شیعه نیوز: در قرآن کریم مطلب صریحی در این باره وجود ندارد. اما در منابع تاریخی آمده است که خلقت آدم مربوط به حدود شش یا هفت هزار سال پیش است، البته این مطلب منافاتی با این اعتقاد دانشمندان که عمر نوع بشرى بیش از ملیون ها سال است، ندارد؛ یعنی ممکن است که قبل از نسل حضرت آدم، هزاران نسل از انسان وجود داشته و منقرض شده باشند. این نکته ای است که با قرآن مجید و روایات هم سازگاری دارد.
پاسخ تفصیلی
در باره این که عمر نوع بشر از روزى که در زمین خلق شده تا کنون، چند سال گذشته است؟، مطلب صریحی در قرآن وجود ندارد.
علامه ی طباطبائی در تفسیر المیزان می فرماید:
در تاریخ یهود آمده است که عمر نوع بشر از روزى که در زمین خلق شده تا کنون، بیش از حدود هفت هزار سال نیست که اعتبار عقلى هم کمک و مساعد این تاریخ است.
چون عامل تناسل در هر صد سال دو نفر را هزار نفر می کند، و ... و آن گاه این محاسبه را به طور تصاعدى تا مدت هفت هزار سال؛ یعنى هفتاد قرن ادامه دهیم، خواهیم دید که عدد بشر به دو بلیون و نیم مىرسد، و این عدد همان عدد نفوس بشر امروزى است، که آمارگران بین المللى آن را ارائه دادهاند.
پس اعتبار عقلى هم همان را مىگوید که تاریخ گفته است، اما دانشمندان طبقات الارض و به اصطلاح" ژئولوژى" معتقدند که عمر نوع بشر بیش از ملیون ها سال است، و بر این گفتار خود ادلهاى از فسیلهایى که آثارى از انسا ن ها در آنها هست، و نیز ادلهاى از اسکلت سنگ شده خود انسان هاى قدیمى آوردهاند، که عمر هر یک از آنها به طورى که روى معیارهاى علمى خود تخمین زدهاند بیش از پانصد هزار سال است.
این اعتقاد آنان است اما ادلهاى که آوردهاند قانع کننده نیست، که بتواند اثبات کند که این فسیلها، بدن سنگ شده اجداد همین انسان هاى امروز است، و دلیلى نیست که بتواند این احتمال را رد کند که این اسکلتهاى سنگ شده مربوط است به یکى از ادوارى که انسان هایى در زمین زندگى مىکردند، چون ممکن است چنین بوده باشد، و دوره ی ما انسان ها، متصل به دوره ی فسیلهاى نامبرده نباشد، بلکه انسان هایى قبل از خلقت آدم ابو البشر در زمین زندگى کرده و سپس منقرض شده باشند، و هم چنین این پیدایش انسان ها و انقراضشان تکرار شده باشد، تا پس از چند دوره نوبت به نسل حاضر رسیده باشد.[1] و آن گاه این نظر را تقویت می کند که زمان خلقت حضرت آدم( علیه السلام ) مربوط به پیدایش نسل جدید از بشر است، و چه بسا قبل از حضرت آدم و نسل فعلی او، آدم های دیگر و عالم های دیگر و نسل های دیگری از بشر روی کره خاکی زندگی کرده و منقرض شده اند و یافته های باستان شناسان و کشف فسیل های مربوط به انسان هایی متعلق به میلیون ها سال قبل و با عمر پانزده هزار سال، مربوط به نسل های قبل از نسل اخیر است. و البته این توجیه با قرآن مجید[2] و روایات[3] سازگاری دارد.
[1] .طبا طبائی،محمد حسین، المیزان (ترجمه)، ج4، ص 222.
[2] . وی می گو ید: قرآن کریم به طور صریح متعرض کیفیت پیدایش انسان در زمین نشده، که آیا ظهور این نوع موجود (انسان) در زمین منحصر در همین دوره ی فعلى است که ما در آن قرار داریم، و یا دورههاى متعددى داشته، و دوره ی ما انسان هاى فعلى آخرین ادوار آن است؟ هر چند که ممکن است از بعضى آیات کریمه قرآن استشمام کرد که قبل از خلقت آدم ابو البشر( علیه السلام ) و نسل او انسان هایى دیگر در زمین زندگى مىکردهاند، مانند آیه ی شریفه:" وَ إِذْ قالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَةِ إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَةً قالُوا أَ تَجْعَلُ فِیها مَنْ یُفْسِدُ فِیها وَ یَسْفِکُ الدِّماءَ" که از آن بر مىآید قبل از خلقت آدم دوره ی دیگرى بر انسانیت گذشته است. بله در بعضى از روایات وارده از اهل بیت( علیه السلام ) مطالبى آمده که سابقه ی ادوار بسیارى از بشریت را قبل از دوره ی حاضر اثبات مىکند. المیزان (ترجمه)، ج4، ص223.
.[3] امام صادق ( علیه السلام ) فرموده است: شاید شما گمان کنید که خداى عز و جل غیر از شما هیچ بشر دیگرى نیافرید، نه، چنین نیست، بلکه هزار هزار آدم آفریده که شما از نسل آخرین آدم از آن آدمها هستید ( توحید، ص 277، ح2، طبع طهران)؛ ابن میثم نیز در شرح نهج البلاغه خود حدیثى به این معنا از امام باقر ع نقل کرده است.( ابن میثم، شرح نهج البلاغة، ج 1، ص 173) ؛ صدوق نیز همان را در کتاب خصال خود آورده ( خصال ج 2 ص 652 ح 54).و در خصال از امام صادق ع روایت آورده که فرمود: خداى عز و جل دوازده هزار عالم آفریده که هر یک از آن عوالم از هفت آسمان و هفت زمین بزرگ تر است و هیچ یک از اهالى یک عالم به ذهنش نمىرسد که خداى تعالى غیر عالم او عالمى دیگر نیز آفریده باشد. ( خصال، ج 2، ص 639، ح 14).و در همان کتاب از امام باقر ع روایت کرده که فرمود: خداى عز و جل در همین زمین از روزى که آن را آفریده، هفت عالم خلق کرده (و سپس بر چیده) و هیچ یک از آن عوالم از نسل آدم ابو البشر نبودند و خداى تعالى همه ی آنها را از پوسته روى زمین آفرید و نسلى را بعد از نسل دیگر ایجاد کرد و براى هر یک عالمى بعد از عالم دیگر پدید آورد، تا در آخر آدم ابو البشر را آفرید و ذریهاش را از او منشعب ساخت ... (خصال، ج 2 ،ص 358 ،ح 45).
T