به گزارش «شیعه نیوز»، یکی از موضوعات حائز اهمیت در جهان اسلام، این است که سکانداری جوامع مسلمان(اهل تسنن) را چه کسانی برعهده دارند. طبیعتاً هر شخصی دارای استراتژی‌ها، برنامه‌ها و روش‌های خاص خود در اداره امور است که همین موضوع می‌تواند نشان‌دهنده اهمیت موضوع باشد.
جوانترین و مسن‌ترین مفتی
نوروزبای حاجی تاگان اولی، مفتی اعظم قزاقستان است که جوانترین فرد در این حوزه به شمار می‌آید و ۴۳ سال سن دارد. در همین حال عثمان خان عالم‌اف، مفتی اعظم ازبکستان است که ۷۰ سال دارد و قدیمی‌ترین فرد و از نظر سنی، مسن‌ترین مفتی آسیای مرکزی محسوب می‌شود.
۳ نفر از ۵ مفتی و رئیس اداره دینی مسلمانان آسیای مرکزی، تحصیلات پایه دینی خود را در پاکستان به پایان رسانده‌اند. از مفتی ترکمنستان، غیر از نام هیچ اطلاعات دیگری در دست نیست.
زمینه همکاری مشترک
در میانه و بحبوحه چالش‌های جدی بیرونی، رهبران دینی آسیای مرکزی در جستجوی ایجاد زمینه‌های همکاری مشترک هستند. در سپتامبر سال ۲۰۱۸ مفتی‌های چهار کشور از ۵ کشور آسیای مرکزی (غیر از ترکمنستان) تفاهم‌نامه‌ای را در زمینه هماهنگی اقدامات در بیشکک، پایتخت قرقیزستان امضا کردند.
رؤسای ادارات دینی کشورهای آسیای مرکزی در این تفاهم‌نامه به ویژه درباره تعریف مشترک از تعطیلات و اعیاد مسلمانان در آسیای مرکزی، احیای مدارس دینی منطقه‌ای، توسعه سنت‌های متداول و آداب و رسوم سنتی، مقابله با افراط‌گرایی دینی و تبلیغ و ترویج ارزش‌های اخلاقی به توافق رسیدند.
مقصدبیک توکتوموشف
مفتی قرقیزستان
مقصدبیک توکتوموشف، رئیس اداره دینی مسلمانان (مفتیات) قرقیزستان از سال ۲۰۱۴ است. وی متولد ۹ اوت سال ۱۹۷۳ بوده و ۴۷ سال دارد. وی تحصیلات دینی خود را در مدرسه دینی عربیه (فقه اسلامی) در شهر راولپیندی پاکستان گذرانده است و به زبان‌های قرقیزی، روسی، اردو و عربی آشنایی دارد.
عثمان‌خان عالم‌اف
مفتی ازبکستان
عثمان‌خان عالم‌اف، رئیس اداره دینی مسلمانان ازبکستان است و از سال ۲۰۰۶ میلادی تاکنون، در این سمت جای گرفته است. وی در اول ژانویه سال ۱۹۵۰ میلادی متولد شده و ۷۰ سال دارد.
عالم‌اف تحصیلات دینی خود را در مدرسه دینی «میرعرب» در بخارا (ازبکستان)، انستیتو اسلامی امام البخاری (تاشکند) و دانشگاه الکاراعون در شهر فاس مراکش گذرانده است و به دو زبان ازبکی و عربی تسلط دارد.
یالکاپ خواجه قلی‌یف
مفتی ترکمنستان و تاجیکستان
یالکاپ خواجه قلی‌یف، مفتی ترکمنستان بوده و از سال ۲۰۱۹ میلادی در این سمت جای دارد.
سعید مکرم عبدالقادرزاده، رئیس شورای علمای مرکز اسلامی مفتیات تاجیکستان است و از سال ۲۰۱۰ میلادی این سمت را برعهده دارد. وی در سال ۱۹۶۰ متولد شده و ۶۰ سال سن دارد.
سعید مکرم عبدالقادرزاده
تحصیلات دینی او در دانشگاه بین‌المللی اسلامی در اسلام‌آباد پاکستان سپری شده است و وی به دو زبان تاجیکی و عربی مسلط است.
مفتی قزاقستان
نوروزبای حاجی تاگان اولی، مفتی اعظم قزاقستان و رئیس اداره دینی مسلمانان این کشور است که از ۷ فوریه سال ۲۰۲۰ میلادی عهده‌دار این مسئولیت است. وی در ۱۳ مارس ۱۹۷۷ متولد شده و ۴۳ سال دارد.
نوروزبای حاجی تاگان اولی
تاگان اولی تحصیلات دینی خود را در انستیتو اسلامی امام البخاری در تاشکند ازبکستان و انستیتو اسلامی وابسته به اداره دینی مسلمانان قزاقستان گذرانده است و دارای مدرک دکترا از دانشگاه فرهنگ اسلامی «نور مبارک» در آلماتی است. وی به زبان‌های قزاقی، روسی و عربی تسلط دارد.