پرسش
با عرض سلام و ادب و ارادت؛ احکام و دستوراتی که در قرآن مجید در آنها امر شده و لازم الاجرا است چه تعداد است؟
پاسخ اجمالی
قرآن کریم به عنوان کتاب آسمانی مسلمانان، شامل عقائد و دستورات زیادی از جانب خداوند است که برای هدایت همه مردم نازل شده است. کتاب‌های متعددی در تفسیر و شرح آیاتی که مربوط به بخش احکام می‌شوند، با نام «آیات الاحکام» نوشته شده است که در این بین می‌توان به آیات الاحکام استرآبادی اشاره کرد همچنین کتاب‌هایی با نام دیگر مانند کتاب «کنزالعرفان» در این زمینه تألیف شده است. در ادامه به عنوان نمونه، به برخی از این آیات اشاره می‌شود:
1. دستور به نماز و زکات: «وَ أَقیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُون»؛[1] «و نماز را برپا دارید، و زکات بدهید، از پیامبر اطاعت کنید تا مشمول رحمت او شوید».
2. دستور به توسل و جهاد: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسیلَةَ وَ جاهِدُوا فی سَبیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»؛[2] اى کسانى که ایمان آوردهاید! تقوای خدا پیشه کنید و وسیلهاى براى تقرب به او بجوئید! و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید.
3. دستور به حجاب: «وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یُبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُیُوبِهِنَّ وَ لا یُبْدینَ زینَتَهُن...»؛[3] و به زنان با ایمان بگو چشم‌هاى خود را فروگیرند، و دامان خود را حفظ کنند و زینت خود را- جز آن مقدار که نمایان است- آشکار نکنند و (اطراف) روسرىهاى خود را بر سینه خود بیاندازند ، و زینت خود را آشکار نکنند... .
4. دستور به امر به معروف و نهی از منکر: «وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُون»؛[4] باید از میان شما، گروهی دعوت به نیکى، و امر به معروف و نهى از منکر کنند! و آنها همان رستگارانند.
5. نهی از کشتن مؤمن: «وَ ما کانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ یَقْتُلَ مُؤْمِناً إِلاَّ خَطَاً»؛[5] هیچ مؤمنی مجاز نیست که شخص مؤمنی را به قتل برساند، مگر این‌که این کار از روى خطا و اشتباه صورت بگیرد.
و...
[1]. نور، 56.
[2]. مائده، 35.
[3]. نور، 31.
[4]. آل عمران، 104.
[5]. نساء، 92.
آیات مرتبط
سوره يوسف (40) : مَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِهِ إِلَّا أَسْمَاءً سَمَّيْتُمُوهَا أَنْتُمْ وَآبَاؤُكُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ بِهَا مِنْ سُلْطَانٍ ۚ إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ ۚ أَمَرَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ ۚ ذَٰلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ
سوره الطلاق (5) : ذَٰلِكَ أَمْرُ اللَّهِ أَنْزَلَهُ إِلَيْكُمْ ۚ وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّئَاتِهِ وَيُعْظِمْ لَهُ أَجْرًا
T