شیعه نیوز:
پاسخ اجمالی
همان‌گونه که می‌دانید؛ قرآن کریم مانند یک دائرة المعارف علمی در بردارنده و جامع تمام جزئیات مسائل نیست، بلکه کتاب هدایت و ارشاد است، و دربردارنده احکام و قوانین کلی در مسئله هدایت بشر به سوی سعادت و کمال است؛ از این رو به بسیاری از مسائل جزئی به صورت صریح نپرداخته است؛[1] از جمله آن مسائل جزئی، همین مسئله مورد پرسش است. اما در عین حال می‌توان از برخی آیات این موضوع(سلامت و توان جسمی) را استنباط کرد؛ مانند: «قالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاهُ عَلَیْکُمْ وَ زادَهُ بَسْطَةً فِی الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ وَ اللَّهُ یُؤْتی مُلْکَهُ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ»؛[2] پیغمبرشان به آنها گفت: خدا طالوت را پادشاه شما کرد. گفتند: چگونه او را بر ما پادشاهى باشد؟ ما سزاوارتر از او به پادشاهى هستیم و او را دارایى چندانى ندادهاند. گفت: خدا او را بر شما برگزیده است و به دانش و توان او بیفزوده است، و خدا پادشاهیش را به هر که خواهد دهد که خدا دربرگیرنده و داناست.
قرآن کریم در این آیه، توان و سلامت جسمی را در کنار دانش فراوان، یکی از امتیازات رهبری جامعه بیان کرده است؛ بنابر این، شاید بتوان از این آیه، ارزش‌مند بودن جسم قوی و سالم را استنباط کرد.
این آیه در باره حضرت طالوت( علیه السلام ) است. یهود در مقام اعتراض بر آمده و گفتند که طالوت به دو علت سزاوار پادشاهى نیست: اولاً: اینکه او از فرزندان بنیامین است و آن خاندان فاقد مقام سیادت و سلطنت بودهاند در حالی‌که یهود از فرزندان «لاوى» بوده یا از فرزندان «یهودا» می‌باشند. به هر صورت از خاندانى هستند که سلطنت و پیامبرى موروثى آنان بوده است و خداوند سیادت و فرمانروائى را به این طایفه داده و چگونه این مقام قابل انتقال خواهد بود! ثانیاً: اینکه طالوت فقیر و تنگ‌دست است و فاقد شأن پادشاهى است، بنابر این به این دو دلیل یهود بر او ارجحیت داشته و آنان شایسته سرپرستى هستند.
پیامبرشان در جواب اعتراض آنان فرمود: چون آفریدگار طالوت را به پادشاهى برانگیخته محققاً او از همه شایستهتر است؛ زیرا شرط فرمانروایى برخوردارى از نیروى عقلى و جسمى کافى است تا آن‌که بتواند از عهده تأمین مصالح اجتماع برآید و هر کس را به مقام لایقش برساند. و اعتراض به اینکه او از خاندان سلطنت نیست و اینکه او از ثروت کافى برخوردار نمىباشد جز نادانى چیزى نیست؛ زیرا هدف شما از تعیین رهبر این است که بتواند در جنگ با جالوت او را شکست داده و مجدداً شما را به وطن‌‌هایتان برگرداند، و این مستلزم داشتن نیروى جسمانى کافى است که خداوند به طالوت داده، و نیز نیازمند به قدرت فکرى و صلاحیت رهبرى است که خدا آگاهتر است و تشخیص داده که در این زمینه او از هر کس سزاوارتر مىباشد.[3]
بنابر این، سلامت جسمانی یکی از امتیازات است؛ چراکه بیماری و نقص جسمانی، مانعی برای انجام واجبات مهم خواهد بود؛ از این‌رو است که گفته مىشود عقل سالم در بدن سالم است؛ زیرا بدن است که وسیله فعالیت و عمل تهذیب و تزکیه نفس بوده، و نماینده روح انسانى است. لذا است که امام علی( علیه السلام ) می‌‌فرماید: «قَوِّ علی خِدمَتِکَ جَوارحی»؛[4] به من قوت و قدرت بدنی ده تا آن‌را در خدمت تو به کار گیرم.
[1] ر. ک: قرآن و علوم جدید، پاسخ ۱۹۱۴.
[2] بقره، ۲۴۷.
[3]. حسینی همدانی، سید محمد حسین، انوار درخشان، تحقیق، بهبودی، محمد باقر، ج 2، ص 266، کتابفروشی لطفی، تهران، چاپ اول، 1404ق.
[4] شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، دعای کمیل.
آیات مرتبط
سوره البقرة (247) : وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكًا ۚ قَالُوا أَنَّىٰ يَكُونُ لَهُ الْمُلْكُ عَلَيْنَا وَنَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْكِ مِنْهُ وَلَمْ يُؤْتَ سَعَةً مِنَ الْمَالِ ۚ قَالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ ۖ وَاللَّهُ يُؤْتِي مُلْكَهُ مَنْ يَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ
T