پرسش
چرا پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) در مرحله اول تبلیغی خود، خانواده خود را به اسلام دعوت کرد؟
پاسخ اجمالی
پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) بعد از بعثت، به مدت سه سال، مخفیانه مردم را به اسلام دعوت می‌کردند و پس از آن بود که دعوت علنی آغاز شد. در ابتدای علنی شدن نبوت، آیه «وَ أَنْذِرْ عَشِیرَتَک الْأَقْرَبِین»؛[1] نازل شد که به پیامبر دستور می‌داد، دعوت خود را از اقوام نزدیکش آغاز کند.[2]
این‌که چرا چنین دستوری به پیامبر اسلام داده شده است، چند حکمت را می‌توان برای این امر برشمرد:
1. خانواده او سوابق پاکى او را بهتر از همه می‌شناختند؛ لذا بهتر به ایشان ایمان می‌آوردند.[3]
2. پیوند محبت خویشاوندى نزدیک می‌توانست بدان بیانجامد که به سخنان آن‌‌حضرت بیش از دیگران گوش فرا دهند، و از حسادت‌ها و کینهتوزیها و انتخاب موضع خصمانه، دورتر باشند.[4]
3. مورد طعن دیگران قرار نگیرد که به حضرتشان بگویند: اول به سراغ خانواده و بستگان خودت برو و آنان را ارشاد کن و سپس به سراغ ما بیا![5]
4. در ابتدای دعوت، گرد هم آوردن خویشاوندان و دعوت آنان به اسلام، آسان‌تر از گرد هم آوردن افرادی از قبایل گوناگون بود.[6]
5. اگر خویشاوندان حضرتشان به ایشان ایمان می‌آوردند، می‌توانستند بهتر از دیگران، پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) را در امر رسالتشان یاری برسانند.[7]
[1]. شعراء 214. خویشاوندان نزدیکت را انذار کن.
[2]. «تصدیق نبوت پیامبر خدا( صلی الله علیه و آله و سلم )»، 52458؛ «نصوص دال بر تعیین امام بعدی»، 55010.
[3]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 15، ص 367، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.
[4]. همان، ج 15، ص 367.
[5]. فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج 24، ص 536، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، 1420ق.
[6]. ر.ک: طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی، محمد جواد، ج 7، ص 322، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.
[7]. مغنیه، محمد جواد، تفسیر الکاشف، ج 5، ص 521، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1424ق.
آیات مرتبط
سوره الشعراء (214) : وَأَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ
T