شیعه نیوز:
پرسش
ما نماز شفع را به عنوان بخشی از نماز شب می‌خوانیم؛ آیا این نماز منسوب به شفاعت است یا به تندرستی و صحت مزاج برمی‌گردد؟
پاسخ اجمالی
«شَفع» در لغت؛ به معناى ضمیمه کردن چیزى به چیزى، و مقارن و همراه بودن دو چیز است. در آیه شریفه «وَ الشَّفْعِ وَ الْوَتْرِ»؛ شفع، اسم و به معناى جُفت است چنان‌که «وتر» به معناى تک می‌باشد،[1] و علت نام‌گذاری نماز شفع به این نام، به جهت دو رکعتی بودن آن است.
«شفاعت» نیز از ریشه «شفع» به معنای ضمیمه شدن دو چیز به یکدیگر است.[2]
برخی مفسّران در تفسیر شفاعت در آیه شریفه «مَنْ یَشْفَعْ شَفاعَةً حَسَنَةً یَکُنْ لَهُ نَصِیبٌ مِنْها وَ مَنْ یَشْفَعْ شَفاعَةً سَیِّئَةً یَکُنْ لَهُ کِفْلٌ مِنْها وَ کانَ اللَّهُ عَلى کُلِّ شَیْءٍ مُقِیتاً»[3] گفته‌اند: اصل شفاعت از شفع است که به معناى جُفت و ضد وتر می‌باشد؛ زیرا در حقیقت کسى که براى دیگرى وساطت می‌کند، خود را رفیق و دوم او قرار داده است.[4]
اما راجع به قسمت اخیر پرسش باید گفت: تندرستی و برطرف شدن بیماری از ثمرات نماز شب بوده که در برخی روایات بیان شده که برای اطلاع از آن نمایه‌های زیر را مطالعه نمایید.
«اهمیت و آثار نماز شب و حکم قضای آن»، سؤال 2859
«نماز شب»، سؤال 5832
[1]. ر.ک: تفاوت میان کلمات «زوج» و «شفع»، سؤال 37518.
[2]. واسطی زبیدی، سید محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، محقق، مصحح، شیری، علی، ج 11، ص 250، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ اول، 1414ق.
[3]. نساء، 85: «هر کس شفاعتِ پسندیده کند، براى وى از آن نصیبى خواهد بود و هر کس شفاعت ناپسندیده‌اى کند، براى او از آن [نیز] سهمى خواهد بود. و خدا همواره به هر چیزى توانا است».
[4]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی، محمد جواد، ج 3، ص 128 - 129، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.
آیات مرتبط
سوره النساء (85) : مَنْ يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُنْ لَهُ نَصِيبٌ مِنْهَا ۖ وَمَنْ يَشْفَعْ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَكُنْ لَهُ كِفْلٌ مِنْهَا ۗ وَكَانَ اللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ مُقِيتًا
سوره الفجر (3) : وَالشَّفْعِ وَالْوَتْرِ
T