شیعه نیوز:
پرسش
آیا این حدیث صحیح است؟ توضیح دهید: «یا ابن آدم لا تخافن من ذی سلطان ما دام سلطانی باقیا و سلطانی لا ینفذ أبداً، یا بن آدم لا تخش من ضیق الرزق و خزائنی ملآنة و خزائی لا تنفذ أبداً، یا بن آدم لا تطلب غیری و أنا لک فإن طلبتنی وجدتنی، و إن فتنی فتک و فاتک الخیر، یا ابن آدم خلقتک للعبادة فلا تلعب و قسمت لک رزقک فلا تتعب فإن أنت رضیت بما قسمته لک أرحت قلبک و بدنک و کنت عندی محمود».
پاسخ اجمالی
بنابر تحقیق و جست‌وجو؛ از میان منابع نسبتاً قدیمی این روایت را با اندک تفاوت‌هایی تنها در کتاب «المواعظ العددیه»[1] (یا: الاثنا عشریة فی المواعظ العددیة) حسینی عاملی(قرن یازدهم)[2] به نقل از امام علی( علیه السلام ) و در کتاب «الفتوحات المکیة»[3] محیى الدین بن عربى(م 638ق) به نقل از کعب الاحبار و هر دو نیز به نقل از تورات یافتیم که در ذیل به نقل آن از منبع اول می‌پردازیم:
دوازده آیه از تورات انتخاب کردم و به عربی ترجمه کردم و هر روز سه مرتبه در آنها می‌نگرم:
1. ای فرزند آدم! از هیچ سیطره‌اى تا هنگامى که سیطره من بر تو پایدار است، مترس. سیطره من نیز همیشه پایدار است.
2. ای فرزند آدم! تا مرا می‌یابی با دیگری انس مگیر. پس هرگاه مرا خواستى، [مرا] سرشار خواهى یافت و خزانه‌هاى من، همواره سرشار است.
3. ای فرزند آدم! وقتی مرا یافتى، با هیچ‌کس انس مگیر. پس هرگاه مرا خواستى، مرا نزدیک و نیکى کننده خواهى یافت.
4. ای آدمیزاد! همانا من تو را دوست دارم پس تو هم مرا دوست بدار.
5. ای آدمیزاد! تا از پُل صراط نگذری از قهر من ایمن مباش.
6. همه چیزها را برای تو آفریدم و تو را برای خودم در حالی که تو از من می‌گریزی.
7. تو را از خاک سپس از نطفه آن‌گاه از مضغه آفریدم و در خلقت تو در نماندم. آیا از گرده نانی که می‌خوری در می‌مانم؟
8. ای فرزند آدم! به خاطر خود بر من غضب می‌کنی و به خاطر من بر خود خشم نمی‌گیری؟
9. ای فرزند آدم! تکلیف‌های من بر عهده توست و رزق تو بر عهده من، اگر تو در تکالیف من با من مخالفت کنی من در روزی تو با تو مخالفت نمی‌کنم.
10. اى آدمیزاد! هرکس، تو را براى خودش می‌خواهد و من تو را براى خودت می‌خواهم. پس از من مگریز.
11. ای فرزند آدم! روزی فردا را از من مطالبه نکن همان‌طور که من عمل فردا را از تو مطالبه نمی‌کنم.
12. ای فرزند آدم! اگر به آنچه قسمت تو کردم راضی شوی قلب و بدنت را آسوده می‌کنم و ستوده باشی و اگر ناراضی شوی دنیا را بر سرت مسلط می‌کنم تا چون آهوی بیابان به دنبالش بدوی و جز به مقدار روزی نیابی و دچار نکوهش گردی.
با آنکه تنها منابع محدودی این روایت را نقل کرده‌اند، اما باید گفت که اشکالی از لحاظ محتوا در آن مشاهده نشده، بلکه مضمون آن با روایات بسیار دیگری همخوان است.
[1]. حسینی عاملی، محمد بن الحسن، المواعظ العددیه، الباب الثانی عشر، الفصل الثانی، ممّا ورد عن أمیر المؤمنین علی بن ابی‌طالب( علیه السلام )، ص 667 – 668، نجف اشرف، طلیعة النور، چاپ اول، 1384.
[2]. نک: حر عاملى، محمد بن حسن، أمل الآمل فی علماء جبل عامل، ج 1، ص 176، بغداد، مکتبة الأندلس، چاپ اول، بی‌تا.
[3]. محیى الدین بن عربى، ابو بکر محمد بن على، الفتوحات المکیة، ج 4، ص 527، بیروت، دار الصادر، چاپ اول، بی‌تا.
T