به گزارش «شیعه نیوز»، خبرگزاری «رویترز» بامداد پنج‌شنبه (به وقت تهران) به نقل از منابع آگاه از کناره‌گیری مصر از مشارکت در طرح موسوم به «ناتوی عربی» که به ابتکار آمریکا و با هدف ایجاد جبهه‌ای واحد علیه ایران مطرح شده است، خبر داد.
رویترز که این تصمیم مصر را «ضربه‌ای به راهبرد دولت دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا برای مهار قدرت ایران» توصیف کرده، به نقل از یک منبع آگاه نوشته است که مصر رسما تصمیم خود به انصراف از مشارکت در این ائتلاف را به آمریکا و دیگر اعضای ائتلاف اعلام کرده است.
بر اساس این گزارش، مصر به نشست روز یکشنبه اعضای این ائتلاف هم که در شهر ریاض عربستان سعودی برگزار شد، هیأتی اعزام نکرده است.
رویترز با اشاره به تلاش آمریکا برای ایجاد جبهه‌ای متشکل از متحدان عرب‌اش برای مقابله امنیتی، سیاسی و اقتصادی با ایران، به نقل از منابع آگاه، نوشته است: «مصر به این دلیل انصراف داد که در جدی بودن این ابتکار تردید داشت و هنوز سندی رسمی که این طرح را تشریح کند، دریافت نکرده بود. علاوه بر این، به این دلیل که این طرح خطر بروز مناقشه با ایران را افزایش می‌داد.»
یک منبع عربی دیگر هم گفته است که عدم اطمینان به پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده آمریکا و احتمال اینکه جانشین ترامپ طرح ناتوی عربی را کنار بگذارد هم از جمله عوامل اثرگذار بر تصمیم قاهره بوده است.
یک منبع سعودی در مورد روند پیشرفت این طرح گفته است: «خوب پیش نمی‌رود».
طرح ناتوی عربی را اولین بار در سال ۲۰۱۷ سعودی‌ها پیشنهاد کردند. این پیشنهاد با استقبال آمریکا مواجه شد و بعدا نیز مقام‌های آمریکایی از آن به عنوان یکی از ستون‌های برنامه ایالات متحده برای مقابله با ایران یاد کردند. عربستان سعودی، امارات عربی متحده، کویت، بحرین، قطر، عمان و اردن اعضای این ائتلاف هستند.
خبرنگار فارس در گفتگو با پروفسور «حسین عسکری» به بررسی خروج مصر از ناتوی عربی پرداخته شده است.
«حسین عسکری» مشاور وزیر دارایی (۱۹۷۸ میلادی) و مشاور پادشاه عربستان سعودی (ملک عبدالله) بوده و از او به عنوان معمار اقتصاد عربستان نیز یاد می‌کنند. عسکری استاد تجارت بین‌الملل و امور بین‌المللی دانشگاه جرج واشنگتن آمریکا و رئیس مؤسسه تحقیقات و مدیریت جهانی است و رئیس پیشین دپارتمان تجارت بین‌الملل دانشگاه جرج واشنگتن بوده است. زمینه تخصصی و بحث‌های او در دانشگاه جرج واشنگتن بر اقتصاد، توسعه سیاسی و انسانی در خاورمیانه، اختلافات و جنگ‌ها در خاورمیانه، اقتصاد سیاسی نفت و اقتصاد اسلامی متمرکز است.
*نظر شما درباره ایده تشکیل «ناتوی عربی» چیست؟
به طور معمول من همه سازمان‌دهی‌های دفاعی را تحسین می‌کنم ولی هدف واقعی ناتوی عربی را باور ندارم چرا که برای دفاع از کشورهای عربی نیست.
نیروی محرکه این تلاش «بن سلمان» و عربستان سعودی بوده‌اند. آنها می‌خواهند ایران و عراق را به چالش بکشند. بن سلمان متحد بزرگی دارد که ولی‌عهد امارات متحده عربی است. آنها با هم کار می کنند و کوشنر و آمریکا را هم وارد این جریان کرده‌اند.
آل سعود به ایران حساسیت خاصی دارد. آنها بر این باورند که ایران می‌خواهد آنها را سرنگون کند، در نتیجه آنها برای مقابله با ایران به یک نیروی عظیم احتیاج دارند. با چنین ائتلافی آنها امیدوارند به آمریکا نشان دهند که آماده هستند. این احتمال، این که آمریکا علیه ایران اعلان جنگ کند را بیشتر می‌کند و همچنین اسرائیل را نیز وارد ماجرا می‌کند.
*اهداف چنین ائتلافی چیست؟
همانطور که گفتم من فکر می‌کنم هدف این است که در فرصت مناسبی به ایران حمله کنند و ایران کنونی را تجزیه کنند. متحدان آنها در چنین حرکتی آمریکا و اسرائیل هستند.
*طبق یکسری گزارش‌ها مصر از حضور در ناتوی عربی انصراف داده است. دلیل این انصراف چیست؟
من مطمئن هستم مصر از عربستان سعودی و امارات متحده عربی مبلغ سالانه هنگفتی می‌خواهد.
«عبدالفتاح السیسی»، رئیس‌جمهور مصر ممکن است بخواهد بر سر این به چانه‌زنی بپردازد. او به پول احتیاج دارد و بدون مصر ناتوی عربی مضحک خواهد بود چرا که تنها چیزی که خواهید داشت شورای همکاری خلیج فارس منهای قطر و به علاوه اردن است. آنها حتی نمی‌توانند مجموعه کاملی از کشورهای خلیج فارس را تشکیل دهند در نتیجه می‌خواهند اردن را به جای قطر اضافه کنند.
*اصول گردآوری نیروی دفاعی در کانون تاسیس پیمان ناتو قرار دارد. این اصول، اصول جدی و منحصر به فردی خواهند بود که اعضا را به هم پیوند می دهند، آنها را متعهد می‌کنند از یکدیگر دفاع کنند و روح همبستگی را در این اتحاد ایجاد کنند. آیا ناتوی عربی می‌تواند به این هدف برسد؟ آیا آمریکا با ماده‌ای شبیه به ماده ۵ پیمان ناتو که لزوم دفاع از یک کشور در صورت حمله به آن موافقت خواهد کرد؟
همانطور که اشاره کردید ماده ۵ نکته اصلی ناتو است که درست پس از حمله یازده سپتامبر درخواست شد. اروپایی‌ها به وضوح در پاسخ، از آمریکا حمایت کردند. آیا آمریکا در حالی که یکی از کشورهای اروپایی مورد حمله باشد به چنین دعوتی پاسخ خواهد داد؟
من فکر می‌کنم آمریکا در شرایط عادی به این تعهد پایبند بماند ولی علت این که می‌گویم در شرایط عادی این است که من فکر می‌کنم ما در موقعیت غیر معمولی به سر می‌بریم به ویژه به خاطر ریاست جمهوری ترامپ.
من فکر نمی‌کنم ترامپ به اروپا کمک کند ولی فکر می‌کنم روسای جمهور دیگر این کار را خواهند کرد. آمریکا به این که روس‌ها یک مقیم انگلیس را در خاک انگلیس به قتل رساندند توجهی نکرد.
ترامپ تنها زمانی از بریتانیا دفاع کرد که اعضای حزب خودش از او انتقاد کرده بودند. بیایید با واقعیت روبرو شویم ناتو در خطر است و به مشکل برخورده است.
ترامپ متوجه نمی‌شود که نیروی نظامی آمریکا در اروپا، هزینه های دفاعی که اروپاییان پرداخت می‌کنند و آمادگی آنان برای حمایت از فعالیت‌های خارجی آمریکا برای امنیت و دفاع از آمریکا بسیار مهم هستند. تمرکز ترامپ بر این است که آنها چه هزینه‌هایی پرداخت می‌کنند و آمریکا چه هزینه‌هایی پرداخت می‌کند. آنها به اندازه کافی هزینه پرداخت نمی‌کنند، پس ناتو را متلاشی کنیم.
*نقش ترامپ در شکل دادن به این ائتلاف چیست و آیا این نقش بعد از ریاست جمهوری ترامپ باقی خواهند ماند؟
من فکر می‌کنم آمریکا به ویژه در زمان ترامپ تشویق‌کننده ناتوی عربی است. دلایل زیادی وجود دارد. آمریکا سلاح بیشتری می‌فروشد.
اگر آمریکا بخواهد در خلیج فارس مداخله کند نیروی نظامی عربی آماده‌ای وجود دارد. آمریکا می تواند برخی نیروهای خود را از خاورمیانه خارج کند و آنها این نیرو را به عنوان نیروی موازنه کمکی علیه ایران و عراق می‌دانند.
اگر همه عرب‌ها تحت یک فرماندهی باشند برای کوشنر و ترامپ آسان‌تر خواهد بود که آنها را به اسرائیل نزدیک کنند و همه امید فلسطینیان برای داشتن یک کشور را نابود کنند. باور من این است که نکته اصلی برنامه‌ای که کوشنر برنامه صلح می‌داند همین است که آن را با بن سلمان و نتانیاهو در میان گذاشته ولی فلسطینیان در جریان آن نیستند و در آن شرکت ندارند.
مضحک است که او برنامه‌ای داشته باشد که فقط یک طرف آن مورد مشورت قرار گرفته که آن طرف در اصل اسرائیل است. بن سلمان تمام بزرگی و منزلتی را که آنها می‌توانستند داشته باشند به باد داده است. او با کارهای وحشتناکی که انجام داده است از جمله غارت کشور خودش و شکنجه سعودی‌ها ذهنیتی که از اسلام وجود دارد را تخریب کرده و مدام هم ادعای این را دارد که نگهبان اماکنی است که در اسلام مقدس هستند. او برای این که حمایت ترامپ و نتانیاهو را در ماندنش در قدرت و تهدید ایران به دست آورد هر کاری می‌کند. او بویی از عزت نفس و بزرگ‌منشی نبرده است.