به گزارش «شیعه نیوز»، آیت الله «احمد شیخ بهایی» به مناسبت بیستم ذیحجه، سالروز ولادت امام کاظم(ع)، در مورد خدمات علمی و فرهنگی امام کاظم (ع) گفت: امام کاظم(ع) بعد از امام باقر(ع) و امام صادق(ع) ادامه دهنده راه آن بزرگواران بودند و در سال 148 (ه.ق) پس از شهادت امام صادق(ع)، تقریباً بیش از 30 سال امام کاظم(ع) مشغول به همان مسیر بودند؛ یعنی جلساتی داشتند، افراد خدمت ایشان می رسیدند، سوالات مطرح می شد و بلکه(مسیر) به یک حد تکاملی رسیده بود و افرادی که مورد اعتماد بودند، هر کدام دفترچه هایی داشتند که احادیث مربوط به امام باقر(ع) و امام صادق(ع) را ثبت کرده بودند و این ها دست به دست می شد و زمان امام کاظم(ع) هم می آمدند و سوال می پرسیدند و بعضی اوقات خود امام کاظم(ع) مطالبی را می فرمودند.
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه کرمان بیان کرد: بسیاری از روایات ما در معارف و فقه از امام کاظم(ع) است و تا قبل از زندانی شدن ایشان در بغداد به دست هارون، حضرت در مدینه فعال بودند؛ البته در شرایط تقیه (خودداری از اظهار عقیده و پنهان داشتن آن و یا انجام دادن کاری برخلاف نظر قلبی خود به دلایلی خاص) برای حفظ اسلام و جان مومنین مراقبت های ویژه ای داشتند اما وکلای ایشان در سر تا سر جهان اسلام پخش شدند و اسلام ناب و پیام های حضرت را می رساندند و وجوهات را دریافت می کردند.
وی ادامه داد: البته در این مسیر افرادی هم بودند که فرقه سازی می کردند و جدا می شدند و در مقابل امام موسی بن جعفر(ع) دیگرانی را مطرح می کردند و یک عده ای را به انحراف می کشیدند که یکی از بزرگترین اقدامات حضرت مبارزه با همین مسیرهای انحرافی بود که افراد باز می کردند و جامعه را به تفرقه می کشیدند لذا خیلی از معارف در زمان امام کاظم(ع) بیان شد که فقه غنی شیعه، عمده آن بر عهده روایاتی است که از این امام بزرگوار و دو امام قبل از ایشان رسیده است.
شیخ بهایی در ادامه اظهار داشت: با توجه به قدرتی که خلفای عباسی از جمله مهدی عباسی، هادی عباسی و هارون الرشید داشتند و پیدا کرده بودند و قدرت هارون الرشید خیلی گسترده شده بود، حضرت خیلی مراقب بودند که برنامه های سیاسی در عین حالی که مبارزه و روشنگری ادامه دارد اما بهانه ای برای حکومت پیدا نشود که بخواهد قلع و قمع کند و خیلی مراقبت شدید می کردند و از آن طرف جاسوسان حکومت در جلسات حضرت می رفتند و خیلی اوقات حضرات معصوم به خاطر حضور این جاسوسان نمی توانستند آنچه را که واقعیت است بگویند لذا افراد را طوری راهنمایی می کردند که برای آن ها گرفتاری درست نشود.
وی خاطر نشان کرد: علی بن یقطین از اصحاب حضرت بود اما توانست طوری عمل کند که با اجازه حضرت به عنوان نفوذی در دربار برود و حتی تا مرحله نخست وزیری هارون هم پیش رفت و شیعیانی که سر و کار آن ها به آنجا می افتاد، مراقبت و رسیدگی می کرد تا حق آن ها پایمال نشود و مخفیانه نیز برای امام کاظم(ع) وجوهات می فرستاد و در مسیر رشد نهضت حضرت خیلی کمک می کرد البته حضرت نیز خیلی مراقب او بودند.
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه کرمان افزود: برای همین یک مدت که عده ای سعایت کرده بودند و گفته بودند او نفوذی است، حضرت به او دستور دادند «تا یک مدت براساس فقه رایج آن ها وضو بگیر و نماز بخوان» و او نیز همین کار را می کرد و هارون مخفیانه نگاه کرد و دید نه؛ این براساس فقه اهل بیت عمل نمی کند لذا آن هایی که سعایت کرده بودند، مجازات کرد و حتی یک بار هارون هدیه ای به علی بن یقطین داده بود و او آن هدیه را برای امام فرستاد، حضرت آن هدیه را به او برگرداند و فرمودند «نگه دار، لازمت می شود» جاسوسانی که سعایت کرده و خبر داده بودند، بعد هارون از وزیر خود علی بن یقطین هدیه ای که داده بود را خواست که او هدیه را آورد و تقدیم کرد و این طور اعتماد هارون بیشتر شد.
وی تصریح کرد: یکی از مواردی که برای مسئولین نظام در رسیدگی به امور مردم درس است اینکه یکی از شیعیان خواست خدمت علی بن یقطین برسد و چون وضع خوبی نداشت و جمال(شتر چران) بود و با سر و وضع نامرتبی به دربار آمده بود، علی بن یقطین به دلیل اینکه وزیر بود او را راه نداد؛ همان سال علی بن یقطین مخفیانه به سفر حج آمد و در مدینه خواست خدمت امام شرف یاب شود، حضرت ایشان را راه ندادند.
آیت الله شیخ بهایی ادامه داد: او خیلی ناراحت شد؛ بعد که امام را ملاقات کرد و خدمت امام رسید، علت را پرسید؟ امام فرمود زیرا برادرت از تو ناراحت شده و باید بروی و رضایت او را به دست بیاری؛ بعد هم راه را نشان دادند که در بقیع با یک شتر خودش را به کوفه برساند و رضایت بگیرد و برگردد؛ شب به در خانه آن فرد جمال (شتر چران) رسید و عذرخواهی کرد و بعد على بن یقطین صورت خود را بر خاک گذاشت و او را قسم داد که پا روى صورت من بگذار و صورت مرا زیر پاى خود بمال! تا این تکبری که من نشان دادم شکسته شود و در نهایت اصرار کرد تا بالاخره صورت خود را روی خاک گذاشته و او پا بر روی صورت علی بن یقطین گذاشت و همانطور برگشت و بعد حضرت ایشان را پذیرفتند.
وی توضیح داد: این موضوع نشان از اهمیت این مسئله دارد کسی که مسئولیت دارد برای خود اشرافی گری و دم و دستگاه راه نیندازد و با مردم، مردمی رفتار کند و از اشرافی گری بپرهیزد و بداند که برخورد نامناسب با یک نفر این طور مشکلات را برای او درست می کند که معصومین(ع) به ظاهر کار نگاه نمی کنند بلکه آن ها واقع کار را می بینند و اگر انسان بخواهد پیش امام زمان رو سفید باشد، باید خیلی رعایت این مسائل را بکند.
آیت الله شیخ بهایی در خصوص رسالت امام کاظم(ع) در دوران امامت خود، گفت: یکی از رسالت های حضرت، ترویج علم است که شریعت پیغمبر اکرم(ص) و علوم الهی و حتی مسائل مختلف را نشر دادند؛ این همه فقه ما گسترده است و در همه زمینه ها ما احکام داریم و آن زمانی که اصلاً در دنیا کسی علم حقوق بلد نبود، ائمه ما در بخش قضاوت و دادگاه ها این همه روایات برای مجازات ها و برنامه های مختلف و در بحث خانواده، طلاق، ارث، ازدواج، در بحث های اقتصادی، نماز، روزه، حج و ... دارند؛ تبیین این احکام از وظایفی بود که ائمه در آن کوتاهی نمی کردند زیرا به اسم دین پیغمبر اکرم انحرافات فراوانی اتفاق افتاد و معصومین(ع) آب زلال را از منبع به مردم می رساندند.
وی ادامه داد: رسالت دیگر حضرت، رسیدگی به حالات شیعیان و مسلمین بود و مراقبت می کردند که این جمعیتی که به دنبال اسلام ناب هستند و کل جمعیت مسلمین، از اشتباهات و خطاهای حکومت های طاغوت کمترین آسیب را ببینند لذا حفظ جامعه مسلمین و شیعه و از طرفی خود رفتار و زندگی ایشان الگو بود.
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه کرمان در ادامه با اشاره به کثرت فرزندان امام موسی بن جعفر(ع) بیان کرد: این برای ما در شرایطی که دچار کاهش جمعیت هستیم و فاجعه کاهش جمعیت ما را تهدید می کند و امری که مقام معظم رهبری بارها تاکید کردند و تشویق به فرزند آوری می کنند؛ الگو است؛ لذا خوب است برادران مسلمان و شیعه به امام موسی بن جعفر(ع) اقتدا بکنند و از آوردن فرزند نترسند زیرا روزی و تربیت با خدا است؛ بعضی ها می گویند نداریم که هزینه بدهیم، انگار خدا روزی آن ها را دارد و روزی فرزند را ندارد؛ بعضی ها می گویند نمی دانیم چطور آن ها را تربیت کنیم، انگار خیال می کنند که تربیت دست آن ها است.
وی در ادامه اظهار داشت: ما وظیفه خود را انجام می دهیم و درست است که برای رزق و روزی و تربیت باید تلاش کنیم اما حقیقت امر این است که همه امور به دست خدا است و خداوند متعال هم رزق مادی و هم رزق معنوی را خود به عهده گرفته است لذا بسیار مناسب است که در این موضوع به امام موسی بن جعفر(ع) اقتدا کنیم.
آیت الله شیخ بهایی خاطر نشان کرد: از فرزندان امام موسی بن جعفر(ع)، ما حضرت فاطمه معصومه(ع) و امام رضا(ع) را در ایران داریم و امامزادگان فراوانی که فرزندان این امام بزرگوار در جاهای مختلف هستند و سادات موسوی فراوان و عمده نسل پیغمبر اکرم(ص) سادات موسوی هستند مانند حضرت امام (رضوان الله تعالی علیه) که روح الله الموسوی الخمینی بود و امامزادگانی که در خود کرمان و اطراف هستند که بسیاری از آن ها فرزندان و نوادگان امام موسی بن جعفر(ع) هستند.
وی ادامه داد: این نشان می دهد که یک برکت در نسل خوابیده است و فرزند فقط همان خرج شیرخشک و این ها نیست که بگوییم از کجا بیاوریم؟ بلکه این فرزند حفظ نسل انسان است، در پیری عصای دست پدر و مادر و بعد از مرگ آنان، کسی هست که خیرات انجام می دهد و علاوه بر این، باقی ماندن نسل است و هرچه انسان پدران و اجداد خود را دعا کند، این دعاها می رسد و تاثیر دارد.
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه کرمان گفت: جمعیت جوان یک ذخیره و پشتوانه برای کشور است و اگر جمعیت پیر بشود، هزینه های کشور بالا می رود و مشکلات فراوان امنیتی، فرهنگی و اقتصادی به وجود می آید لذا امیدواریم که به امام موسی بن جعفر(ع) اقتدا کنند و با فرزندآوری و داشتن فرزندان فراوان، مشکل جمعیت را حل کنیم.
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه کرمان در خصوص بارزترین خصوصیت امام کاظم(ع) افزود: لقب کاظم را که به حضرت دادند، به معنای کسی است که خشم خود را فرو می خورد؛ همین در برخورد با مومنین و مسلمین است؛ یعنی انسان با فامیل، آشنا، با همسر، پدر و مادر و ... و گاهی اوقات یک چیزهایی برخلاف میل انسان پیش می آید که اینجا اگر انسان خشمگین هم می شود، باید خشم خود را فرو بخورد و نگذارد که این خشم بروز کند.
وی در ادامه بیان کرد: از امام کاظم(ع) و ائمه(ع) ما نمونه هایی را می بینیم که یک ضربه شخصی به ایشان وارد می شود و یا کسی به ایشان ناسزا می گوید و ... اما حضرت(ع) خشم خود را فرو می خورد و از آن ها در می گذرد که این صفت بارزی است که می تواند الگو باشد.
شیخ بهایی توضیح داد: یک معنای دیگر کظم غیظ می تواند این باشد که از دیدن انحرافات و جنایت هایی که حکومت های طاغوتی ایجاد می کنند، به خشم می آید که این خشم، خشم مقدس است و خدا این خشم را دوست دارد اما وقتی که نمی تواند، نیرو (یار) ندارد و نمی تواند با دست بریده شمشیر بکشد (یعنی کسی را ندارد و مجبور است که این خشم را فرو بخورد) و این خیلی سخت تر از آن است.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: گذشت معصومین (ع) معمولاً در مسائل شخصی بالا بود و اهمیت نمی دادند اما جایی که پای دین، مظلومیت مردم و بی عدالتی در کار است، آنجا خشمگین می شدند اما وقتی که نمی توانستند اقدامی بکنند و دستشان بسته بود مجبور بودند این خشم را فرو بخورند و برای آن ها این غصه و خون دل می شد و آن ها را رنج می داد.
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه کرمان ادامه داد: امام موسی بن جعفر(ع) زمانی می بینند این جمعیت عظیم شیعیان و مسلمین در دست طاغوتی مانند هارون و امثال آن هستند خیلی رنج می بردند اما چاره ای نبود و باید این خشم را فرو می خوردند؛ این فرو خوردن خشم برای ما الگو است، هم در زندگی خانوادگی و اجتماعی خود که بسیاری از مشکلاتی که در دادگاه ها می بینید پیش می آید و منجر به طلاق و قتل می شود، ابتدای این ها همه با خشم است لذا اگر انسان تمرین کند که بتواند خشم خود را فرو بخورد و زمانی که عصبانی می شود تغییر حالت دهد و در آن مکان نماند و جلوی خشم گرفته شود خیلی از مسائل مملکت حل می شود.
وی گفت: از طرفی در صحنه های بین المللی نیز همین طور است؛ مثلاً زمان قطعنامه امام فرمود «خشم خود را در سینه نگهدارید و به دشمن خود با چشم غضبناک نگاه کنید» بله ما مجبور هستیم جنگ را متوقف کنیم اما خشم ما کماکان ادامه دارد و همین طور خشم ما علیه آمریکا و اسرائیل وقتی که جنایات آن ها را می بینیم از جمله حوادث بیروت و یا حوادثی که در یمن، بحرین و کشمیر و ... اتفاق می افتد و نمی توانیم عملاً کاری کرده و باید صبر و مقاومت کنیم، کظم غیظ لازم دارد که انسان دچار حرکات مقطعی، هیجانی و احساسی نشود و دشمن را بر خود مسلط نکند؛ امام کاظم(ع) در همه این موارد الگو است که امیدواریم روز میلاد ایشان، توجه به این جهات داشته باشیم.