SHIA-NEWS شيعه نيوز:يکي از مهم‌ترين عوامل سقوط انسان، شیطان است که قرآن شریف او را دشمن سرسخت آدمي و همراهي با او را موجب سقوط و موجب خسران دنیا و آخرت بر مي‌شمرد. «ان الشیطان لکم عدوٌ مبین»
دشمنی او نيز بی‌جاست. شيطان به واسطه رذائل خودش سقوط کرد، ولي سقوط خود را ناشي از وجود حضرت آدم دانست. به همين جهت با او و اولاد او به دشمني پرداخت و تا قيامت در صدد سقوط آنان است.
به گزارش «شيعه نيوز» به نقل از پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مظاهری، ایشان با توجه به اینکه مهمترین عامل سقوط انسان شیطان است فرمودند: طبق آيات قرآن کريم، شیطان پس از آن که از درگاه خداوند متعال رانده شد، چند مرتبه با خداوند اعلام جنگ کرد. از جمله، به خداوند گفت: «پس به سبب آن كه مرا به بيراهه افكندى، من هم براى فريفتن آنان حتماً بر سر راه راست تو خواهم نشست، آن گاه از پيش رو و از پشت سرشان و از طرف راست و از طرف چپشان بر آنها مىتازم، و بيش‌ترشان را شكرگزار نخواهى يافت.»
تفسیر آیه شریفه
امام باقر«سلام‌الله‌عليه» در ذیل این آیه شریفه می‌فرمایند: «اين که مي‌گويد: از پيش رو مي‌آيم، يعني از راه آخرت که به آنها مي‌گويد: نه بهشتى است، نه دوزخى و نه رستاخيزى. اما از پشت سر اين است که، يعني از راه دنيايشان آنان را به گردآوري مال وا مي‌دارد و فرمان مي‌دهد مالى را در راه صله رحم صرف نكنند، و از آن حق کسي را ندهند و هزينه فرزندان خود را نپردازند و از نابود شدن مال، آنها را مي‌ترساند. اما از سمت راست، يعني از راه دين آنها که اگر در گمراهى باشند، آن را براي ايشان زينت مي‌بخشد و خوش‌نما مي‌سازد، و اگر بر راه حقند، مي‌كوشد تا آنان را از آن بيرون برد. امّا از سمت چپ، يعني از راه لذّت‌ها و شهوات، آنان را مي‌فريبد.»
شیطان از هر راهی انسان را می فریبد
بر اين اساس، شيطان از هر راهي که بتواند آدميان را فريب داده و منجر به سقوط آنان مي‌شود. گاهي با غفلت از آخرت، گاهي با دنياپرستي، گاهي از راه گناه و گاهي نيز از راه عبادت بندگان خدا را مي‌فريبد. مثلاً عبادت‌های خرافی را تحمیل می کند و نيکو جلوه مي‌دهد يا واجبات را کمرنگ و مستحبات را پررنگ جلوه می دهد و مردم را هنگام انجام فرائض و واجبات، به انجام اعمال استحبابي تشويق مي‌نمايد و بدتر اينکه در اثر مکر شيطان، ریا و تظاهر در اعمال مردم زیاد می شود.
راهکار نجات از سقوط شيطاني
قرآن کريم با چندين تأکيد مي‌فرماید که شیطان با همه زرنگی و بدجنسي‌اش، قدرت انحراف کسي که زیر پرچم خداوند باشد را ندارد. پس چه کسي را منحرف مي‌کند؟ آنکه زیر پرچم شيطان است و از او حرف شنوي دارد.
بنابراين انسان بايد خودش را به خداوند سبحان بسپارد و زير پرچم ذات بازي تعالي پناه بگيرد تا از شر شيطان در امان بماند. شیطان با بي‌حيايي و پررويي به خداوند تشر زده و قسم خورده است که همه بندگان را گمراه می کند، جز مخلصین.
و بعزتک لاغوینهم اجمعین الا عبادک منهم المخلصین
بعضی از مفسرين، مخلَصين را معصومین معنا کرده‌اند. اما بر اساس آيه قبلي که تلاوت شد، شیطان، حق سلطنت بر کسي که زير پرچم خدا باشد و سلطنت و تسلّط خداي يگانه را بپذيرد، ندارد. چنين کسي، هرچند از معصومين نباشد، مخلَص است و چون خداي تعالي نيز او را از بين سايرين برای خودش انتخاب کرده، شیطان حق تعرّض به وي را ندارد.
خداوند متعال به ياري مؤمن حقيقي شتافته و او را از سقوطي که شيطان براي او تدارک ديده است، نجات مي‌دهد. زيرا بنابر تصريح قرآن کريم، مؤمن واقعي حق دارد که خداوند به او کمک کرده و در بن‌بست‌ها وي را نجات بخشد.
و کان حقا علینا نصر المؤمنین / و کذلک ننجی المؤمنین
جلوۀ نيکوي اعمال ناشايست، ناشي از مکر شيطان
يکي از خطرات تسلّط شيطان بر آدمي که سقوط او را تسريع مي‌بخشد، اين است که او را دچار جهل مرکب کرده و اعمال زشت و ناشايست را نزد او مزِيّن و نيکو جلوه مي‌دهد.
ورشکسته ترین افراد، از نظر قرآن کريم کسي است که جهل مرکب دارد و اعمال زشت خويش را نيک مي‌پندارد.
امام حسين«سلام‌الله‌عليه» و ياران ايشان براي احياي دين امت و به خصوص احياي نماز، در کربلا شهيد شدند، اما برخي نماز واجب خود را فداي مجلس عزاي ايشان مي‌کنند و تصوّر مي‌کنند کار ثوابي انجام داده‌اند.
خدمت به آستان مقدس حضرت سيدالشهداء«سلام‌الله‌عليه» و برپايي مجالس عزاي ايشان بسيار ارزشمند است و ثواب فراواني دارد، اما جايگزين نماز واجب نشده و گناهان انسان را نيز محو نخواهد کرد. بعضي افراد در اثر فريب شيطان مي‌گويند: همه غرق گناهیم و یک حسین داریم، که حرف غلطي است. شفاعت، که امر مسلمي است، نياز به تناسب و لياقت دارد، اما شيطان به عنوان اينکه همه گناهان بخشيده مي‌شود، مردم را مي‌فريبد. قرآن کريم می فرماید: یا بنی آدم لا یفتننکم الشیطان کما اخرج ابویکم من الجنه
فريب شیطان به قدري عجیب است که حتي حضرت آدم و حضرت حوا را نيز فریب داد و موجب اخراج آن دو از بهشت شد. وقتي پيامبر خدا را اينچنين مي‌فريبد، ساير بندگان را آسان تر فريب مي‌دهد.
فريب شيطان، انسان را به جايگاه پستي مي‌رساند که امام معصوم را مي‌کشد و تخيل مي‌کند که کار خوبی کرده است.
شيطان انسي و شيطان جني
نکته‌اي که توجه به آن ضروري است، اينکه صرفاً وسوسه و فريب شيطان جني، عامل سقوط و تباهي انسان نيست، بلکه شيطان انسي نيز سهم به سزايي در گمراهي، انحراف و سقوط آدميان دارد.
قرآن کريم در سورۀ ناس مي‌فرمايد:
بخوان و بگو: خدایا پناه می برم به تو، پناه می برم به تو، پناه می برم به تو، از شرّ شیطان که وسوسه مي‌کند، خوب را بد و بد را خوب جلوه مي‌دهد.
اما بعد می فرماید: «شیطان انسی و شیطان جنی»، و اگر شیطان انسی بدتر از شیطان جنی نباشد، حتماً کمتر نیست. نمونه آن رفیق بد است که خطر آن به مراتب بيش از شيطان است. دختر و پسري که با هم رفيق مي‌شوند و رابطۀ دوستانه برقرار مي‌کنند، دو تا شیطان براي همديگر هستند و هرکدام ديگري را به سقوط کشانده و به جهنم مي‌برند.
قرآن کريم در سورۀ فلق نيز مي‌فرمايد: بگو پناه می برم به خدا، در وقتی که زن عشوه گری کند و بخواهد کسی را از راه گناه، منحرف سازد. در واقع قرآن کريم آدميان را از شرّ شياطين جني و انسي به صورت توأمان بر حذر داشته است.
مصادیق بارز شیاطین انسی
امروزه فیلم‌ها و شبکه‌هاي ماهواره اي مبتذل، مصداق بارز شیاطين انسی هستند و توجه به خطرات آن و پرهيز جدي از آن براي خانواده‌ها ضروري است، وگرنه نتيجه‌اي جز سقوط و تباهي نخواهد داشت.
برخي از مصاديق فريب شيطان در زمان حاضر
شيطان، چندين مرتبه بي‌حيايي کرده و به خداوند متعال تشر زده است. از جمله قرآن کريم در مورد او مي‌فرمايد:
كه خداوند او را لعنت كرد و او گفت: سوگند باد كه از بندگان تو بهرهاى معين خواهم گرفت. و آنان را سخت گمراه و دچار آرزوهاى دور و دراز خواهم كرد، و وادارشان مىكنم تا گوش‌هاى دام‌ها را شكاف دهند، و وادارشان مىكنم تا آفريده خدا را دگرگون سازند. و هر كس شيطان را به جاى خدا دوست و كارساز گيرد براستى زيانى آشكار كرده است.
مي‌گويد: خدایا به هر اندازه که بتوانم و از هر راهي که بيابم، بندگانت را گمراه مي‌سازم و نمی گذارم در راه مستقیم باقی باشند. بندگانت را گرفتار آمال و آرزوهاي بي‌جا مي‌کنم تا دنيا و آخرتشان نابود شود. خرافت را نزد آنان با ارزش جلوه مي‌دهم که حتی راجع به اعمال عبادي نيز خرافي عمل کنند و تخيّل کنند که ثواب دارد.
با کمال تأسف بايد گفت: امروزه شاهد عملي شدن سوگند شيطان هستيم. فريب شيطان کارگر شده، تا جايي که توهّم، تخيّل، وسوسه و آرزوهاي بي‌جا سر تا پاي جامعه را فرا گرفته و حتي فال‌گیری و رمّالي رايج شده است.
کار به جایی رسیده که برای مسئولین عصمت اکتسابی درست می کنند
کار به جايي رسيده که برای مسئولین معجزۀ هزار ساله يا عصمت اکتسابي درست می کنند و يا مطالب غير واقعي به عنوان ظهور نزدیک است، بيان مي‌کنند و بالاخره یک چیزهایی که واقعیت ندارد، اما به حسب ظاهر زرق و برق دارد، مطرح مي کنند.
شیطان می گوید: بندگان را به انجام اعمال ناشايست و گناه، امر مي‌کنم. بعد مي‌گويد: امور فطري آنان را تغيير مي‌دهم، مثلاً عفت و غيرت که دو فضيلت و دو امتياز فطري است، در اثر فريب شيطان در نظر برخي بي‌ارزش شده است. به جاي اينکه والاترين شرافت براي مرد، غيرت او و والاترين فضيلت براي زن، عفت او باشد، بي‌عفّتي و بي‌غيرتي فضيلت و امتياز محسوب شده و برخي به جهت برخورداري از اين دو رذيلت، به خود مي‌بالند.
چادر در نظر بسیاری ضد ارزش شده است این مکر شیطان است
امروزه چادر که ارزش والايي دارد، در اثر مکر شيطان، در نظر بسياري از مردم به ضد ارزش تبديل شده است. دست کم سيزده آيه از قرآن که راجع به ضرورت حفظ حجاب است، به فراموشي سپرده شده و بي حجابي و بد حجابي، جلوۀ نيکويي يافته است. ارتباط جوانان با مجالس مذهبي و مسجد و روحانيّت کم شده و مردم در وقت نماز، در خیابان و پارک و بازار و مراکز تفريحي هستند که حضور آنان همراه با اختلاط زن و مرد و فساد اخلاقی است. همۀ اين موارد از مکر و فريب شيطان سرچشمه مي‌گيرد که به خوبي توانسته است، اعمال ناشايست را نزد مردم نيکو جلوه دهد و از ارزش اعمال صالح و شايسته نزد آنان بکاهد و در واقع در نهاد آنان تغيير ايجاد کرده است.