پرسش
آیا صحیح است که شیطان به خدا گفت اگر اجازه دهی بر حضرت آدم(علیه السلام ) سجده نکنم، اما به گونهای تو را عبادت میکنم که تا به حال هیچ فرشته مقرب و پیامبر مرسلى تو را عبادت نکرده است؟
پاسخ اجمالی
ابتدا باید گفت عبادت واقعی، آن عبادتی است که به درخواست و دستور معبود باشد، نه آنکه عابد هر عبادتی که دلخواهش بود را انجام دهد و عباداتی را که با مذاقش مناسب نیست رها کند.
در همین راستا در حدیثی از امام صادق(علیه السلام ) آمده است شیطان تلاش داشت تا عبادتی دیگر را جایگزین سجده بر حضرت آدم(علیه السلام ) کند، اما مورد پذیرش خدا قرار نگرفت:
ابلیس به خدا عرضه داشت که اگر اجازه دهی بر آدم(علیه السلام ) سجده نکنم، آنچنان به عبادت تو خواهم پرداخت که هیچ فرشته مقرب و پیامبر مرسلى چنین عبادتی نکرده باشد! خدا در پاسخ فرمود: مرا نیازى به عبادت تو نیست. من از تو میخواهم چنان مرا عبادت کنى که خواسته من است، نه عبادتی که دلخواه تو است!
شیطان بعد از شنیدن این سخنان نیز سجده بر آدم را نپذیرفت؛ از اینرو خدا به او فرمود:
تو از درگاه من رانده شدهای و تا روز جزا لعنت من بر تو باشد.[1]
[1]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، ج 1، ص 42، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404ق.
T