به گزارش «شیعه نیوز»، بنابر اعلام کمیساریای امور پناهندگان سازمان ملل بیش از یک و نیم میلیون پناهجوی سوری در لبنان اسکان داده شده اند که این تعداد تقریبا معادل نیمی از کل جمعیت این کشور است.
جنگ و ناامنی در سوریه موجب شد هفت میلیون از شهروندان این کشور به کشورهای دیگر و اغلب کشورهای همسایه شامل ترکیه، اردن، لبنان و عراق پناه ببرند و شش میلیون و چهارصد هزار نفر دیگر نیز خانه‌های خود را ترک کرده و در داخل کشورشان آواره شوند.
در این میان لبنان در مقایسه با تعداد جمعیت اصلی خود میزبان بیشترین پناهجویان سوری بوده است. نکته قابل ملاحظه اینکه این کشور در سطوح مختلف به ویژه در بخش اقتصادی و تأسیسات زیربنایی با مشکلات متعددی روبه رو است؛ از جمله این مشکلات می‌توان به بیکاری و کندی رشد اقتصادی و بدهی‌های خارجی اشاره کرد، بنابراین ناگفته پیداست که میزبانی از این تعداد پناهجو ی سوری نه فقط از نظر اقتصادی بلکه از نظر اجتماعی، امنیتی و آموزشی نیز بار اضافی بر دولت لبنان تحمیل کرده است.
در همین ارتباط "حسن مقلد" کارشناس اقتصادی لبنانی در گفت و گو با تلویزیون این کشور گفت: حضور پناهجویان سوری در لبنان موجب افزایش بی سابقه جمعیت شده و وضعیت اقتصادی به وجود آورده که در تاریخ این کشور سابقه نداشته است.
به گفته وی، کارگران سوری با حقوق و دستمزد بسیار کمتر از کارگران لبنانی حاضر به کار هستند.
این در حالی است که کمک‌های سازمان ملل به پناهجویان سوری جوابگوی حداقل نیازهای روزمره آنان نیست و به همین دلیل بسیاری از سوری‌ها در لبنان به طور غیرقانونی مشغول به کار هستند و هفتاد درصد آنان نیز زیر خط فقر زندگی می‌کنند.
** گزینه‌های محدود پناهجویان سوری در لبنان
در شرایطی که اقتصاد لبنان با مشکلات متعدی دست به گریبان است، طبیعی است که مسئولان این کشور در مورد پذیرش پناهجویان و آوارگان سوری محدودیت‌ها و نیز سخت گیری هایی را اعمال کنند تا جایی که این پناهجویان در لبنان دو گزینه بیشتر ندارند
اول: پناهندگی مشروط به امضای تعهد عدم کار
دوم: مجوز کار با ضمانت یک لبنانی
گزینه دوم معمولاً در قبال دریافت مبلغی پول انجام می‌شود که این نیز با توجه به اوضاع بحرانی سوری‌ها در لبنان بسیار سخت است.
** افزایش پدیده کودکان کار در لبنان
بیشتر پناهجویان سوری در "عرسال" در شرق لبنان و در اردوگاه به سر می‌برند و به دلیل فقر و تنگدستی قادر نیستند کودکان خود را راهی مدرسه کنند و یا اگر کودکانشان از شانس مدرسه رفتن بهره مند باشند، پس از مدرسه به منظور کمک به اوضاع معیشتی خانواده مجبور به کار هستند و همین امر موجب افزایش پدیده کودکان کار در لبنان شده است.
علاوه بر این تحصیل دانش آموزان سوری در مدارس لبنان افزایش قابل ملاحظه تعداد دانش آموزان را به دنبال داشته و مشکلاتی را برای آموزش و پرورش این کشور از نظر آموزشی و اقتصادی رقم زده است.
** اختلاف لبنان با سازمان ملل بر سر پناهجویان سوری
وزارت خارجه لبنان کمیساریای امور پناهندگان سازمان ملل را به جلوگیری از بازگشت پناهجویان سوری به کشورشان متهم و اعلام کرد که این کمیساریا به پناهندگان هشدار داده در صورت بازگشت به کشورشان کمک‌های بین المللی آنان قطع خواهد شد.
وزارت خارجه لبنان بر اساس این اتهام از تمدید مجوز اقامت کارمند کمیساریای امور پناهجویان خودداری کرد.
مسولان لبنان مایلند هزاران پناهجوی سوری که از آنان تحت عنوان مهاجر نیز یاد می‌کنند و بیشتر در عرسال ساکن هستند، به کشورشان بازگردند، در مقابل پیام کمیساریای امور پناهندگان نیز روشن و با این عنوان است: پناهجویان در صورت بازگشت به سوریه کمک بین المللی دریافت نخواهند کرد. کمیساریا این هشدار را از وظایف خود می‌داند، اما لبنان از این شرایط عصبانی است.
برخی مسئولان لبنانی با اشاره به مشکلات و تنش‌های حاصل از میزبانی این تعداد از پناهجویان سوری اعلام کردند که اگر سازمان ملل می‌خواهد این تعداد از پناهجویان در لبنان اسکان داده شوند، باید بهای آن را از طریق سرمایه گذاری و اعطای وام و کمک‌های مالی به بیروت بپردازد.
اما "لیزا بوخالد" مسئول اطلاع رسانی کمیساریای امور پناهجویان در واکنش به این اتهامات در گفت و گو با بخش عربی خبرگزاری فرانسه گفت: برعکس آنچه وزارت خارجه اعلام کرد، ما در تلاش برای کمک به پناهجویان سوری و تسهیل بازگشت آنان به کشورشان هستیم، اما این اقدام مشروط به برقراری امنیت در سوریه است.
"دانا سلیمان" سخنگوی این کمیساریا نیز در گفت و گو با شبکه "روسیا الیوم" گفت: ما در تلاش برای تأمین خدمات پناهجویان هستیم و آنان را به ماندن در لبنان تشویق نمی‌کنیم و در عین حال نسبت به خطراتی که آنان را در بازگشت به کشورشان و در پرتو ناامنی در آنجا تهدید می‌کند، هشدار داده‌ایم.
** ابراز نگرانی میشل عون از مواضع سازمان ملل
"میشل عون" رئیس جمهوری لبنان در ابتدای سال جاری میلادی در نشست سران اتحادیه عرب در تونس گفت: پافشاری جامعه جهانی بر باقی ماندن پناهحویان سوری در لبنان موجب نگرانی ما شده است.
وی از اینکه جامعه جهانی اصرار دارد موضوع بازگشت سوری‌ها از لبنان را به حل و فصل سیاسی در سوریه ارتباط دهد و نیز از احتمال تکرار فاجعه بازگشت آوارگان فلسطینی ابراز نگرانی کرد.
رئیس جمهوری لبنان همچنین هشدار داد که در صورت باقی ماندن آوارگان فلسطینی و پناهجویان سوری در لبنان، دیگر لبنانی وجود نخواهد داشت؛ در لبنان نیم میلیون آواره فلسطینی و یک میلیون و ۶۰۰ هزار سوری وجود دارند که اگر در لبنان بمانند، دیگر لبنانی وجود نخواهد داشت، زیر بافت جمعیتی آن به طور کامل تغییر خواهد کرد.
عون با اشاره به اینکه اسرائیل اعلام کرده که آوارگان فلسطینی هر جا که هستند، همان جا نیز خواهند ماند، تاکید کرد: لبنان دیگر نمی‌تواند عواقب منفی اقتصادی، امنیتی و آموزشی حضور این همه آوارگان را تحمل کند.
**دسته بندی داخلی مسئولان لبنانی در قبال تعیین تکلیف پناهجویان سوری
به طور کلی در لبنان این اجماع وجود دارد که موضوع پناهجویان سوری فراتر از توان این کشور است، اما در عین حال در خصوص نقش سازمان ملل از یک سو و امکان گفت وگو با دولت سوریه برای حل مشکل پناهجویان اختلاف نظر وجود دارد، به این معنی که یک گروه از سیاستمداران لبنانی تاکید دارند که باید بر سازمان ملل فشار آورد که وظایف بیشتری را متقبل شود و امکان بازگرداندن پناهجویان به مناطقی از سوریه که از اشغال تروریست‌ها آزاد شده و از امنیت برخوردار است، وجود دارد.
اما یک گروه دیگر تاکید دارند که در این خصوص باید با دولت سوریه به طور مستقیم وارد گفت وگو شد.
در همین ارتباط بنابر اعلام تلویزیون لبنان "سعد الحریری" نخست وزیر لبنان تاکید دارد که این کشور در مورد موضوع بازگشت پناهجویان سوری فقط با سازمان ملل هماهنگی بعمل خواهد آورد.
وی تاکید کرد: از بازگشت امن و فوری پناهجویان سوری حمایت می‌کنیم، اما تحت هیچ شرایطی آنان را مجبور به بازگشت نخواهیم کرد.