به گزارش «شیعه نیوز»، یبوست بیماری رایجی است و همه ی افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. پس نگران نباشید و اگر با این مشکل مواجه شدید، با انجام کارهای مناسب آن را درمان کنید. ولی مراقب باشید که یبوست طولانی نشود، زیرا ممکن است عوارض جدی آن ظاهر شوند. بنابراین لازم است عوارض یبوست را جدی بگیرید.
بیماری های نشیمنگاهی و گوارشی مانند بیماری شقاق شایع ترین عوارض جدی این بیماری هستند. شقاق یا همان فیشر در ظاهر تنها یک زخم ساده و طولی در دیواره مقعد است که اعمال فشار برای دفع مدفوع بعلت یبوست اصلی ترین عامل آن محسوب می شود.
اما اگر این عارضه به موقع درمان نشود، جراحی شقاق با روش سنتی یا لیزر تنها راهکار رفع آن خواهد بود. در اینجا می توانید اطلاعات جامعی درباره نحوه درمان شقاق با لیزر را مطالعه کنید.
توصیه ما این است که یبوست را قبل از بروز عوارضی مانند شقاق، با چند روش ساده مثل افزودن فیبر به رژیم غذایی و نوشیدن آب و ورزش رفع کنید.
علائم
زمانی که دچار یبوست شده اید احتمالا حالت های زیر را تجربه می کنید:
دفع مدفوع کمتر از ۳ بار در هفته (حداکثر دفع مدفوع روزانه ۲ بار و حداقل آن ۳ بار در هفته)
مدفوع سفت و خشک
زور زدن بیش از اندازه در هنگام دفع مدفوع
احساس اینکه مدفوع به طور کامل تخلیه نشده است
نیاز به کمک دست برای تخلیه مدفوع که گاهی اوقات این کار با فشار دادن دو سمت مقعد یا خارج کردن مدفوع با انگشت انجام می‌شود.
اگر علائم بالا بیش از ۳ ماه طول کشید و درمان هایی مثل مصرف فیبر رفع نشد، باید برای پیدا کردن علت اصلی اقدام کرد زیرا این شرایط نشان دهنده یبوست مزمن است و نه تنها دلایل جدی تری دارد بلکه خود میتواند منجر به بیماری های زیادی می‌شود.
علت چیست؟
یبوست زمانی که مدفوع به آرامی در روده حرکت میکند یا به قدر کافی آب در روده جذب نمی‌کند اتفاق می‌افتد که باعث خشک و سخت شدن مدفوع می‌شود. یبوست حاد معمولاً ناشی از شرایط زیرا ایجاد می‌شود :
کم تحرکی
رژیم غذایی فاقد فیبر
مصرف داروهایی ضد درد و دارای کدئین و داروهای ضد افسردگی
نوشیدن شیر
بارداری
کهولت سن
زیاده روی در مصرف مسهل ها
مصرف کم مایعات
تاخیر در رفتن به توالت
اما یبوست مزمن که مدت طولانی است درمان نشده، ممکن است علل زیادی داشته باشد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:
مسدود شدن کولون یا رکتوم
سرطان روده
باریک شدن روده بزرگ (تنگی روده)
سایر سرطان های شکمی که به روده فشار می آورد.
سرطان کلورکتال
برآمدگی رکتوم در پشت واژن (رکتوسل)
آسیب به اعصاب کنترل کننده عملکردهای بدن (نوروپاتی خودمختار)
اسکلروز چندگانه
بیماری پارکینسون
آسیب نخاعی
سکته
مشکلات عضلات درگیر در لگن
مشکلات عضلات لگن می تواند باعث یبوست مزمن شود.
عواملی که بر روی هورمون های بدن تاثیر می گذارند
دیابت
غده بیش از حد فعال پاراتیروئید (هیپرپاراتیروئیدیسم)
تیروئید کم تحرک (کم کاری تیروئید)
عوارض یبوست
عوارض ناشی از یبوست مزمن، شامل موارد زیر است :
رگ های متورم در مقعد (بواسیر یا هموروئید): زور زدن بیش از اندازه در هنگام دفع، باعث ملتهب شدن رگ های مقعد و در نتیجه بروز بواسیر می‌شود.
شکاف یا پارگی در مقعد (شقاق مقعدی): مدفوع سفت، خشک و بزرگ باعث ایجاد شکاف یا پارگی در مقعد می شود.
خارج شدن مدفوع (گیر کردن مدفوع): مدفوع بزرگ و سخت باعث ایجاد شکاف هایی در مقعد می‌شود.
رکتوسل این عارضه اغلب در زنان رخ می دهد و برآمده شدن راست روده به سمت واژن است که دلیل اصلی آن ایجاد فشار در مقعد است.
درمان یبوست
راه‌های زیادی برای بهبود عملکرد روده و درمان یبوست وجود دارد که در ادامه آنها را با هم بررسی می‌کنیم:
نوشیدن آب زیاد: مصرف روزانه ۱.۵ تا ۲ لیتر آب به افرادی که دچار یبوست شده اند توصیه می شود. چون یکی از اصلی ترین دلایل ایجاد یبوست، کم آبی بدن است. زمانی که آب روده کم شود، حرکت مدفوع در روده با مشکل مواجه شده و در نهایت فرد به این عارضه مبتلا می‌شود.
مصرف فیبر: فیبر نوعی کربوهیدرات است که بیشتر در خوراکی هایی مثل غلات، سبزیجات و میوه ها وجود دارد. روزانه مصرف ۲۰ تا ۳۰ گرم فیبر از سوی پزشکان توصیه می شود که برای افراد مبتلا به یبوست این میزان افزایش می یابد. فیبر با افزایش حجم مدفوع به بهبود عملکرد روده و درمان یبوست کمک می کند.
مصرف ملین ها: برای درمان یبوست، مصرف ملین های طبیعی مثل آلو و انجیر می تواند بسیار مفید باشد. آلو و انجیر دارای مقادیر زیادی فیبر هستند و به همین دلیل حجم مدفوع را افزایش می دهند. اما در مصرف آنها احتیاط کنید، چون استفاده بیش از اندازه می تواند باعث نرم شدن بیش از حد مدفوع و مشکلات گوارشی دیگر شود.
روغن کرچک: آخرین روشی که در درمان خانگی و سنتی یبوست استفاده می شود، مصرف روغن کرچک است. می توانید بعد از غذا مقدار کمی از این روغن را بخورید اما در مصرف آن زیاده روی نکنید.
پیشگیری
راه حل های زیر به درمان و پیشگیری از عوارض یبوست مزمن جلوگیری میکند:
مصرف میزان زیاد فیبر مانند نخودها، سبزیجات، میوه ها و غلات و جو
عدم مصرف غذاهای کم فیبر مانند غذاهای فرآوری شده، لبنیات و فرآورده های گوشتی
مصرف مایعات زیاد
تحرک و ورزش کردن
مدیریت استرس و اضطراب
رفتن به سرویس بهداشتی در زمان نیاز
شکاف یا پارگی کوچک در اطراف قسمت انتهایی مقعد (شقاق مقعدی)