آیا گزارشی در مورد نام حیوانات سواری امام علی( علیه السلام ) وجود دارد؟

شیعه نیوز:
پرسش
اسب امام علی( علیه السلام ) چه نام داشت؟ و معنای آن چیست؟
پاسخ اجمالی
اگرچه در گذشته، برای حیوانات سواری نام‌گذاری کرده و این نام‌ها برای آنها نقش پلاک در وسائل نقلیه جدید را داشت، اما این‌گونه نیست که نام تمام این حیوانات در تاریخ ثبت شده باشد. با این وجود، در مورد نام حیوانات سواری امام علی( علیه السلام ) باید گفت که چندین مرکب از پیامبر خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) به امام علی( علیه السلام ) رسید:
1. دو قاطر به نام‌های «دلدل» و «شهباء»؛[1] دلدل در لغت به معنای چیزی بزرگ است.[2] شهباء، یعنی حیوانی که رنگ سفید با خال‌های سیاه داشته باشد.[3]
2. دو اسب با نام‌های «مرتجز» و «سکب»‏؛[4] که مرتجز، به جهت خوبی آواز بدین نام نامیده شده بود.[5] و سکب به معنای چست و چالاک است.[6]
3. دو شتر با نام‌های «عَضْباء» و «جَدْعاء»؛[7] لقب عضباء با آن‌که به معنای «شکافته گوش» بود، ولی شتر رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) این‌گونه نبود[8] و این لقب به جهت نجابت آن بوده است.[9] و جدعاء؛ یعنی شتری که یک ششم یا یک چهارم یا بیش از آن تا به نصف رسد از گوش آن بریده باشد.[10]

[1]. صدوق، محمد بن على، من لا یحضره الفقیه، ج‏4 ، ص 178، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ دوم، 1413ق؛ ابن شهر آشوب مازندرانى، محمد بن على، مناقب آل أبی‌طالب( علیه السلام )، ج ‏1، ص 169، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق.
[2]. ابن درید، محمد بن حسن، جمهرة اللغة، ج 1، ص 193، بیروت، دار العلم للملایین‏، چاپ اول؛ بستانى، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی - فارسی، ص 396، تهران، انتشارات اسلامی‏، چاپ دوم‏، 1375ش.
[3]. فرهنگ فارسی معین، واژه «شهباء».
[4]. من لا یحضره الفقیه، ج ‏4، ص 178.
[5]. ابن سیده، على بن اسماعیل، المحکم و المحیط الأعظم، ج 7، ص 291، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول؛ لغت‌نامه دهخدا، واژه «مرتجز».
[6]. فرهنگ فارسی معین، واژه «سبک».
[7]. من لا یحضره الفقیه، ج ‏4، ص 178.
[8]. جوهرى، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج ‏1، ص 184، بیروت، دار العلم للملایین‏، چاپ اول‏؛ المحکم و المحیط الأعظم، ج ‏1، ص 414.
[9]. لغت‌نامه دهخدا، واژه «عضباء».
[10]. ابن منظور، محمد بن مکرم‏، لسان العرب‏، ج 8، ص 41، بیروت، دار الفکر، چاپ سوم‏، 1414ق.

T