به گزارش «شیعه نیوز»، تصویری که از وضعیت مسلمانان میانمار در اذهان عمومی وجود دارد، درگیریهای خشونتبار ارتش این کشور با اقلیت مسلمان در ایالت راخین و آوارگی صدها هزار نفر در کشورهای همسایه به ویژه بنگلادش است.
اما اقلیت مسلمان در این کشور تنها در ایالت راخین حضور ندارند و در دیگر شهرهای این کشور نیز زندگی میکنند. در گفتگو با یک طلبه میانماری به بررسی وضعیت شیعیان و به طور کلی جامعه مسلمانان این کشور پرداخته ایم.
«آن کو اون» در حال حاضر در جامعهالمصطفی در شهر قم در حال تحصیل علوم دینی است. وی ۹ سال است که در ایران حضور دارد.
پیشینه اسلام در میانمار
تاریخ ورود اسلام به میانمار به قرن اول هجری برمیگردد. بعد از ظهور اسلام و گرایش اعراب و ایرانیان به این دین، دریانوردان و بازرگانان عرب و ایرانی از مسیرهای زمینی که از منطقه غربی میانمار و ایالت آراکان این کشور میگذشت، به مناطق غربی چین سفر میکردند. بسیاری از این افراد در منطقه حاصلخیز و مستعد ساحلی آراکان ساكن شده و اولین مناطق تجمع مسلمانان را ایجاد کردند.
اصالت ایرانی شیعیان میانمار
این طلبه میانماری درباره شیعیان میانمار میگوید: بین ۱۰ تا ۲۰ هزار شیعه در رانگون (Rangon) بزرگترین شهر این کشور و ۱۳ شهر دیگر میانمار زندگی میکنند. اصالت این شیعیان، به ایران، هند و عربستان بر میگردد. به گفته او مسلمانان از قرن اول هجری وارد این سرزمین شدند. در منابع چینی گزارشهایی از سکونت ایرانیان در قرن دوم هجری در مناطق شمالی میانمار که هم مرز چین است وجود دارد. اما شیعیان میانمار بیشتر از قرن ۱۹ میلادی وارد این کشور شدند.
ایرانیان در ایام گذشته از شهرهای شیراز، کاشان، بهبهان و یزد به میانمار مهاجرت کردهاند. در سال ۱۸۵۴ میلادی، چند خانواده تاجر شیعه ایرانی از هند وارد رانگون شدند و مغول مسجد، از مساجد اصلی شیعیان این کشور را با چوب ساختند. اما ساختمان کنونی آن در سال ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ ساخته شد. این خاندانها کابلی، اصفهانی، شیرازی و خراسانی نام داشتند. خاندان خراسانی صاحب چندین روستا و دیگر املاک در رانگون و اطراف آن بودند و به کار تجارت چرم اشتغال داشتند. بنابر اسناد، خاندان محمد هاشم اصفهانی از موسسان اصلی این مسجد بودند که در ساخت آن از معماری تاج محل در هند الهام گرفته شده است.
«مغول مسجد»، مسجد شیعیان در رانگون
وی افزود: حدود ۳ هزار شیعه در رانگون، بزرگترین شهر و پایتخت پیشین این کشور زندگی میکنند. جوانان و داوطلبان شیعه در مراسم دینی فعال هستند. وی میگوید: شیعیان این کشور تشکلها و مراسمی دارند و در موالید معصومین علیهم السلام و مراسم عزاداری و سینهزنی در ماه محرم حضور پر شوردارند.
شیعیان دو مسجد بزرگ و کوچک و چند بارگاه در رانگون دارند، در سایر شهرها هم مساجد و حسینیه بنا نمودهاند. مهمترین انجمنهای شیعیان «مغولیه»، «عباسیه» و «حیدریه» نام دارند. جوانان شیعه در سال ۱۹۰۹ میلادی، سازمان اتحاد جوانان ایرانی را تشکیل داده بودند. بعد از آنکه تعداد زیادی از شیعیان در میانمار به عضویت آن درآمدند، نام آن را به اتحادیه ایرانیان تغییر دادند و بعدها نام آن به باشگاه ایرانیان مبدل گردید. از سال ۱۹۶۱ فعالیتهای باشگاه مزبور به حالت تعلیق درآمده است. پیشینه قبرستان ایرانیان شیعه در یانگون به سال ۱۲۳۵ قمری (۱۸۵۶ میلادی) میرسد. ۵ مسجد شیعه و نزدیک به سه هزار مسجد متعلق به اهل سنت در این کشور وجود دارد.
عزاداری شیعیان میانمار در ماه محرم در شهر رانگون
این طلبه میانماری در مورد آزادی دینی شیعیان این کشور میگوید: دولت این کشور بیشتر با مسلمانان ساکن راخین خصومت دارد و بقیه مسلمانان نسبتا آزادتر هستند. اما در مجموع، حکومت میانمار، مسلمانان را بیگانه میداند و ترجیح میدهد آنها در این کشورنباشند. دولت میانمار معتقد است آنها بیشتر از بنگلادش و هند به این کشور مهاجرت کردهاند.
بحران روهینگیا
مسلمانان ایالت راخین حدود ۲۰۰ سال در این منطقه قدمت دارند و قبلا یک دولت اسلامی داشتند. خود این مسلمانان معتقدند اجداد آنها از ۸۰۰ سال پیش در این منطقه حضور داشتند. دولت میانمار میگوید که مسلمانانی که به دنبال این درگیریها از کشور گریختهاند میتوانند بازگردند اما مسلمانان میگویند تا زمانی که سیاستهای حکومت عوض نشود حاضر به بازگشت نیستند. وی در مورد نقش «آنگ سان سوچی» در سیاستهای ضد اسلامی این کشور میگوید : سوچی در کشور نقش یک رهبر را دارد که گر چه سمت رسمی ندارد اما رئیس حزب حاکم بر کشور است. او را به عنوان مشاور اعظم می دانند و قدرت او بالاتر از رئیسجمهور است. مشکل اینجاست که اختیار ارتش در دست او نیست و تسلط کامل بر ارتش ندارد و ارتش کار خود را میکند. ارتش نزدیک به ۳۰ سال در این کشور حکومت کرده است و سوچی و حزب او هنوز نتوانسته اند تسلط کامل بر آن داشته باشند.
مسجد جامع اهل سنت در رانگون
وی معتقد است قبل از حملات ارتش به مسلمانان در راخین، سوچی در بین مسلمانان این کشور وجهه خوبی داشت و اکثر مسلمانان به او رای دادند. اما سوچی نتوانسته ارتش را کنترل کند و اقدامات ضدانسانی ارتش این کشور باعث شده وجهه او در جامعه بینالملل نیز تخریب شود. هدف او سازش با ارتش است تا بتواند در آینده ارتش را به طور کامل به کنترل دربیاورد.
شیعیان میانمار، تباری ایرانی دارند / مصاحبه
میانمار، با ۶۷۶،۵۵۲ کیلومتر مربع در منطقه جنوب شرق آسیا واقع شده است؛ این کشور ۵۸ میلیون جمعیت دارد. طبق قانون اساسی میانمار، «بودیسم» دین رسمی کشور است. نزيك به ۸۵ درصد مردم این کشور بودائی، ۵ درصد مسلمان، ۴ درصد هندو و ۲ درصد مسیحی هستند. بقیه جمعیت را نیز پیروان آیینهای تائوئیسم، کنفوسیوسیسم و نیاکانپرستی تشکیل میدهند. در سالهای گذشته تعدادی از بوداییان به اسلام گرویدهاند و همین امر سبب نگرانی دیگر پیروان بودیسم شده است.