به گزارش «شیعه نیوز»،ارتش سوریه پس از ۸ سال به ۷ کیلومتری آخرین پناهگاه تروریست‌ها یعنی ادلب رسیده است. با آزادی این شهر، گروه‌های تروریستی در سوریه به صورت کامل شکست خواهند خورد و نوبت به مرز‌های شمالی خواهد رسید تا حاکمیت کامل سوریه بر آن‌ها تثبیت شود. اما ادلب به عنوان پیچیده‌ترین عملیات سوریه مطرح خواهد بود. چرا که گروه‌های تروریستی از تمام نقط سوریه پس از شکست در برابر ارتش به این شهر آمده و اکنون شاهد حضور ده‌ها گروه تروریستی در ادلب هستیم. از سوی دیگر برخی کشور‌ها نیز در برابر عملیات ارتش سوریه مقاومت کرده و حتی دست به اقدام نظامی زده‌اند تا تروریست‌های این شهر را از شکست نجات دهند. در این مطلب به بررسی مهمترین گروه‌های تروریستی حاضر در ادلب و سرنوشت آن‌ها خواهیم پرداخت.
هیات تحریر الشام
جبهه النصره بعد از آنکه وارد لیست گروه‌های تروریستی شد، نام خود را تغییر داده و تلاش نمود تا از این طریق، از مشکل قرار داشتن در لیست یک گروه تروریستی رهایی یابد. به همین دلیل این گروه، گروه‌هایی را ایجاد و تحت عنوان هیات التحریر الشام مجددا سازمان جدیدی را ایجاد کرد. گروه تروریستی تحریر الشام (جبهه النصره) به همراه گروه تروریستی جیش الفتح در هشتم فروردین سال ۱۳۹۴ در یورشی سریع استان ادلب در شمال غرب سوریه هم‌مرز با ترکیه را که تا پیش از آن استانی امن محسوب می‌شد، به اشغال خود درآوردند. گروه تروریستی هیات تحریر الشام که متشکل از ده‌ها گروهک تروریستی است، بخش‌های وسیعی از استان ادلب و مناطق مرزی مشترک با کشور ترکیه را در اشغال دارد؛ عناصر تروریستی حزب الترکستانی نیز که ملیت چینی دارند در منطقه «درکوش» در حومه شهر جسر الشغور مستقر و وابسته به گروه تروریستی هیات تحریر الشام هستند. عناصر گروه‌های تروریستی حراس الدین و انصار التوحید به فرماندهی «ابوذیاب سرمین» که در استان ادلب و ارتفاعات شمال شرق لاذقیه نیز حضور دارند، تحت گروه مشترک «حلف نصره الاسلام» فعالیت می‌کنند و وابسته به گروه تروریستی هیات تحریر الشام هستند. در واقع این گروه، جبهه النصره سابق است که خطرناک‌ترین گروه تروریستی در ادلب است.
جبهه رهایی‌بخش سوریه
بعد از آنکه سوریه در جنوب این کشور، مناطق درعا و قنیطره و مناطق غوطه و قلمون را تحت کنترل خود درآورد، بسیاری از گروه‌های دیگر نیز وارد ادلب شدند. این گروه‌ها همراه با گروه‌های دیگری که در شهر حضور داشتند در برهه‌هایی اختلاف پیدا کردند. به دلیل اختلافات بین این گروه‌ها، گروه‌هایی مانند نورالدین زنکی و احرار الشام، با یکدیگر جبهه رهایی سوریه را ایجاد کردند.
جبهه رهایی ملی
فیلق الشام، شهدالاسلام، جیش النخبه، جیش الثانی، فرقه الحریه، فوج الاول، تومان شهدا الاولین و الاخرین، جیش النصر، فرقه الادلب نیز متفقا با یکدیگر جبهه رهایی ملی را تشکیل دادند.
چچنی‌ها
گروهی که چچن‌ها هدایت آن را برعهده دارند نیز در ادلب حضور دارند. مهمترین گروه تحت عنوان مهاجرین، ارتش انصار، جند الشام، جیش عصرا و اجناد القفقاز هستند.
ارتش ملی سوریه
از میان گروه‌های مهم ادلب، گروهی که ترکیه از آن به عنوان ارتش ملی سوریه نام می‌برد، مهمترین سازمان به شمار می‌رود. ارتش ملی سوریه که با اقدامات خود و از جمله تاراجگری، تجاوز و شکنجه و تغییرات دموگرافیکی در منطقه شناخته شده است، متشکل از گروه‌های دیگری مانند فیلق الشام، تومان حمزه، احرار الشرقیه، جیش الاحرار، توغای سلطان مراد، منتصر بالله، توغای صلاح الدین، احرار الشام، جنبش حزیمه، نورالدین زنکی، ارتش اسلام، سکور الشام، ارتش مجاهدین، توغای فاروق، جیش المجاهدین، توغای فاتح سلطان محمد، توغای سمرقند، جبهه الشامیه، لشکر شمال العزاز و جیش النخبه است.
احرار الشام
این گروه تروریستی رابطه قوی و مستحکمی با قطر و ترکیه دارد. احرار الشام از چند جبهه نظامی تروریستی مستقر در شمال سوریه تشکیل شده است که عبارتند از تیپ‌های احرار الشام، جنبش الفجر الاسلامیه، گروه الطلیعه الاسلامیه و کتائب الایمان المقاتله است. تعداد اعضای این گروه به ۲۰ هزار نفر می‌رسد.
ارتش آزاد ادلب
این گروه تروریستی در سال ۲۰۱۶ به دنبال ادغام سه شاخه ارتش آزاد سوریه شامل لشکر ۱۳، لشکر شمالی و تیپ صقور الجبل تشکیل شد.
فیلق الشام
این گروه با عنوان فیلق حمص نیز شناخته می‌شود. این گروه اتحاد گروه‌های تروریستی است که از ۱۹ گروه مختلف تشکیل شده است.
جیش المجاهدین
تعداد تقریبی این گروه تروریستی ۱۰۰۰ نفر است و برای نبرد با داعش تشکیل شد.
فرسان الحق
اسم کنونی این گروه تروریستی لشکر شمالی است که گروهی از ارتش آزاد سوریه به شمار می‌رود. این گروه موشک‌های بی. جی. ام. تاو از آمریکا و عربستان دریافت کرده و اعضای آن از طرف قطر نیز مسلح شده و آموزش دیده‌اند.
فاستقم کما امرت
این گروه تروریستی نزدیک به ارتش آزاد سوریه بوده و ۲۰۰۰ نفر عضو دارد.
حرکه نور الدین الزنکی
این گروه در اواخر ژوییه ۲۰۱۱ در حومه شهر حلب توسط شخصی به نام توفیق شهاب تشکیل شد و ۷ هزار نفر نیز عضو دارد. اعضای این گروه در ابتدا عضو ارتش آزاد سوریه بوده و در عملیات‌های زیادی علیه ارتش سوریه شرکت داشتند. پس از شروع مذاکرات آستانه در اوایل سال ۲۰۱۷، این گروه با فتح الشام، جبهه تحریر الشام را تشکیل داده و به بزرگترین و قوی‌ترین گروه تروریستی در ادلب تبدیل شدند. اما خیلی زود در اواسط سال ۲۰۱۷ و پس از شروع درگیری بین تحریر الشام و احرار الشام، نورالدین زنکی از ائتلاف تحریر الشام جدا و به احرار الشام پیوست.
صقور الشام
موسس این گروه، احمد عیسی ملقب به ابوعیسی بوده و تعداد اعضای آن ۶ هزار نفر است. در سال ۲۰۱۶ به جیش الفتح که احرار الشام نیز یکی از اعضای آن بود، پیوست. در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۷ این گروه به احرار الشام پیوست، اما در ادامه تا حدودی خودمختاری در برابر احرار الشام را به دست آورد.
جیش العزه
این گروه وابسته به ارتش آزاد سوریه است که در شمال غربی سوریه فعالیت داشته است.
لواء الحق
این گروه وابسته به جبهه النصره است و از ۲ هزار تروریست تشکیل شده است.
جند الاقصی
این گروه پس از جدایی از داعش با جبهه النصره که ۱۰۰۰ تروریست را شامل می‌شود تشکیل شد.
حزب الإسلامی الترکستانی
این گروه از نخستین حامیان القاعده است که در شمال غربی چین تشکیل شد و پس از ورود به سوریه به سرعت جایگاه ویژه‌ای را در بین گروه‌های تروریستی مستقر در سوریه به دست آورد. حزب ترکستانی که بیشتر اعضای آن از شهروندان جمهوری‌های ترک هستند در مناطقی مانند جسر الشغور ادلب از قدرت برخوردارند. این گروه در نبرد‌های بیشماری در سوریه شرکت داشته و بسیاری از اعضای آن پیش از این در میان داعش بوده‌اند.
جیش البادیة وجیش الملاحم
پس از آنکه تحریر الشام جدایی خود از القاعده را اعلام کرد این دو گروه در سال ۲۰۱۷ از تحریر الشام جدا شدند و هم اکنون در ادلب فعال هستند.
حامیان گروه‌های تروریستی
گروه‌های تروریستی مستقر در ادلب به صورت مستقیم و غیرمستقیم توسط عربستان، قطر، امارات، آمریکا و ترکیه حمایت شده اند. در این میان نقش ترکیه پررنگ‌تر از دیگر کشور‌ها است. ۳۰ خردادماه ۹۷ عناصر گروه تروریستی تحریرالشام (جبهه النصره) با انتشار فیلمی بر حضور نیروهای ارتش ترکیه در سوریه و همکاری کامل آنکارا با آن‌ها مهر تایید زدند. کارشناسان آشنا به منطقه و کاربران فضای مجازی اعلام کردند که این فیلم در منطقه «تل الطوقان» در شرق استان ادلب و در مسیر شهر سراقب به ابوالضهور گرفته شده است. در این فیلم شمار زیادی از تروریست‌های تحریرالشام در کنار نظامیان ترکیه، نفربر‌ها و ادوات نظامی آن‌ها مشاهده می‌شدند.
علاوه بر این اسناد زیادی در مورد حمایت‌های ترکیه از تروریست‌های مستقر در سوریه منتشر شده است. شبکه خبری اسکای نیوز سال ۲۰۱۴ اعلام کرد که اسنادی به دست آورده که نشان می‌دهد دولت ترکیه پاسپورت تروریست‌ها خارجی را که قصد دارند با عبور از مرز ترکیه به سوریه رفته و به داعش ملحق شوند، مُهر می‌کند. کمال قلیچدار اوغلو، رهبر حزب جمهوری خواه خلق ترکیه (CHP) با استناد به یک بیانیه دفتر دادستانی آدانا متعلق به چهاردهم اکتبر ۲۰۱۴، اظهار داشته، ترکیه برای گروه‌های تروریستی اسلحه فراهم می‌کند. وی همچنین متن مصاحبه‌های رانندگان کامیونی را که از ترکیه برای داعش اسلحه می‌برند، منتشر کرد. به گفته قلیچدار اوغلو، دولت ترکیه ادعا می‌کند که کامیون‌های مذکور حامل کمک‌های انسان دوستانه برای ترکمن‌ها بوده، اما ترکمن‌ها می‌گویند هیچ کمکی به دست آن‌ها نرسیده است.
روزنامه «دیلی میل» در ۲۵ اوت ۲۰۱۴ گزارش داد، بسیاری از شبه نظامیان پس از عبور از ترکیه، در سوریه و عراق به داعش پیوسته‌اند؛ اما ترکیه برای متوقف کردن آن‌ها تلاشی نکرده است. این گزارش نشان می‌داد که چگونه نظامیان خارجی، به ویژه از کشور انگلیس، از طریق خاک ترکیه به سوریه و عراق می‌روند. آن‌ها مرز ترکیه را «دروازه جهاد» می‌خوانند. سربازان ترکیه یا عبور این افراد را نادیده می‌گیرند و یا افراد مذکور با پرداخت مبلغ ناچیز ۱۰ دلار اجازه عبور از مرز را پیدا می‌کنند. روزنامه «طرف» در دوازدهم اکتبر ۲۰۱۴ گزارش داد که «دنگیر میر محمد فیرات» یکی از بنیانگذاران حزب عدالت و توسعه (حزب حاکم ترکیه) گفته، ترکیه از گروه‌های تروریستی حمایت می‌کرده و هنوز هم از آن‌ها حمایت می‌کند و در بیمارستان هایش آن‌ها را درمان می‌کند. وی اظهار داشته: «به منظور تضعیف تحولات جاری در کردستان سوریه دولت ترکیه گروه‌های افراط گرا را مسلح کرده و به آن‌ها امتیاز می‌دهد... دولت به زخمی‌ها کمک می‌کند. وزیر بهداشت جمله‌ای شبیه به این گفته که مداوای زخمی‌های داعش یک وظیفه انسانی است».
نتیجه
در بحران ادلب اکنون ترکیه به عنوان مهمترین مانع در برابر ارتش سوریه مطرح است چرا که با تداوم حمایت‌های خود از تروریست ها، مانع از آزادی این منطقه شده است. در سوریه احرار الشام و گروه ارتش آزاد سوریه به صورت مستقیم از سوی ترکیه پشتیبانی می‌شوند. تحریرالشام نیز غیرمستقیم و از طریق سایر گروه‌های تروریستی وابسته به خود از سوی ترکیه حمایت می‌شود. شمار گروه‌های تروریستی مستقر در ادلب نزدیک به ۱۰۰ هزار نفر است. این گروه‌ها که پیش از این از مناطقی مانند حما، حمص، درعا، قنیطره، دمشق، حلب و مناطق دیگر خارج شده بودند، اکنون در ادلب حضور داشته و علیه دمشق در حال جنگ هستند. سوال مهم این است که در صورت آزادسازی ادلب توسط ارتش سوریه، این گروه‌های تروریستی به کجا رفته و چکار خواهند کرد. چرا که ۱۰۰ هزار تروریست به یک تهدید بزرگ برای هر کشوری به شمار می‌رود. اگر شمار اعضای خانواده‌های این تروریست‌ها را نیز به جمعیت آن‌ها اضافه کنیم با یک جمعیت نیم میلیونی مواجه هستیم.