شیعه نیوز:
پرسش
با توجه به این‌که قرآن به حضرت رسول اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) نازل شد ما بعضی از سوره‌ها را در نماز استفاده می‌کنیم؛ مانند سوره توحید که به حضرت خطاب شده «بگو» و ما در نماز از همین لفظ «قل»(بگو) استفاده می‌کنیم، چرا؟
پاسخ اجمالی
1. همان‌طور که می‌دانیم قرآن وحى آسمانى است؛ و پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) بدون کم و بیش حتّى یک کلمه و یک حرف باید آن وحى را بازگو کند. بنابر این، قرآن عین آنچه را که به رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) خطاب شده است بیان می‌کند. گاه آیه‌ای وجود دارد که مفهومی شرک آمیز منتسب به یکی از دشمنان خدا را نقل می‌کند؛ مانند «فَقالَ أَنَا رَبُّکُمُ الْأَعْلى»؛[1] و گفت: من پروردگار برتر شما هستم. ما نباید به بهانه شرک آمیز بودن آن، در استفاده از آن در نماز خودداری کنیم و همین طور، در موردی که در پرسش بدان اشاره شد، نمی‌توان به دلیل این‌که مخاطب آن پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) بوده و از کلمه «قل» استفاده شده، آن‌را در نماز به کار نگیریم. پس کلمه «قل» را در نماز باید به عنوان قرائت ـ که از واجبات نماز است ـ گفت.
2. از این گذشته؛ خطاب‌هاى خدا در قرآن، رسول اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) به عنوان آئینه و مرآت براى خطاب به جمیع امّت، و بلکه به جمیع مردم جهان‌اند، و در حقیقت خطاب به مردم می‌شود، و مخاطب به خطاب‌هاى قرآن خود مردم هستند. منتها از دریچه و آئینه نفس رسول خدا که به جهت سعه و گشایش، تمام افراد بشریت را در زیر پوشش علم و احاطه وجودی و ادراکی خود گرفته است.[2] بنابراین، خطابات قرآن کریم، هر چند در ظاهر، متوجه پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) است، ولى مفهوم عامى دارد که شامل همه مسلمانان می‌شود، جز موارد معدودى که دلیل بر اختصاص آن به حضرت رسول وجود دارد.
[1]. نازعات، ۲۴.
[2]. حسینی تهرانی، سید محمد حسین، مهر تابان، ص 107 – 108(با ویرایش و تلخیص)، بی‌جا، انتشارات باقرالعلوم، بی‌تا.
آیات مرتبط
سوره الإخلاص (1) : قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ
T