به گزارش «شيعه نيوز» به نقل از شبستان ، در تاریخ آمده، عمر پزشکی ایران زمین به دوران آریاییها می رسد. در جایی نزدیک خوارزم. آن چنان که از شواهد پیداست طبیب آن روزگار دست و پنجه توانایی در شناخت و درمان مرض ها داشته. خواستگاه اصلی طب ایرانی مدرسه «جندی شاپور» بود که تربیت بسیاری از پزشکان آن روزگار را به عهده داشت. این مدرسه با ترجمه آثار دانشمندان یونانی پزشکان حاذقی را به دنیا معرفی کرد.
«ابن سینا» و «محمد بن زکریای رازی» از بهترین ها و تأثیرگذار ترین ها هستند. این شهرت تنها منحصر به مرزهای ایران نبود، بلکه در دوران رنسانس آثار ابن سینا ترجمه شد و تا مدتها، بعد از انجیل پر مخاطب ترین کتاب اروپا بود.
و امروز، سپید پوش دانشگاه رفته جوان آزمایشگاه دیده، میراث دار این تاریخ عظیم است. همین افتخارات ملی و میهنی است که حتی یک نکته ریز ناخوشایند را، از تحمل آدمی خارج می کند. بی اغراق هر حرفه ای در هر زمانی دچار یک سری آسیب ها می شود که نیازمند شناخت و درمان است.
حرفه مقدس پزشکی یک زمان چنان مشتری داشت که هر فارغ التحصیل دبیرستان با سودای لقب دکتر و گاه با آرزوی شهرت و جایگاه اجتماعی پا به عرصه طبابت می گذاشت. این تمایل تا جایی پیش رفت که کشور در بعضی نقاط از وجود پزشک غنی شد. این تراکم پزشک، خاص مرکز و برخی شهرهای بزرگ بود. اما سهم مناطق محروم همچنان اندک. مشکلی که به تنهایی سهم مهاجرت به دیگر مناطق را افزایش می دهد و نوک پیکان همچنان به سوی پایتخت است.
هیچ کس بر خیراندیشی و نیت پاک جامعه پزشکی مخالفتی ندارد، اما همچنان که گفتیم طاقت نیست حتی برای یک بی توجهی و غفلت از وظیفه خطیر.
دریافت زیرمیزی شکستن سوگند نامه پزشکی
چندی است درمحافل پزشکی کشور شاهد ظهور پدیده ناپاک دریافت زیرمیزی هستیم. باز تکرار می کنیم حتی یک مورد هم برای جامعه پزشکی ما زیاد است. اما سؤال این جا است این پدیده چرا و چگونه زیر میز برخی عزیزان پزشک وارد شده؟!
«آرش منصوریان»، عضو هئیت علمی دانشگاه تهران درباره این پدیده معتقد است: این بحث قالبی اجتماعی دارد و نیازمند آسیب شناسی اجتماعی است. به شخصه باورم این است که این حرکت در عده معدودی از پزشکان جریان دارد و نمی توان آن را به جامعه پزشکی تسری داد. مشکلات مالی و کاری بعضی موجبات این قضیه را فراهم می کند.
وی ضمن تأیید این قضیه افزود، یکی ازدلایل اصلی را می توان در تراکم بالای پزشکان و بی کاری آن ها دانست. به این معنا که هر وقت عرضه بیشتر از تقاضا باشد، روند دچار اختلال می شود که نهایتا امکان آسیب بالا می رود. البته شدت این پدیده در بیمارستان های تهران بیشتر از دیگر نقاط کشور است. دلیل بعدی به کم شدن درآمد پزشکان شاغل برمی گردد که باز به دلیل تراکم فارغ التحصیلان است که پزشک برای پر کردن خلأ درآمدی زندگی خود دست به این کار می زند.
یاد باد آن روزگاران یاد باد!
کاش زمان تورق اوراق تاریخ با شکوه ایران به جای لبخند و فخر، کمی تأسف همراه با تفکر داشتیم. ابن سینا و زکریای رازی و جابربن حیان ها به نظر دور می رسند، اما جوانان این مرز و بوم در ادوار مختلف ثابت کرده اند اگر بخواهند می توانند.
منصوریان در خصوص تاریخ باشکوه پزشکی ایرانیان می گوید: ایران در زمینه پیشرفت های پزشکی در مقایسه با دنیا عقب تر است، اما این به منزله عدم تلاش دانشمندان و پزشکان ما نیست.
این عضو هئیت علمی دانشگاه تهران با اشاره به رشد مقالات علمی در مجلات معتبر دنیا گفت: پزشکان ما با حضور این چنینی سعی در بالا بردن سهم جهانی خود دارند، که قطعا مبدأ خوبی است. البته نباید فراموش کرد که محدودیت های سیاسی مانع حضور پر رنگ تر آن ها می شود. وجود جوی که در خارج از کشور وجود دارد و بحث تحریم های اعمال شده که البته همکاری دانشگاه ها تا به امروز مناسب بوده و چندان توجهی به این تحریم ها نداشتند نیز بی تأثیر نیست. به گفته وی، این فعالیت ها قابل تقدیر است، اما تا جایگاهی مانند نظریه پردازی ابوعلی سینا فاصله زیادی داریم.
منصوریان با تأکید بر ارزش پژوهش درکشور گفت: از نکات قابل توجه در بحث پیشرفت علوم در ایران باید به بودجه اندک پژوهش اشاره کرد. در مقام مقایسه باید گفت در داخل توجه مناسبی به این امر نشده است، در نتیجه پژوهشگر رغبت چندانی به کارهای پژوهشی ندارد و این عدم تمایل موجب کاهش بازدهی می شود. اگر در آمد ناخالص ملی سهم بیشتری را به پژوهش اختصاص دهد، این خلأ با توجه به توانمندی پزشکان ما برطرف خواهد شد تا حدی که در عرصه نظریه پردازی ورود کنیم و به عنوان مرجع پزشکان خارجی باشیم.
وزنه ای به نام مقاله های پژوهش
منصوریان درباره رشد مقاله های پژوهشی می گوید: برای تعیین رشد علمی یک کشور بیان آمار مقاله های علمی معیار مناسبی نیست. تعداد مقالات تنها نشان از فعالیت دانشمندان و اعضای هیئت علمی در زمینه تولید علم دارد، یعنی کار تحقیقاتی خود را به تولید می رسانند. به این معنا که دستاوردهای خود را وارد بازار می کنند تا دیگران از آن بهره گیرند. به گفته وی، تعداد مقالات رشد صعودی داشته، اما تعداد مراجعه کننده و کسی که بخواهد از آن استفاده کند، پایین است. هرگاه این ارجاع به مقالات ایرانی در دنیا رشد پیدا کند آن گاه می توان پیشرفت را بهتر معنا کرد.
کارزاری به نام اشتغال
از دیدگاه منصوریان کار و اشتغال بحثی است که مجلس و قانون گذار باید به جد در آن تصمیم گیری کند. به گفته وی، در خصوص پزشکان عمومی وکادر پزشکی این خلأ احساس می شود. در ضمن اگر قانون به سمتی حرکت کند که محدویت های پزشکی را از بین ببرد، موجبات آزادی بیشتر پزشکان فراهم خواهد شد. به ویژه محدودیت هایی که ممکن است از لحاظ شغلی ایجاد شود مانند این که اگر فلان اتفاق برای بیمار پیش بیاید برای پزشک عواقبی خواهد داشت. این نوع محدودیت ها موجب می شود تا پزشکان کمترسراغ کارهای نو آورانه حرکت کنند.
حرف های ناگفته
همیشه کیفیت بهتر و بیشتر از کمیت مشکلات را حل می کند. ای کاش به جای تکیه بر آمار های کمی رشد پزشک در کشور، پزشکان کمتر را با امکانات بیشتر تربیت می کردیم. بسیاری از مشکلات و بی اخلاقی ها از نظارت پایین منتج می شود.