به گزارش «شیعه نیوز»،گردشگری سلامت، توریسم درمانی و یا توریسم سلامت در یک مقوله جای می گیرند و به معنای سفر به کشوری دیگر برای اخذ خدمات درمانی و پزشکی است که ارائه این خدمات توسط کشور مقصد به رونق اقتصادی و ارز آوری منجر می شود و بی هیچ شک توسعه گردشگری را سبب می شود.
همچنین ایجاد فرصت های شغلی از دیگر تاثیرات مقوله گردشگری سلامت است. اما در تعریف سازمان جهانی گردشگری، گردشگری سلامت به معنای استفاده از خدماتی که به بهبود و یا افزایش سلامتی و افزایش روحیه فرد منجر می شود و در مکانی خارج از محل سکونت فرد که بیش از ۲۴ ساعت به طول بی انجامد، اتلاق می شود. گردشگری پزشکی که رایج ترین آن است، گردشگری طبیعت درمانی، گردشگری تندرستی از شاخه های گردشگری سلامت محسوب می شوند و این حوزه در کشورهای مختلف نظیر فیلیپین، سنگاپور، کانادا، آمریکا و... از اهمیت خاصی برخورار است اما در کشور ما به دلیل عدم تبلیغات مناسب جایگاه خود را با توجه به پیشرفت های پزشکی و درمانی در تمامی شاخه ها از جراحی قلب تا عمل های زیبایی و دندانپزشکی و ناباوری آنطور پیدا نکرده است، حال به این موضوع رقیب های همسایه مانند کشور دبی را هم اضافه کنید که حتی اقدام به راه اندازی شهرهای سلامت کرده است و طبق آماری که در سال ۹۵ منتشر شد اعتباری حدود ۱۶ میلیارد درهم دبی به بخش توریسم درمانی این کشور اختصاص یافت.
جایگاه گردشگری سلامت در مشهد
اما استان خراسان رضوی و مشهد در کنار بعد زیارتی دارای نقاط و مکان های گردشکری بسیاری است که در جذب توریسم نقش بالایی دارد و هرساله تعداد زایرانی که به مشهد سفر می کنند افزایش پیدا می کند و چه بسا تعداد زیادی از آنها در کنار زیارت به سیر درمانی و پزشکی خود می پردازند. مدیر گردشگری سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این رابطه به ایرنا گفته بیشترین گردشگران سلامت در مشهد از کشورهای افغانستان، عراق، ترکمنستان، بحرین و پاکستان هستند که برای دریافت خدمات تشخیصی و درمانی مانند بیماری‌های زنان، قلبی و عروقی، جراحی‌های مختلف از جمله چشم و بینی مراجعه کرده اند. طبق آمارهای ثبت شده در سال گذشته بیش از ۱۳ هزار بیمار خارجی در مراکز بیمارستانی شهر مشهد خدمات بستری و درمانی دریافت کرده‌اند که این تعداد نسبت به سال قبل از آن ۹۰ درصد افزایش داشته است.
محمد اسماعیل خیامی این راهم یاداور شده که علاوه بر این ، در این مدت ۶ هزار و ۶۰۰ بیمار خارجی در مراکز جراحی محدود این شهر خدمات تشخیصی و درمانی دریافت کرده‌اند که به دلیل نبود سیستم ثبت آمار در این مراکز برای سال ۱۳۹۶، برآوردی از افزایش تعداد آنان نداریم. این در حالی است که تعداد گردشگران سلامت که سالانه خدمات تشخیصی و درمانی سرپایی در مطب ها و سایر مراکز درمانی مشهد دریافت می کنند خیلی بیشتر از آمار ثبت شده است و حدود ۱۵۰ هزار نفر برآورد می‌شود.
خیامی به این هم اشاره کرده که هم اکنون ۱۲ بیمارستان و دو مرکز جراحی محدود در مشهد مجوز گردشگری سلامت را اخذ کرده اند و تعدادی نیز در مراحل ارزیابی هستند که طبق برنامه ریزی های انجام شده باید تمام بیماران خارجی در مراکز درمانی دارای مجوز پذیرش شوند.
مطب های زیبایی در قرق بیماران عرب زبان
حال اگر بخواهیم از تعداد مسافرانی که به منظور خدمات درمانی به مشهد می آیند اطمینان حاصل کنیم کافی است در ایام تعطیلات به خصوص عید نوروز و تابستان سری به مراکز تجمع پزشکان نظیر خیابان احمدآباد بزنیم. حضور بیماران عرب زبان خصوصا عراقی با آن لباس هایی که شناختشان را از هرچیزی آسان تر می کند، نمودی از آمار بالای دریافت خدمات پزشکی است، طوری که گاهی در مطب های دکترها و بیمارستان تعدادشان از خود مشهدی ها بیشتر است و وقتی پای صحبتشان می نشینی متفق القول عنوان می کنند پایین بودن هزینه درمان در کنار پزشکان حاذق دلیل انجام عمل های جراحی و زیبایی و... آنها در مشهد است.
حضور ۲۰ هزار گردشگر سلامت در مشهد
همچنین مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفته اند که مشهد سالانه حدود ۲۰ هزار گردشگر سلامت دارد.
شاپور بدیعی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد این راهم گفته بیشتر گردشگران سلامت از کشورهای کویت، بحرین، قطر، عراق، افغانستان، تاجیکستان و ترکمنستان با هدف بهره‌مندی از خدمات درمانی به مشهد سفر می‌کنند. همچنین جراحی قلب باز، جراحی عروق، جراحی عمومی، ارتوپدی، خدمات پوست، مو و زیبایی، خدمات دندانپزشکی، زنان و نازایی بیشترین نیازهای درمانی گردشگران سلامت را تشکیل می‌دهند و نرخ خدمات درمانی ارائه شده به گردشگران خارجی تقریبا حدود دو برابر سایر بیماران است.
بدیعی با اشاره به این‌که تاکنون ۱۲ بیمارستان فعال در مشهد مجوز پذیرش گردشگری سلامت را دریافت کرده‌اند گفته بر این اساس بیمارستان‌های رضوی، جواد الائمه(ع)، بنت الهدی، سینا، مهر، طالقانی، پاستور، اکبر، امام رضا(ع)، قائم(عج)، آریا و امام زمان(عج) در مشهد از وزارت بهداشت مجوز IPD و پذیرش بیماران خارجی را دریافت کرده‌اند. همچنین هم‌اینک ۱۴ شرکت گردشگری سلامت در خراسان رضوی دایر است، این شرکت‌ها حلقه واسط بین بیماران و مراکز درمانی هستند و خدمات درمانی و گردشگری را از مبدأ تا مقصد به بیماران خارجی ارائه می‌دهند، با وجود این بسیاری از گردشگران سلامت از مسیرهای غیرحرفه‌ای به پزشکان معرفی می شوند که اقدامی آسیب‌زاست. به همین دلیل به تدریج بیمارستان ها و مراکز درمانی مجاب خواهند شد به جای پذیرش بیماران از طریق واسطه های بدون مجوز، از طریق شرکت های گردشگری بیماران را پذیرش کنند.
در پایان باید بر این نکته تاکید داشت ایجاد زمینه لازم برای پیگیری امور درمانی خصوصا برای زائران خارجی می تواند علاوه بر ارز آوری موجب رونق اقتصاد زیارت و توسعه بیشتر شهرهای مذهبی کشور شود.