شیعه نیوز:
پرسش
آیا پیامبری به نام قیس بن ساعده وجود داشت؟
پاسخ اجمالی
صاحب تفسیر مجمع البیان ذیل آیه «لِتُنْذِرَ قَوْماً ما أُنْذِرَ آباؤُهُمْ»،[1] از قول برخى مفسران نقل می‌کند؛ منظور آیه این است که بر مردم جزیرة العرب پیامبر صاحب کتابی نیامد تا آنها را با کتاب بیم و انذار دهد(نه آنکه هیچ پیامبری در آن سرزمین مبعوث نشده باشد). و این تفسیر، همخوان با گزارش‌هایی است که می‌گوید پیش از پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) نیز در این سرزمین، پیامبرانى؛ مانند «خالد بن سنان» و «قیس بن ساعده» مبعوث شده بودند، ولى داراى کتاب نبودند.[2]
شیخ صدوق هم می‌گوید؛ «قسّ بن ساعده إیادى» که عالم و حکیم بود، پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) را پیش از ولادتش میشناخت و منتظر ظهور او بود و می‌گفت: خدا دینى را خواهد آورد که از دینی که اکنون بدان پای‌بند هستید، بهتر است! پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) نیز براى او طلب آمرزش می‌کرد و می‌فرمود: او در روز قیامت به تنهایى مانند یک امّت محشور می‌شود.[3] منظور از این‌که او به تنهایی یک امت بود، این است که وی بر دین حق و توحید بود و در زمان او کسی غیر از او بر دین حق نبود.
به احتمال زیاد «قسّ بن ساعده» تلفّظ دیگری از همان «قیس بن ساعده» باشد.
به هر حال ایشان یا پیامبری بودند که دارای کتاب نبوده و دین پیامبران بزرگ را تبلیغ می‌کردند و یا حکیمی خداپرست و از اولیای الهی به شمار می‌آمدند.
[1]. یس، 6.
[2]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی، محمد جواد، ج 8، ص 65، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.
[3]. شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 166، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم، 1395ق.
آیات مرتبط
سوره النساء (164) : وَرُسُلًا قَدْ قَصَصْنَاهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَرُسُلًا لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ ۚ وَكَلَّمَ اللَّهُ مُوسَىٰ تَكْلِيمًا
سوره القصص (46) : وَمَا كُنْتَ بِجَانِبِ الطُّورِ إِذْ نَادَيْنَا وَلَٰكِنْ رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ
سوره السجدة (3) : أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ ۚ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ
سوره يس (6) : لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أُنْذِرَ آبَاؤُهُمْ فَهُمْ غَافِلُونَ
سوره غافر (78) : وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلًا مِنْ قَبْلِكَ مِنْهُمْ مَنْ قَصَصْنَا عَلَيْكَ وَمِنْهُمْ مَنْ لَمْ نَقْصُصْ عَلَيْكَ ۗ وَمَا كَانَ لِرَسُولٍ أَنْ يَأْتِيَ بِآيَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ ۚ فَإِذَا جَاءَ أَمْرُ اللَّهِ قُضِيَ بِالْحَقِّ وَخَسِرَ هُنَالِكَ الْمُبْطِلُونَ
T