به گزارش «شیعه نیوز»، گفته می‌شود مکمل‌های غذایی، راه حلی «جادویی» برای افرادی است که می‌خواهند وزن خود را کاهش دهند. تولیدکنندگان این محصولات با دادن وعده‌های اغراق‌آمیز، سعی در جذب مشتری دارند که در این زمینه تا حدودی موفق هم بوده‌اند. این دارو‌ها عواقب جبران‌ناپذیری روی سلامت دارند. با این همه و علی‌رغم توصیه پزشکان و متخصصان و علم به مضر بودن‌شان، درخواست برای این دارو‌ها روز به روز بیشتر می‌شود. این رفتار را بیشتر می‌توان در افرادی که دچار اختلال خوردن هستند، مشاهده کرد. آن‌ها از مکمل‌های گیاهی برای کاهش وزن استفاده می‌کنند که در مواردی بدون نسخه پزشک مورد استفاده قرار می‌گیرند.
دکتر تیرنگ نیستانی، متخصص تغذیه در این باره به خبرآنلاین می‌گوید: «بیشتر افراد به دنبال میان‌بری هستند تا افزایش وزنی که در طی چند سال به آن دچار شده‌اند را یک شبه از بین ببرند. این افراد شاید به دلایلی در کنترل غذای خود توفیق نداشتند. هر چه هم که ما پزشکان می‌گوییم این دارو‌ها موثر نیستند، گوش شنوایی وجود ندارد.»
چه چیز‌هایی مکمل واقعی رژیم غذایی هستند؟
مکمل غذایی در واقع محصولی خوراکی است که در کنار رژیم عادی‌تان می‌توانید از آن استفاده کنید. مکمل‌های غذایی همیشه برای کاهش وزن استفاده نمی‌شوند. گاهی هم می‌توان آن‌ها را جایگزین یک ماده غذایی در نظر گرفت. مکمل غذایی می‌توانید شامل موارد زیر باشد:
ویتامین‌ها
مواد معدنی
اسید‌های آمینه (بلوک پروتئین)
آنزیم‌ها
محصولات گیاهی / گیاهان دارویی
عصاره‌های غده‌ای
محصولات ارگانیک
افراد به دلایل مختلف از مکمل‌های رژیم غذایی استفاده می‌کنند: از دست دادن یا افزایش وزن، بازگرداندن مواد مغذی از دست رفته، ساختن بافت ماهیچه‌ای، پشتیبانی از عملکرد‌های بدنی مانند بینایی، بهبود خواب و یا تقویت انرژی.
چگونه می‌توان وزن اضافی را از دست داد؟
اگر به دنبال مکمل‌های غذایی هستید که به شما در کاهش وزن کمک کنند، حق انتخاب‌های زیادی خواهید داشت. شرکت‌هایی که این محصولات را توزیع می‌کنند ادعا می‌کنند که ترکیبات موجود در مکمل‌های آن‌ها میتوانند به شما در دستیابی به نتایج زیر کمک کنند:
تمایلات غذایی خود را کاهش دهید (نخودچی، گرده زنبور عسل، رازیانه)
قبل از این که غذای زیادی بخورید احساس سیری می‌کنید (آدامس)
متابولیسم خود را سرعت بخشید (کافئین، گوارانا، سینفرین، ویتامین ب)
تولید چربی بدن خود را آهسته کنید (چای سبز، اسید هیدروسریک، دانه کتان)
بدن خود را از جذب چربی در غذا‌هایی که می‌خورید، نگه دارید (کندریتین)
مکمل‌های رژیم غذایی را تقریباً به هر شکلی می‌توانید مصرف کنید - از قرص و کپسول گرفته تا پودر‌ها، مایعات و چای‌ها. بعضی از محصولات با یک وعده غذایی مصرف می‌شوند، در حالی که برخی دیگر به جای وعده غذایی مصرف می‌شوند. قرص‌های بدون نسخه رژیم غذایی ظاهراً با تحریک متابولیسم، سیستم بدن برای استفاده از انرژی به شما در کاهش وزن کمک می‌کند. ماده اصلی در محصولاتی مانند دکسارتین. با پشتیبانی متابولیک، کافئین، یک محرک عصبی مرکزی است که ممکن است به شما کمک کند چربی را بسوزانید. اما خطرات استفاده از این محرکها ممکن است از مزایای آن فراتر رود.
بسیاری از مکمل‌های غذایی بی ضرر هستند و برخی حتی ممکن است در ایجاد حس پر بودن، سوزاندن چربی یا تقویت سوخت و ساز بدن موثر باشند. اما به دلیل برخی عوارض جانبی عناصر محبوب در محصولات کاهش وزن که در زیر آمده است، مضر و ممنوع اعلام شده‌اند:
ضربان قلب افزایش یافته است، فشار خون بالا، تحریک، اسهال، بی خوابی، مشکلات کلیوی، آسیب کبدی
نیستانی همچنین در این مورد می‌افزاید: «مشخصا هیچ دارویی چه با عوارض کم یا زیاد، نتوانسته مشکل وزنی را حل کند و آن را کاهش دهد. با توجه به این که هر خواسته‌ای، ما به ازایی دارد. یک دفعه معجزه نمی‌شود و وزنتان کمک نمی‌شود. کار ما متخصصان این است که آن‌ها در این راه یاری کنیم و نگذاریم به‌شان آسیبی وارد شود.»
در ترکیب این دارو‌ها موادی، چون جلبک دریایی، تمکش، کاکتوس و مواردی ازاین دست وجود دارد که به گفته کارشناسان نیازبه مطالعه‌های بالینی گسترده برای بررسی اثر مصرف آن‌ها بربدن انسان است.
کارشناسان توصیه می‌کنند افراد درصورتی که حتما تمایل به استفاده از دارو‌های چربی سوز دارند، این گونه دارو‌ها را از مراکزمجاز با نظارت پزشک و برای بازه زمانی کم مورد استفاده قرار دهند.
عوارض خطرناک مصرف قرص‌های لاغری بدین شرح است:
اعتیاد آوری: براساس اعلام کمیسیون تجارت فدرال آمریکا بسیاری از فوایدی که در وصف قرص‌های لاغری در تبلیغات بیان می‌شود، واقعیت ندارند. وعده‌هایی همچون «کم کردن ۱۰ کیلوگرم وزن در یک هفته» یا «هرچه می‌خواهید بخورید و لاغر شوید» دروغی بیش نیستند. در بسیاری از افراد، این قرص‌ها میتوانند زمینه‌ساز مشکلات مزمنی شوند. امکان دارد شما نیز به‌جای تغییر عادات غذایی و سبک زندگی‌تان برای کاهش وزن، در دام این ادعا‌های رنگارنگ و دروغین گرفتار شوید.
ایجاد مشکل کبدی: سازمان غذا و داروی آمریکا هشدار می‌دهد در موارد نادر احتمال بروز نارسایی‌های کبدی در اثر مصرف برخی از قرص‌های لاغری وجود دارد. اگر در اثر مصرف چنین دارو‌هایی علایم آسیب کبدی مانند خارش، زردی چشم، ادرار تیره، مدفوع روشن و از دست دادن اشتها را تجربه کردید، مصرف این دارو‌ها را متوقف و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
افزایش سکته مغزی و افسردگی: در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ سازمان غذا و داروی آمریکا درمورد ۶۹ محصول لاغری موجود در بازار هشدار داد. این سازمان درمورد ترکیبات فعال دارویی غیرمجاز موجود در این محصولات ابراز نگرانی کرد. بسیاری از محصولات موجود در این فهرست، محتوی «سیبوترامین» هستند. سیبوترامین می‌تواند موجب فشار خون بالا، تشنج، تپش قلب، حمله قلبی و سکته‌های مغزی شود. ماده دیگری که در این محصولات وجود دارد «ریمونوبانت» نام دارد. این ماده به دستور سازمان غذا و داروی آمریکا اجازه فروش در ایالات متحده را ندارد، ولی استفاده از آن در اروپا مورد تایید قرار گرفته است. به نظر می‌رسد این ماده خطر افسردگی و گرایش فرد به خودکشی را تقویت می‌کند.
سایر عوارض قرص‌های لاغری: قرص‌های لاغری میتوانند عوارض جانبی مختلفی داشته باشند. با اینکه این قرص‌ها اختلالاتی در زندگی فرد ایجاد می‌کنند، ولی معمولا خطری جدی به همراه ندارند. بی خوابی، بی‌قراری، سردرد، اسهال، خشکی دهان، اظطراب، فشار خون بالا، وضعیت روحی بدتر، کم‌آبی یا دهیدراته شدن و مرگ از جمله عوارض قرص‌های لاغری هستند. قرص‌هایی که وعده‌ی مسدود کردن جذب کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها را می‌دهند، میتوانند موجب اسهال، گرفتگی‌ها و سایر اختلالات روده‌ای شوند. در بیشتر موارد، عوارض جانبی قرص‌های لاغری با توقف مصرف آن‌ها ناپدید می‌شود، ولی همیشه هم این‌گونه نیست. آریتمی قلب، تپش قلب، سفتی قفسه‌ی سینه، گیجی و کنفوزیون (نوعی حالت گیجی و کاهش هشیاری) از علایمی هستند که میتوانند در اثر مصرف درازمدت قرص‌های لاغری ایجاد شوند. همچنین نارسایی‌های قلبی، سکته مغزی، تشنج و نارسایی‌های کلیوی نیز می‌تواند از عوارض قرص‌های لاغری باشد. برخی از قرص‌های لاغری در تعدادی از مصرف‌کنندگان موجب پرفشاری ریوی مقدماتی می‌شود که این امر می‌تواند منجر به نارسایی تنفسی و مرگ شود.
قرص‌های لاغری تبلیغ شده در فضای مجازی مورد تایید نیست
کارشناس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دراین‌باره معتقد است: مکمل‌های گیاهی مثل چای سبز و قهوه هم آن طور که برخی از تبلیغات عنوان می‌کنند، معجزه آسا و اثر گذار نیستند، صد‌ها قرص لاغری و محصولات کاهش وزن تقلبی در بازار موجود هستند که با عناوینی مثل مکمل‌های لاغری یا قرص‌های لاغری و کاهش وزن ... به فروش می‌رسند که دارای ترکیبات نامشخص هستند و میتوانند مشکلات زیادی همچون مشکلات قلبی، گوارشی و عصبی برای فرد ایجاد کنند.
سپیده دولتی می‌گوید: از قرص لاغری فقط در صورتی که تحت نظارت کامل پزشک باشد می‌توان استفاده کرد، این در حالی است که بسیاری از این محصولات به‌صورت آنلاین یا در بازار به‌راحتی قابل خرید هستند و به‌خصوص در سال‌های اخیر به دلیل حضور شبکه‌های اجتماعی و ظهور مراجع فروش غیر معتبر، احتمال ابتلا به عوارض استفاده از دارو‌های کاهش وزن فوری بسیار بیشتر شده است.