آیا قبر عبدالله جعفر در مدینه است یا در دمشق؟

شیعه نیوز: در باره محل قبر عبدالله بن جعفر شوهر حضرت زینب ( سلام الله علیها ) دو قول وجود دارد:1. در مدینه و در قبرستان بقیع 2. در شام و درقبرستان باب الصغیر

با توجه به آنچه در منابع معتبر تاریخی آمده است و با توجه به اظهار نظر مورخین در این زمینه به نظر می رسد که قول اول یعنی قرار داشتن قبر ایشان در مدینه منوره در قبرستان بقیع قوی تر و قابل قبول تر است.
پاسخ تفصیلی

در باره محل قبر عبدالله بن جعفر شوهر حضرت زینب ( سلام الله علیها ) دو قول وجود دارد:

1. عبد الله بن جعفر درسال حجاف[1] در مدینه وفات یافت و در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد. ابن اثیر در کتاب اسدالغابه این قول را اختیار کرده است. [2] همچنین در کتاب الاستیعاب آمده است که عبد الله بن جعفر درسال حجاف در مدینه وفات یافت و ابان بن عثمان که در آن زمان امیر مدینه بود بر جنازه ایشان نماز خواند.[3]

در کتاب الاعلام آمده است عبد الله بن جعفر در مدینه از دنیا رفت. [4]

2. قبر ایشان در شام (قبرستان باب الصغیر) قرار دارد.

مرحوم سید حسن صدر در کتاب «نزهه اهل الحرمین» می‌نویسد: زینب کبری دختر امیرالمؤمنین( علیه السلام ) که کنیه او ام‌کلثوم بود قبر شریفش در نزدیکی همسرش عبدالله‌بن‌جعفر خارج دمشق در شام معروف است. ایشان زمانی که قحطی شده بود به همراه همسرش عبدالله در زمان عبدالملک بن مروان به سوی شام آمدند، چه این که برای عبدالله قریه‌ها و مزارع خارج شام بود. پس جناب زینب( سلام الله علیها ) در آنجا از دنیا رفتند و در بعضی از قریه‌ها دفن شدند.[5] بر اساس این نقل محل قبر عبدالله بن جعفر در شام می باشد.

در کتاب " تاریخ و آثار اسلامى مکه مکرمه و مدینه منوره" آمده است:" در باب الصغیر قبرى منسوب به عبد الله بن جعفر همسر حضرت زینب علیهاالسلام وجود دارد که قطع به یقین صحت تاریخى ندارد؛ زیرا عبد الله درسال حجاف در مکه وفات یافته و در قبرستان بقیع بخاک سپرده شده است.[6]

با توجه به آنچه در منابع معتبر تاریخی آمده است و با توجه به اظهار نظر مورخین در این زمینه به نظر می رسد که قول اول یعنی قرار داشتن قبر ایشان در مدینه منوره در قبرستان بقیع قوی تر و قابل قبول تر است.

[1]. سال حجاف سال هشتاد هجرى است که سیلى به مکه آمد و حاجیان را در خود فروبرد. در اینواقعه عبدالله نود سال داشته است، ابن حجر، الاصابه ، ج 4، ص 37؛ ابن منظور، مختصرتاریخ دمشق ابن عساکر، ج 12، ص 72؛ محب طبرى ، ذخائر العقبى ،ص221

[2]. ابن اثیر، اسد الغابه فى معرفت الصحابه ، ج 3، ص 95. همچنینبنگرید به تاریخ و آثار اسلامى مکه مکرمه و مدینه منوره ، اثر اصغر قائدان ص 326.

[3]. أبو عمر یوسف بن عبد الله بن محمد بن عبد البر ، الاستیعاب فى معرفة الأصحاب ،ج‏3،ص:881، تحقیق على محمد البجاوى، بیروت، دار الجیل، ط الأولى، 1412/1992.

[4]. الزرکلى خیر الدین، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین ،ج‏4، ص:76 ، بیروت، دار العلم للملایین، ط الثامنة، 1989.

[5]. نجاتی(سیرجانی) علی / قطعه ای از بهشت(جامع ترین تاریخ واقعه کربلا) (ج2) / موسسه فرهنگی انتشاراتی نقش / چاپ اول ،1383 / ص651

[6]. قائدان، اصغر، آثار اسلامى مکه مکرمه و مدینه منوره ، ص 326