شیعه نیوز: دیابت یا همان بیماری قند که متاسفانه اقشار مختلف جامعه را به خود مبتلا کرده، یک نوع اختلال متابولیک و سوخت و سازی در بدن است که به واسطه آن توانایی تولید انسولین در بدن از بین می رود یا برعکس مقاومت در برابر انسولین در بدن ایجاد می شود.
در اهمیت جدی گرفتن این بیماری همین بس که در دراز مدت می توانند اعضای مختلف بدن همچون کلیه، چشم و اعصاب و قلب را درگیر کنند و یگانه راه کنترل آن، تغییر سبک زندگی و افزایش آگاهی عمومی در ارتباط با علل، عوارض، پیشگیری و درمان این پدیده روزافزون است.
به همین دلیل با همکاری بنیاد بین‌المللی دیابت (IDF) و سازمان جهانی بهداشت (۱۴) نوامبر ۱۹۹۱(مصادف با ۲۴ آبان ماه) سالگرد تولد «فردریک بانتینگ» کاشف انسولین، به عنوان روز جهانی دیابت نامگذاری شد.
بیماری که امیرکامران نیکوسخن مدیرعامل انجمن دیابت ایران آن را سونامی قرن می داند که حدود ۴۶۳ میلیون نفر از جمعیت جهان را به خود مبتلا کرده و می رود که تا سال ۲۰۳۰ از مرز نیم‌میلیارد نفر بگذرد.
وی با تاکید بر اینکه دیابت بیماری است که هزینه بسیاری را بر جامعه تحمیل می‌کند، خاطرنشان می کند: تخمین فدراسیون بین‌المللی دیابت این است که هزینه درمان دیابت و عوارض آن در دنیا تا ۱۰ سال آینده از ۸۰۰ میلیارد دلار بگذرد. از طرف دیگر مرگ‌ومیر و عوارض آن هم بالاست و گفته می‌شود که تقریباً هر هشت ثانیه در جهان یک نفر به خاطر دیابت از دنیا می‌رود.
مریم حضرتی معاون پرستاری وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم با بیان اینکه شعار امسال فدراسیون بین المللی دیابت برای این روز، «پرستاران هستند که در مدیریت دیابت تغییر ایجاد می کنند» است، درباره آمار مبتلایان به دیابت در ایران یادآور می شود: اکنون تعداد افراد مبتلا به دیابت در کشور ۵ میلیون و ۳۸۷ هزار و ۲۰۰ نفر و میزان شیوع این بیماری در بالغین ۹.۴ درصد است.
اکنون تعداد افراد مبتلا به دیابت در کشور ۵ میلیون و ۳۸۷ هزار و ۲۰۰ نفر و میزان شیوع این بیماری در بالغین ۹.۴ درصد است.
به مناسب روز جهانی دیابت و کندوکاو و بررسی تاثیر سبک زندگی و نوع تغذیه در پیشگیری، کاهش و کنترل دیابت بخصوص در این بازه زمانی که کرونا یکه تازی می کند، خبرنگار اجتماعی ایرنا به گفت و گو با وحید زارع متخصص تغذیه و رژیم درمانی پرداخت.
این متخصص تغذیه با تاکید بر اینکه بیماران دیابتی به‌دلیل نوع و ویژگی بیماری که دارند باید مراقب جسم و روان خود به صورت همزمان باشند، تصریح کرد: کنترل دیابت صرفا معطوف به اصلاح روش تغذیه نیست بلکه ورزش روزانه، مدیریت استرس، استفاده صحیح از داروها و انسولین طبق نظر پزشک متخص غدد و تغییر سبک زندگی را می طلبد.
به گفته زارع، مهمترین اصل در کنترل دیابت کسب آگاهی درباره بیماری است که خوشبختانه در سال های اخیر در مراکز بهداشت این آموزش ها در قالب بروشور، پوستر و مشاوره پزشکی ارائه می شود زیرا تا زمانی که یک پدیده شناخته نشود نمی‌توان با آن مبارزه کرد.
دیابت به دنبال خود، بیش از ۲۰ نوع بیماری به ارمغان می آورد
این متخصص تغذیه، با تقسیم بیماری دیابت به دو نوع یک و دو خاطرنشان کرد: دیابت نوع یک از سن ۱۰ سالگی و به صورت ژنتیکی رخ نمایی می کند که با تزریق انسولین روزانه تا پایان عمر قابل کنترل است. اما دیابت نوع ۲، می تواند در هر سنی اتفاق بیافتد که معمولا در سن بالا و بستگی به وضعیت فرد بروز می کند.
وی درباره دلایل ابتلای افراد به دیابت نوع ۲ در سن بالا توضیح داد: چاقی و اضافه وزن، استرس شدید، ایجاد اختلال در سیستم غددی و در نتیجه نوسان قند خون و بی توجهی به خود مراقبتی، احتمال ابتلا به دیابت را در افراد تشدید می کند.
زارع با تاکید بر اینکه دیابت یا بیماری قند، به دنبال خود ۲۰ نوع بیماری دیگر برای فرد مبتلا به ارمغان می آورد، اظهار داشت: کبد چرب، سیروز کبدی، بیماری های کلیوی و مشکلات مربوط به چشم نمونه های مشهود اوج گیری دیابت در فرد مبتلایی است که این بیماری را جدی نمی گیرد.
میوه های به رنگ قرمز، درمانگر دیابت هستند
زارع در پاسخ به پرسش چگونگی کنترل یا پیشگیری از ابتلا به دیابت، بحث استفاده از مواد غذایی را مهمترین نکته عنوان کرد و توضیح داد: شاید بعضی گمان کنند برای پیشگیری از دیابت باید رژیم غذایی بسیار سختی بگیرند یا از مصرف قند و شکر به شدت پرهیز کنند. درحالی‌که مصرف قند و شکر عامل این بیماری نیست بلکه محرک آن است و هر فردی که اغراق گونه از مواد محرک استفاده کند به چالش دیابت دچار می شود.
وی افزود: نکته دیگر اینکه افراد دیابتی باید از سرخ کردنی ها پرهیز کنند و به جای آن، گروه سبزیجات را در سبد غذایی خود افزایش دهند زیرا فیبری که در سبزیجات وجود دارد باعث کنترل قند خون می شود.
این رژیم درمانگر به بیماران دیابتی توصیه کرد: به میوه های دارای رنگ قرمز بیشتر توجه کنند و در سبد غذایی بگنجانند البته به غیر از هندوانه. میوه هایی همانند آلوی قرمز، انار ترش، چغندر تنظیم کننده قند خون هستند.
استفاده متعادل از غذاهای پرفیبر مانند نان‌های سبوس‌دار، غلات کامل و حبوبات، برنج قهوه‌ای، توصیه دیگر این متخصص به بیماران دیابتی بود که گفت: برنج سفید یا سایر مواد نشاسته ای از جمله سیب زمینی سرخ کرده به دلیل دارا بودن کربوهیدارت اصلا توصیه نمی شود. ضمن اینکه فراموش نکنیم فیزیولوژی بدن و گروه خونی در افراد متفاوت است و با تشخیص پزشک و توصیه غذایی وی می توان از مواد غذایی استفاده کرد. اما به طور کلی داشتن تغذیه سالم، ورزش روزانه و در صورت داشتن اضافه وزن یا چاقی، کاهش ۵ تا ۷ درصدی وزن احتمال ابتلا به دیابت نوع دو را در افراد مستعد کاهش می دهد.
افراد دیابتی باید سالی دو نوبت چکاپ داشته باشند
زارع با تاکید بر اینکه افراد دیابتی حتما باید تحت نظر متخصص غدد و همچنین تغذیه باشند، تاکید کرد: اکنون تعداد افراد مبتلا به دیابت در کشور ۵ میلیون و ۳۸۷ هزار و ۲۰۰ نفر و میزان شیوع این بیماری در بالغین ۹.۴ درصد است.
این افراد حتما باید در طی سال حداقل دوبار چکاپ کامل شوند و مراقب فشار خون و کلسترول خود باشند که در صورت عدم کنترل و مراقب، این بیماری به شدت حاد شده و درمان پذیر نیست.
وی ادامه داد: افرادی که داروی دیابت مصرف می کنند معمولا می توانند با رعایت نکات ساده غذایی و ورزشی و پزشکی به نوعی میزان مصرف قرص را به حداقل برسانند.
زارع تاکید کرد: ورزش حتما برای این افراد توصیه می شود زیرا سوخت و ساز بدن را متعادل می کند و کنترل قند خون را بهبود می بخشد البته ورزش های سنگین توصیه نمی شود.
بیماران دیابتی در روزهای کرونایی بیشتر مراقب تقویت سیستم ایمنی بدن باشند
زارع با تاکید بر اینکه ویروس کرونا به دنبال سیستم ایمنی ضعیف می گردد تا گرفتارش کند، به بیماران دیابتی توصیه کرد: نقص افرادی که بیماری زمینه ای دارند، ضعف سیستم ایمنی است. بنابراین افرادی هم که دیابت دارند برای افزایش ایمنی بدن باید از مکمل های دارای زینک، ویتامین های آ، ای، دی و سی و سلنیوم استفاده کنند.
این متخصص تغذیه یادآور شد: استفاده از سبزیجاتی همچون اسفناج، کرفس یا میوه هایی همچون انار و مرکبات ایمنی بدن را بالا می برند ضمن اینکه قند هم ندارند. استفاده از سیر هم به این افراد توصیه می شود.
زارع با تاکید بر اینکه بیماران دیابتی باید توجه داشته باشند پخته شدن یا خام بودن یکسری مواد غذایی، دارای قند متغیری است، تصریح کرد: افراد دیابتی مبتلا به کرونا باید نیازهای بدن برای افزایش ایمنی را جدی بگیرند و برای این کار می توانند از شربت های افزایش ایمنی بدن افراد دیابتی که در داروخانه ها بدون نسخه ارایه می شود استفاده کنند.
وی در مورد استفاده از دمنوش های گیاهی برای کاهش قند و بالا بردن سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از کرونا، به گیاه اکیناسه یا سرخارگل اشاره کرد و گفت: این افراد و سایر اعضای خانواده می توانند با استفاده از این گیاه سیستم ایمنی را تقویت کنند تا به کرونا مبتلا نشوند.