آیا فریضه حج، جهادی برای ناتوانان اعلام شده است؟

شیعه نیوز:
پرسش
آیا در روایات آمده که حج، جهاد ناتوانان است؟
پاسخ اجمالی
در برخی از روایات به این فضیلت حج اشاره شده است، اما این بدان معنا نیست که توان‌گران آن‌را بهانه قرار دهند و از شرکت در جهاد خوداری کنند، بلکه مراد افرادی هستند که به هر دلیل - مانند وجود نداشتن شرایط جهاد و یا ضعف بدنی - امکان شرکت در جهاد برایشان فراهم نیست.
1. پیامبر خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: «حج، جهاد هر ناتوان است».[1]
2. امام حسین( علیه السلام ) فرمود: مردى نزد پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) آمد و گفت: من ترسو و ضعیفم. آن‌حضرت فرمود: «بشتاب به سوى جهادِ بدون خار؛ یعنى حج».[2]
3. امام صادق( علیه السلام ) به نقل از پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: «حج، یکى از دو جهاد است. آن، جهاد ضعیفان است و (با توجه به شرایط تحمیل شده) ما نیز مصداقی از ضعیفانیم».[3]
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ‏4، ص 259، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. أبو القاسم طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الکبیر، ج 3، ص 135، قاهره، مکتبة ابن تیمیة، چاپ دوم، 1415ق.
[3]. عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، محقق، رسولی محلاتی، هاشم، ج ‏2، ص 254، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق.
آیات مرتبط

سوره البقرة (158) : إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ ۖ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِمَا ۚ وَمَنْ تَطَوَّعَ خَيْرًا فَإِنَّ اللَّهَ شَاكِرٌ عَلِيمٌ
سوره البقرة (196) : وَأَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلَّهِ ۚ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ ۖ وَلَا تَحْلِقُوا رُءُوسَكُمْ حَتَّىٰ يَبْلُغَ الْهَدْيُ مَحِلَّهُ ۚ فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضًا أَوْ بِهِ أَذًى مِنْ رَأْسِهِ فَفِدْيَةٌ مِنْ صِيَامٍ أَوْ صَدَقَةٍ أَوْ نُسُكٍ ۚ فَإِذَا أَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ ۚ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ فِي الْحَجِّ وَسَبْعَةٍ إِذَا رَجَعْتُمْ ۗ تِلْكَ عَشَرَةٌ كَامِلَةٌ ۗ ذَٰلِكَ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ أَهْلُهُ حَاضِرِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ
سوره البقرة (197) : الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومَاتٌ ۚ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي الْحَجِّ ۗ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللَّهُ ۗ وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَىٰ ۚ وَاتَّقُونِ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ
سوره آل عمران (97) : فِيهِ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ مَقَامُ إِبْرَاهِيمَ ۖ وَمَنْ دَخَلَهُ كَانَ آمِنًا ۗ وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا ۚ وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ
سوره الحج (27) : وَأَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ

T