صفات پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) مطابق آیه «لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَؤُفٌ رَحِیمٌ» چیست؟

شیعه نیوز:
پرسش
صفات پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) مطابق آیه «لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَؤُفٌ رَحِیمٌ» چیست؟
پاسخ اجمالی

«لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَؤُفٌ رَحِیمٌ»؛[1] به یقین، رسولى از خود شما بسویتان آمد که رنجهاى شما بر او سخت است و اصرار بر هدایت شما دارد و نسبت به مؤمنان، رئوف و مهربان است!

در این آیه چندین ویژگى مهم براى پیامبر بزرگوار اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) بیان شده است که بار عاطفى فراوانى دارد. این آیه خطاب به همه مسلمانان است، و از چهار صفتِ احساس برانگیز پیامبر اسلام یاد مى‏کند:

1. بشر بودن پیامبر: این پیامبر از خود شما است؛ او از جنس فرشتگان نیست، بلکه از جنس خود شما است و مانند شما مى ‏خورد، مى ‏خوابد و زندگى مى ‏کند؛ او از خود شما است و بزرگ شده همین کوچه ‏ها و محله ‏هایى است که شما در آن رفت و آمد دارید.
2. هم دردی با مردم: آنچه شما را مى ‏آزارد بر او گران و دشوار است؛ یعنى هر سختى و گرفتارى که شما پیدا مى ‏کنید او آن را بر خود مى ‏گیرد و غم شما را غم خود مى ‏داند و از رنج هاى شما آزرده خاطر مى ‏شود؛ زیرا که شما را از خود و خود را از شما مى ‏داند.
3. حریص نسبت به هدایت مردم: یکی دیگر از ویژگی ها و صفات پیامبر اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) این است که نسبت به هدایت مردم حرص و اهتمام شدید دارد: «حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ». او به شما علاقه دارد و دلسوز شما است؛ او مى ‏خواهد شما به سعادت دنیا و آخرت برسید و هر چه خوبى است از آن شما باشد و خواهان موفقیت و کامروایى شما است.
4. رأفت و مهربانی: صفت دیگرش رأفت و مهربانی او است: «رَؤُفٌ رَحِیمٌ» پیامبر اسلام به مؤمنان، سخت مهربان و رحیم است و مؤمنان را که به دین او گرویده‏اند، به شدت دوست دارد.

در مجموع، معناى آیه این است: هان اى مردم! پیامبرى بر شما آمد که از اوصافش این است؛ از جنس خود شما است؛ از خسارت دیدن شما و از نابود شدنتان ناراحت مى‏ شود؛ در خیرخواهى و نجات شما چه مؤمن و چه غیر مؤمن حریص است؛ و این که او نسبت به مؤمنان به ویژه، رئوف و مهربان است.[2]

[1] توبه، 128.

[2] ر. ک: طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ‏9، ص 411- 412، دفتر انتشارات اسلامی، قم، 1417ق؛ جعفری، یعقوب، کوثر، ج 4، ص 604- 605، بی جا، بی تا؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 8، ص 207، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1374ش.

آیات مرتبط

سوره التوبة (128) : لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ

T