختلف ضایعات پوستی می‌شود.
در درمان و تجویز دارو، توجه به نوع ضایعات پوستی دارای اهمیت است. به‌طورکلی، ضایعات آکنه به دو دستهٔ التهابی و غیرالتهابی تقسیم می‌شود. اولین ضایعات ایجادشده در آکنه، ضایعات غیرالتهابی است که «کومدون» نام دارد.

از کومدون در سطح جامعه بیشتر با نام جوش زیرپوستی یاد می‌شود. کومدون‌ها یا سرسیاه هستند (باز) یا سرسفید (بسته). ضایعات التهابی، آکنهٔ قرمزرنگ و گاهی چرکی است. توصیهٔ کلی در مورد آکنه «دستکاری نکردن جوش» است. دستکاری جوش‌ها، به‌ویژه جوش‌های التهابی، موجب بروز عوارضی مانند باقی‌ماندن جای جوش می‌شود. دستکاری غیراصولی ضایعات غیرالتهابی (کومدون)، مثلاً کندن آن‌ها نیز موجب بروز این عوارض خواهد شد.

جوش سرسیاه چیست؟

جوش سرسیاه یکی از منافذ پوستی هست که معمولا با چربی، پوست مرده، مواد آرایشی، آلودگی و ... مسدود شده است و عموما بر روی بینی، چانه، پیشانی و ... ایجاد می شوند. این جوش ها معمولا فولیکول های مو را مسدود می کنند و به همین دلیل به شکل نقاط سیاه و ریز روی صورت دیده می شوند.

علت

جوش‌های زیرپوستی که کومدون نام دارند؛ معمولاً ناشی از بسته‌شدن دهانهٔ خروجیِ غدد چربی‌ساز پوست است. ترشحات چربی وقتی نمی‌تواند از دهانهٔ مسدودشدهٔ غدد چربی‌ساز خارج شود، داخل این غدد مثل بادکنک تجمع پیدا می‌کند. در نتیجه ی این تجمع چربی در زیر پوست جوش‌های زیرپوستی ایجاد می‌شود.
البته یکی از دلایل اصلی به‌وجودآمدن این جوش‌ها زمینهٔ ارث و ژنتیک است. لوازم آرایش عوامل اصلی جوش‌های سرسیاه است، اما موارد دیگری نیز به‌شکل جانبی باعث انسداد غدد چربی‌ساز می‌شود؛ مانند استفاده از پماد روی پوست که می‌تواند منجر به ایجاد جوش یا بدترشدن آن شود. علاوه بر این، نمونهٔ دیگر در مورد کسانی است که عادت دارند به موهایشان روغن یا ژل مو بزنند. هنگامی که موی چرب‌شده با پوست پیشانی تماس پیدا می‌کند، به ایجاد جوش زیرپوستی منجر خواهد شد.

مردم یک‌سری از جوش‌های التهابیِ عمیق را نیز جوش زیرپوستی می‌دانند. در مورد کومدون‌ها باید گفت که این جوش‌ها درد ندارد؛ فقط ظاهر آن‌ها به‌شکلی است که انگار روی صورت مبتلایان شن پاشیده‌باشند. برخی از این جوش‌های زیرپوستی به‌دلیل این‌که منفذ ظریفی به خارج باز کرده‌است، ممکن است به رنگ سیاه دیده شود که به آن‌ها جوش سرسیاه هم گفته می‌شود. ولی بعضی از آن‌ها که دهانهٔ کاملاً مسدود دارند و ترشحاتشان به بیرون نشت نمی‌کند، جوش‌های سرسفید یا جوش‌های بسته‌اند.

برای مشاهدهٔ بهترِ جوش‌های سفید، وقتی پوست را می‌کشیم، تجمع چربی را به‌شکل ذرات ظریفی روی پوست می‌توانیم ببینیم. در مورد این جوش‌ها یک نکتهٔ خوب این است که این جوش‌ها چون التهاب ندارد، بعد از تخلیه، از خودشان جا نمی‌گذارند؛ بنابراین، ضرورتی برای درمان آن‌ها وجود ندارد. ولی اگر تعدادشان خیلی زیاد باشد، ممکن است پوست را تاحدی ناصاف و بدمنظر نشان دهد. زمانی که فولیکول‌های متصل در سطح پوست باز شوند، جوش‌های سرسیاه تشکیل می‌شود. همچنین زمانی که کامدون‌ها باز هستند، علت سیاهی سر جوش، بر اثر واکنش غدد چربی با هواست؛ و بخاطر چرک کردن یا آلودگی غدد چربی، نیست.

درمان

قدم اول درمان، استفاده از داروهای لایه‌برداری محسوب می‌شود؛ که ممکن است این داروها بتوانند دهانهٔ بسته‌شدهٔ غدد چربی‌ساز را باز کنند. به‌دنبال تخلیه‌شدن ترشحات، پوست صاف می‌شود؛ ولی اگر کرم‌های لایه‌بردار برای درمان کافی نباشد، می‌توان به‌شکل مکانیکی یا فیزیکی جوش‌ها را تخلیه کرد. البته این کار باید با وسیله‌ای انجام شود که حداقلِ عوارض و آسیب را برای پوست به همراه داشته‌باشد؛ بنابراین، تخلیهٔ جوش‌های زیرپوستی با فشاردادن، نیشگون‌گرفتن یا له‌کردن آن‌ها کار درستی نیست؛ چون ممکن است آسیبی به پوست وارد کند که جای آن بر روی پوست باقی بماند. این کار توسط پزشک یا پرستار و با وسیلهٔ مناسبی به نام کومدون اکستراکتور انجام می‌شود. همچنین می‌توان از درمان‌های سنتی و چسب‌های پاک‌کننده جوش سرسیاه استفاده نمود.

بنابراین پیشنهاد می‌کنیم، برای خلاصی از شر جوش‌های سرسیاه و جلوگیری از ظهور مجدد آن‌ها، این مطلب را با دقت مطالعه کنید. با ما همراه باشید.

۱- استفاده نکردن از چسب‌های مخصوص و پرهیز از دیگر روش‌های خانگی

حتماً همه‌ی شما می‌دانید که فشردن، خراشیدن یا کندن آکنه ممنوع است. با وجود این، یافتن راهی برای خارج کردن این دانه‌های سیاه مزاحم، می‌تواند وسوسه انگیز باشد. در سال‌های اخیر، انواع ماسک، چسب‌های مخصوص منافذ باز و ابزارهای تخلیه‌ی جوش به بازار آمده است که نویددهنده‌ی منافذ تمیز برای پوست هستند.

اگرچه ممکن است چسب‌ها و ماسک‌های مخصوص به حذف آلودگی‌ها از منافذ پوست شما کمک کنند، اما در عین حال می‌توانند عناصر مفید برای پوست را نیز از بین ببرند. این عناصر شامل چربی طبیعی و فولیکول‌های مو هستند. از بین بردن همه‌ی این عناصر می‌تواند موجب تحریک و خشکی پوست شما شود.

هنگامی که پوست تحریک شود، غدد چربی فعال شده و حتی چربی بیشتری تولید می‌کند؛ در نتیجه، جوش‌های سر سیاه بیشتری ایجاد می‌شود.

از جمله روش‌های از بین بردن جوش‌ سر سیاه، استفاده از ابزارهای “حرفه‌ای” فلزی یا پلاستیکی است. ظاهراً این ابزارها بدون ایجاد خراش در پوست، جوش‌های سرسیاه را خارج می‌کنند.

نکته‌ی کلیدی که در اینجا به آن اشاره شد، «حرفه‌ای» بودن آن‌ها است؛ زیرا این ابزارها توسط متخصصان پوستی مورد استفاده قرار می‌گیرند که آموزش دیده‌اند و سال‌ها تجربه دارند. چنانچه این ابزارها در دست یک فرد مبتدی قرار گیرند، می‌توانند موجب ایجاد خراش یا زخم و حتی ماندن جای زخم یا اسکار پوست شوند.

۲- برای از بین بردن جوش سر سیاه از بنزوئیل پراکساید استفاده نکنید.

وقتی برای درمان جوش صورت، صحبت از داروهای ضدآکنه‌ای می‌شود که بدون نسخه در داروخانه ها به فروش می‌رسند، احتمالاً خواهید دید که بیشتر آن‌ها حاوی بنزوئیل پراکساید هستند، اما باید بدانید که بنزوئیل پراکساید برای درمان همه‌ی انواع آکنه مناسب نیست.

کار بنزوئیل پراکساید کاهش التهاب است که نشانه‌ی اصلی آکنه‌های التهابی است. این نوع آکنه، شامل کیست و پوسچول‌ (جوش یا تاول چرکی) است. بنزوئیل پراکساید در از بین رفتن باکتری‌های موجود در جوش‌ها نیز مؤثر است.

جوش‌های سرسیاه التهابی محسوب نمی‌شوند و عامل ایجاد آن‌ها باکتری‌ها نیستند؛ در نتیجه استفاده از محصولات حاوی بنزوئیل پراکساید در این مورد مناسب به نظر نمی‌رسد.

۳- از پاک کننده‌های حاوی اسید سالیسیلیک استفاده کنید.

به جای بنزوئیل پراکساید، به دنبال محصولات بدون نسخه‌ای باشید که حاوی اسید سالیسیلیک هستند. اسید سالیسیلیک ماده‌ای است که برای از بین بردن جوش سر سیاه و سرسفید مناسب است، زیرا می‌تواند موجب تجزیه‌ی عناصری شود که منافذ پوست را مسدود می‌کنند. یعنی؛ چربی اضافه و سلول‌های مرده‌ی پوست.

با انتخاب محصولات پاک کننده‌ی حاوی اسید سالیسیلیک و مصرف روزانه‌ی آن، می‌توانید علاوه بر از بین بردن این عناصر، آلودگی، چربی و مواد آرایشی را نیز از روی پوست خود پاک کنید.

اگرچه باز هم لازم است که صورت خود را روزی دو بار بشویید، اما برای شروع می‌توانید فقط شب‌ها از این پاک کننده استفاده کرده و صبح‌ها نیز از پاک کننده‌ی معمول خود استفاده کنید. هنگامی که پوستتان به این محصول عادت کرد، می‌توانید روزی دو بار، صبح و شب، از آن استفاده کنید.

بسیاری از افراد به اسید سالیسیلیک حساسیت دارند و ممکن است نتوانند بیشتر از هر چند روز یک بار، از محصولات حاوی این ماده استفاده کنند. چنانچه، حساسیت پوستی شما ادامه دار شد، مصرف آن را قطع کنید.

۴- لایه برداری ملایم با محصولات حاوی آلفا هیدروکسی اسید (AHA) و بتا هیدروکسی اسید (BHA)

ممکن است در گذشته شنیده باشید که لایه برداری پوست تأثیر منفی بر آکنه دارد. شاید این مسئله در مورد آکنه‌های التهابی صحت داشته باشد، زیرا فرایند لایه برداری می تواند موجب قرمزی پوست و تحریک بیشتر آن شود. اما درباره‌ی جوش‌های سرسیاه، لایه برداری منظم می‌تواند به از بین رفتن سلول‌های مرده که سبب بسته شدن منافذ پوست می‌شوند، کمک کند. این فرایند به تدریج موجب از بین بردن جوش‌ سر سیاه نیز می‌شود.

به جای استفاده از اسکراب‌های خشن، بهتر است از محصولات حاوی آلفا و بتا هیدروکسی اسید (AHA و BHA) استفاده کنید. گلایکولیک اسید معروف ترین نوع AHA و سالیسیلیک اسید یک BHA عالی است.

کار این دو ماده، برداشتن لایه‌ی بیرونی پوست است. از نظر تئوری، این مواد می‌توانند چین و چروک و لکه‌های ناشی از افزایش سن را بهبود بخشیده، منافذ پوست را تمیز و پوست را نرم‌تر کنند. همچنین، به نظر می‌رسد که محصولات حاوی BHA بیشتر در بازار موجود است و قیمت آن‌ها نیز تا اندازه‌ای مناسب‌تر است.

۵- یک برس پوست مناسب انتخاب کنید.

یک برس مناسب نیز می‌تواند عملکردی مشابه AHA و BHA داشته و سلول‌های مرده‌ی پوست را از بین ببرد. البته باید توجه داشته باشید که فقط یک بار در هفته می‌توانید از آن استفاده کنید. در غیر این صورت موجب تحریک پوست شما خواهد شد. همچنین، بهتر است برس مخصوص پوست را در روزهایی استفاده کنید که از لایه بردار حاوی AHA یا BHA استفاده نکرده‌اید.

انواع برس‌ها، مطابق با بودجه و نیاز شما، در بازار موجود است. می‌توانید یک برس برقی و یا دستی خریداری کنید. همه‌ی انواع برس ها را می توان با پاک کننده‌های روزانه مورد استفاده قرار داد.

۶- برای از بین بردن جوش سر سیاه، رتینوئیدهای موضعی را امتحان کنید.

رتینوئیدها با کمک به باز کردن منافذ پوست، می‌توانند برای رفع آکنه‌های سرسخت مؤثر باشند. این فرایند می‌تواند تأثیرگذاری سایر محصولات درمانی را نیز افزایش دهد، زیرا بدین ترتیب نفوذ در فولیکول راحت‌تر خواهد بود.

۷- از محصولات حاوی گوگرد استفاده کنید.

گوگرد تقریباً در همه‌ی محصولات ضد جوش بدون نسخه مانند ماسک ضد آکنه و نیز در بعضی از داروهایی که متخصصان پوست تجویز می‌کنند، موجود است.

عملکرد گوگرد به عنوان درمان موضعی آکنه، مشابه بنزوئیل پراکساید و اسید سالیسیلیک است، اما برخلاف سایر مواد ضدآکنه، تأثیر ملایم‌تری روی پوست دارد.

گوگرد با خشک کردن سطح پوست سبوم را کاهش می‌دهد، همچنین با خشک کردن سلول‌های مرده‌ی سطح پوست، منافذ پوست را تمیز می‌کند.

گوگرد یکی از داروهای ضدآکنه‌ی بدون نسخه است که در رفع جوش‌های سر سیاه نیز مؤثر است، زیرا سلول‌های مرده‌ی پوست و سبوم را هدف قرار می‌دهد. اسید سالیسیلیک نیز در درمان این نوع آکنه مؤثر است، اما اگر پوست حساسی دارید، بهتر است به جای آن از گوگرد استفاده کنید.

۸- استفاده از ماسک خاک رس برای از بین بردن جوش سر سیاه

ماسک خاک رس اغلب یک الزام برای پوست های چرب محسوب می‌شوند. کار آن از بین بردن آلودگی، چربی و سایر عناصر از منافذ پوست است. در مورد جوش‌های سرسیاه، این ماسک می‌تواند منافذ بسته را باز و تمیز کند.

بدون توجه به سایر ماسک‌هایی که انتخاب می‌کنید، می‌توانید هفته‌ای یک بار از ماسک خاک رس استفاده کنید؛ به علاوه می‌توانید هفته‌ای یک یا دو بار پوست‌تان را لایه برداری کنید.

۹- استفاده از ماسک ذغالی

ماسک ذغالی مانند ماسک خاک رس، با نفوذ در عمق پوست، چربی، سلول‌های مرده و سایر ناخالصی‌ها را خارج می‌کند. به نظر می‌رسد، ذغال موجود در این ماسک، موجب به وجود آمدن این مزیت باشد.

۱۰- استفاده از لایه بردارهای شیمیایی برای از بین بردن جوش سر سیاه

لایه بردارهای شیمیایی به طور سنتی برای کاهش لکه‌های پوستی ناشی از افزایش سن و خطوط ریز روی پوست، مورد استفاده قرار می‌گیرند. بیشتر این لایه بردارها حاوی AHA هستند و کار آن‌ها برداشتن لایه‌ی بیرونی پوست است.

از نظر تئوری، پس از طی کردن این فرایند، شما باید پوستی نرم‌تر و شاداب داشته باشید. اگرچه این یک درمان اصلی برای جوش‌های سرسیاه محسوب نمی‌شود، اما لایه برداری شیمیایی می‌تواند سلول‌های مرده‌ی پوست را از بین برده و منافذ باز پوست را ببندد.

اگر به دنبال ایجاد تأخیر در فرایند پیری نیز هستید، ممکن است این روش درمانی برای شما مفید باشد.

۱۱- از محصولات غیرکومدون زا استفاده کنید.

غیرکومدون زا (non-comedogenic) بدان معنا است که محصول سبب ایجاد کومدون یا منافذ بسته نمی‌شود. اگر از محصولات آرایشی غیرکومدون زا استفاده نکنید، پاک کننده، ماسک و لایه بردار مناسب کارایی چندانی نخواهند داشت.

برای کمک به از بین بردن جوش سر سیاه روی پوست‌تان باید به این نکته توجه داشته باشید که همه‌ی محصولات آرایشی غیرکومدون زا نیستند؛ بنابراین باید پیش از خرید، برچسب روی آن‌ها را مطالعه کنید.

۱۲- هرگز با آرایش نخوابید.

پس از یک روز طولانی، آخرین چیزی که نیاز دارید، پاک کردن آرایش است. اگر با آرایش صورت بخوابید، احتمال ایجاد جوش‌های سرسیاه افزایش می‌یابد.

حتی یک شب خوابیدن با آرایش حاوی مواد غیرکومدون زا نیز می‌تواند منافذ پوست را مسدود کند. به علاوه، پاک نکردن آرایش چشم می‌تواند موجب تحریک یا عفونت چشم شود.

برای خارج کردن حرفه‌ای جوش‌های سرسیاه، نزد متخصص پوست بروید.

هر نوع رژیم ضدآکنه ی جدید، از جمله جوش سرسیاه، می تواند بین ۶ تا ۱۲ هفته برای اثرگذاری زمان ببرد. اگر همچنان جوش‌های جدید می‌بینید و یا جوش‌های قبلی از بین نرفته‌اند، بهتر است نزد متخصص پوست بروید تا به روشی حرفه‌ای آن‌ها را از پوست‌تان خارج کند.

حتی ممکن است، متخصص پوست برای جلوگیری از بازگشت جوش‌های سرسیاه، از درمان‌های رتینوئیدی یا روش درم ابریژن استفاده کند.

پاسخ به چند سوال متداول

تفاوت جوش‌های سرسیاه با جوش‌های سرسفید چیست؟

جوش‌های سرسیاه و سرسفید شبیه هم هستند از این جهت که هر دو به دلیل انسداد منافذ پوست توسط سلول‌های مرده‌ی پوست و چربی پوست به وجود می‌آیند. تفاوت این دو جوش در این است که جوش‌های سرسیاه زمانی ایجاد می‌شوند که منافذ باز می‌مانند در حالی که جوش‌های سرسفید زمانی ایجاد می‌شوند که ذرات اضافی پوست، منافذ را مسدود می‌کنند.

جوش‌های سرسیاه در پزشکی، کومدون باز و جوش‌های سرسفید، کومدون بسته نامیده می‌شوند. آشکارترین تفاوت میان جوش سرسیاه و جوش سرسفید این است که جوش سرسیاه، ظاهری قهوه‌ای تیره دارد در حالی که جوش سرسفید ته مایه‌ای از رنگ زرد دارد.

بعد از برداشتن جوش سرسیاه چه باید بکنیم؟

معمولا برای برداشتن جوش‌های سرسیاه باید صورت را به مدت ۵ دقیقه بخور دهید یا حوله‌ای گرم و مرطوب روی پوست‌تان قرار دهید. این کار باعث باز شدن منافد شده و برداشتن جوش سرسیاه راحت‌تر می‌شود. بعد از برداشتن جوش سرسیاه، باید صورت خود را با آب سرد بشویید و خشک کنید.

آیا خمیر دندان برای رفع جوش‌های سرسیاه خوب است؟

خمیر دندان نعنایی می‌تواند برای رفع جوش‌های سرسیاه مفید باشد. نعنای موجود در خمیر دندان می‌تواند به باز کردن منافد پوست و پاکسازی آن کمک کند. یادتان باشد بعد از برداشتن جوش سرسیاه از یخ استفاده کنید تا منافد بسته شوند.

ماده‌ی سفیدی که از جوش سرسیاه خارج می‌شود چیست؟

منافد پوست، ذرات سلول‌های مرده‌ی پوست و چربی‌های اضافی را در خود جمع می‌کنند. اگر این منافذ باز باشند، همه‌ی این ذرات، اکسید شده و ماده‌ای سفید رنگ تشکیل می‌دهند که از جوش سرسیاه خارج می‌شود.

جوش‌های سرسیاه در کدام قسمت از بدن بیشتر ظاهر می‌شوند؟

جوش‌های سرسیاه در نواحی از بدن که غدد چربی وجود دارند می‌توانند ظاهر شوند، مثلا صورت، گردن، پشت، سینه و بازوها.

بهترین محصولاتی که می‌توان برای جوش‌های سرسیاه استفاده کرد چه هستند؟

شما می‌توانید از محصولاتی که برای نوع پوست شما مناسب‌اند و توسط متخصص پوست توصیه می‌شوند استفاده کنید. همچنین می‌توانید از اسکراب‌های صورت (لایه بردار) و شوینده‌های صورت استفاده کنید.

چه غذا‌هایی می‌توانند سبب بروز جوش‌های سرسیاه شوند؟

غذا‌هایی که تصفیه شده یا فرآوری شده‌اند، لبنیات، نوشیدنی‌های حاوی شیرین کننده‌های مصنوعی و غذا‌های پُر از امگا ۳ می‌توانند تولید چربی پوست را افزایش داده و از این طریق، احتمال بروز جوش‌های سرسیاه را نیز بیشتر کنند.

آیا نوار‌های پاک کننده منافذ پوست می‌توانند جوش‌های سرسیاه را رفع کنند؟

نوار‌های باز کننده منافذ پوست روی بینی می‌چسبند و سلول‌های خشک و مرده‌ی پوست را جدا می‌کنند و البته اگر در این قسمت جوش سرسیاه موجود باشد آن‌ها نیز جدا خواهند شد. اما این یک راه حل دائمی نیست و فقط به طور موقت می‌تواند به صورت ظاهری، جوش‌های سرسیاه را کاهش بدهد.

اگر جوش سرسیاه را به حال خود رها کنید چه خواهد شد؟

گاهی جوش‌های سرسیاه ممکن است قبل از اینکه بدن‌تان به طور طبیعی آن‌ها را رفع کند، تا چند هفته روی پوست‌تان باقی بمانند. اما اگر ماندگارتر شدند شاید لازم باشد توسط پزشک متخصص پوست برداشته شوند.

آیا فشردن و خارج کردن یک جوش سرسیاه به منفذ پوست آسیب می‌زند یا به نفع آن است؟

فشردن یک جوش سرسیاه می‌تواند به منفذ پوست آسیب بزند. اگر باکتری‌هایی در دیواره‌ی منفذ موجود باشند، فشردن جوش ممکن است خطر ِ انتشار باکتری‌ها به بافت‌های اطراف را به همراه داشته و در نهایت منجر به آکنه شود.