شیعه نیوز:
پرسش
مردم منطقه ما هنگامی که سوره "یاسین" را قرائت می کنند به همراه یاسین «صلی الله علیه و آله و سلم» نیز می گویند. همچنین پس از قرائت آیه دوازدهم سوره یاسین «صلی علی امام مبین» نیز می گویند. آیا این عمل درست است و آیا برای آن دلیلی وجود دارد یا خیر؟
پاسخ اجمالی
در روایات سفارش شده است که هر وقت از رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم ) نامی به میان آمد و از او یاد کردید، بر او صلوات بفرستید. در روایت آمده است که رسول خدا ده نام دارد که پنج تای آن در قرآن آمده است. یکی از این نام ها یاسین است. اهل بیت ( علیه السلام ) نیز آل یاسین هستند. از این رو پس از قرائت اولین آیه سوره "یس" که با «یس و القرآن الحکیم» آغاز می شود، صلوات فرستادن امری پسندیده است. هر چند که دلیل خاص و حدیثی در این باره نیامده است.
همچنین در برخی از روایات «امام مبین» در آیه 12 سوره یس به حضرت امیر المؤمنین علی ( علیه السلام ) تفسیر شده است. از این رو درود بر او و یاد وی کردن نیز امری نیکو و پسندیده است.
پاسخ تفصیلی
قرآن کریم پیرامون حفظ حرمت رسول اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: «همانا خداوند و فرشتگان او بر پیامبر درود می فرستند، ای کسانی که ایمان آورده اید بر پیامبر درود فرستید و سلام گویید و تسلیم فرمانش باشید».[1]
مضمون این آیه نشانگر جایگاه والای رسول اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در پیشگاه خداوند است، به گونه ای که خدا و فرشتگانش بر او درود می فرستند و خداوند فرمان می دهد که دیگران نیز با آنها هماهنگ شده و بر او درود و سلام بفرستند.
در روایات آثار و برکات بسیاری برای صلوات شمرده شده است. امام باقر ( علیه السلام ) یا امام صادق ( علیه السلام ) می فرماید: "در میزان (ترازوی اعمال) در روز رستاخیز چیزی سنگین تر از صلوات بر محمد و آل محمد نیست و در آن روز شخصی را می آورند و اعمالش را در میزان می گذارند، ولی سبک است، آن گاه پاداش صلوات او بروز کند و آن را در میزانش می نهند، ترازوی اعمالش پر بار و سنگین می گردد".[2]
در احادیث معصومین ( علیه السلام ) بر فرستادن صلوات هر گاه نام مبارک پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) برده شد، تأکید شده است. حتی آمده است در وسط نماز هم اگر کسی نام مبارک پیامبر را بشنود، مستحب است صلوات بفرستد.
در حدیثی از امام باقر ( علیه السلام ) روایت شده است: "بی گمان رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم ) ده اسم دارد که پنج تا از آنها؛ یعنی محمد، احمد، عبدالله، یاسین و نون در قرآن آمده است و پنج تا از آنها؛ یعنی فاتح، خاتم، کافی، مقفى و حاشر در قرآن نیست".[3]
از این رو یکی از القابی که برای اهل بیت پیامبر اکرم به کار می بریم «آل یاسین» است. زیارتی نیز با نام «زیارت آل یاسین» در کتاب های دعا ذکر شده است که از توقیعات امام مهدی (عج) است.[4]
آیه 130 سوره صافات هم در یکی از قرائت ها «آل یاسین» قرائت شده است. «سلام علی آل یاسین» امام صادق ( علیه السلام ) در ذیل این آیه از پدرانش نقل می کند که حضرت علی ( علیه السلام ) فرمود: "یس محمد ( صلی الله علیه و آله و سلم ) است و ما آل یس هستیم".[5]
امام رضا ( علیه السلام ) می فرماید: "خداوند به محمد ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و آل محمد ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فضیلتی داده است که احدی به کنه آن نمی رسد، مگر این که اهل تعقل باشد و آن این است که خداوند تنها بر انبیای خود سلام می دهد و می فرماید: "سلام بر نوح باد در میان جهانیان"[6] و: «سلام بر ابراهیم» و: «سلام بر موسی و هارون» و نمی فرماید: سلام بر آل نوح و یا سلام بر آل ابراهیم و ...، ولی می فرماید: "سلام بر آل یاسین؛ یعنی آل محمد ( صلی الله علیه و آله و سلم )...".[7]
بنابر شواهد و دلایلی که ذکر شد؛ یاسین از نام های رسول اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) است و پس از شنیدن نامی از نام های رسول اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرستادن صلوات مستحب است؛ هر چند در خصوص آیه اول سوره «یس» حدیثی وارد نشده و سفارشی به خصوص نشده است که بعد از تلاوت این آیه صلوات بفرستید، ولی طبق ادله عامی که ذکر شد، پس از تلاوت این آیه، ذکر صلوات نیکو است.
در برخی از روایات «امام مبین» که در آیه 12 سوره یس آمده است، به امیر المؤمنین علی ( علیه السلام ) تفسیر شده است. در حدیثی از امام باقر ( علیه السلام ) نقل شده که فرمود: «هنگامی که این آیه نازل شد ابوبکر و عمر برخاستند و عرض کردند: ای پیامبر آیا منظور از آن تورات است؟ فرمود: نه عرض کردند: انجیل است فرمود: نه عرض کردند: مراد قرآن است؟ فرمود: نه در این حال حضرت علی ( علیه السلام ) نزد پیامبر آمد. هنگامی که چشم رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم ) به او افتاد. فرمود: امام مبین این مرد است او است امامی که خداوند متعال علم همه چیز را در او جمع فرمود ».[8]
بر طبق این روایات یاد امیر المؤمنین ( علیه السلام ) و درود و صلوات فرستادن بر او، بعد از تلاوت این آیه امری پسندیده است هر چند روایت یا حدیثی وارد نشده است که بعد از قرائت این آیه بر امیر مؤمنان درود بفرستید .
[1]. احزاب، 56.
[2]. کلینی، کافی، ج 2، ص 494، باب الصلاة علی النبی و اهل بیته ( علیه السلام )، ح 15، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1365.
[3]. صدوق، الخصال، ج 2، ص 426، انتشارات جامعه مدرسین قم، 1403 هـ ق.
[4]. شیخ طبرسی، احتجاج، ج 2، ص 316، دار النعمان، النجف الاشرف، 1386 ق.
[5]. طباطبائی، محمد حسین، المیزان، ج 17، ص 165، چاپ پنجم، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1375ش.
[6]. صافات، 79.
[7]. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا ( علیه السلام )، ج 1، ص 236، جهان، 1378 ق.
[8]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 18، ص 335، دار الکتب الاسلامیة، تهران، بی تا؛ و لمیزان، ج 17، ص 72.
آیات مرتبط
سوره يس : کل سوره
سوره يس (12) : إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي الْمَوْتَىٰ وَنَكْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ ۚ وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ
T