* تشنه معرفت
حضرت عبدالعظيم حسني، از شاگردان برجسته امام جواد عليه السلام مي‌گويد: به محضر مبارك امام جواد عليه السلام رسيدم و از حضرت درخواست حديثي نمودم كه از پدران بزرگوارش نقل شده باشد.
حضرت فرمودند جد بزرگوارم اميرمؤمنان عليه السلام فرمودند: "تا وقتي مردم با هم تفاوت داشته باشند، در خير و سعادت هستند و وقتي يكسان شدند هلاك مي‌شوند ".
گفتم: اي فرزند رسول خدا! باز هم بفرماييد. فرمود: اميرمؤمنان عليه‌السلام فرمودند: "اگر عيب شما بر ديگري آشكار شود، همديگر را دفن نمي‌كنيد ".
گفتم: باز هم بفرماييد. فرمود: امام علي عليه السلام مي‌فرمايد: "همنشيني با اشرار و انسان هاي بد، سبب بدگماني به خوبان مي‌شود ".
عرض كردم: اي فرزند رسول خدا! باز هم بفرماييد. حضرت فرمودند: اميرمؤمنان فرموده است: "بدترين توشه براي سفر قيامت، ظلم و ستم كردن بر بندگان خداست ".
گفتم: باز هم بفرماييد. حضرت فرمودند: اميرمؤمنان علي عليه السلام فرمود: "تدبير و انديشه قبل از اقدام به كار، تو را از پشيماني حفظ مي‌كند ".
* پيام رستگاري
يكي از آرزوهاي ديرينه جوامع بشري، سعادت و خوشبختي آنان در تمام زمينه هاي زندگي است. اين امر، در جوامع اسلامي از اهميت زيادي برخوردار بوده و مسلمانان افزون بر نيك بختي دنيوي، خواهان سعادت اخروي و هم نشيني با رهبران و اولياي الهي در جهان پس از مرگ هستند. براي رسيدن به اين مقام والا، راهنمايي هايي از بزرگان دين رسيده كه عمل به آنها، ضامن نيك بختي و هم نشيني با اولياي الهي شمرده شده است.
اسماعيل بن سهل مي‌گويد: به امام جواد عليه السلام نامه نوشته و از ايشان خواستم چيزي به من تعليم دهد تا با عمل كردن به آن، در دنيا و آخرت همراه آنان باشم و از آنان جدا نشوم. حضرت در جواب نامه نوشتند: "سوره قدر را زياد بخوان و لب‌هاي خود را به استغفار و طلب آمرزش تازه كن ".
* نصيحت
امام جواد عليه‌السلام همواره در خدمت مردم بود و از هدايت آنان غفلت نمي‌كرد. درِ خانه آن حضرت به روي تمام مردم باز بود و ايشان نيز به تمام درخواست‌هاي آنان پاسخ مي‌داد.
روزي شخصي خدمت امام جواد عليه‌السلام رسيد و از حضرت درخواست نصيحت و موعظه نمود. امام رو به او كرد و فرمود: آيا گفته مرا قبول مي‌كني تا تو را نصيحت كنم؟ سؤال كننده گفت: آري، اي فرزند رسول خدا.
امام فرمود: "صبر و تحمل را بالش خود قرار بده و با تنگدستي دست به گردن شو و آرزوها و درخواست‌هاي نفساني را ترك كن و با هواي نفس خود مخالفت نما. بدان كه در حقيقت تو هيچ گاه از نظر و نگاه خداوند دور نيستي و خداي متعال تمام كارهاي تو را مي‌بيند و به آنها بيناست. پس مواظب باش و دقت كن كه چگونه با خداي خود معامله مي‌كني ".
پارسايي و عفت، زينت تنگدستي و شكر، زينت توانگري است. صبر و شكيبايي، زينت بلا و گرفتاري و تواضع و فروتني، زينت حَسَب و نَسَب است. شيوايي و رسا بودن زينت كلام، و عدالت، زينت ايمان و وقار و آرامش، زينت عبادت است.
* اهل معروف
ابوهاشم جعفري يكي از شاگردان بزرگ امام جواد عليه السلام مي‌گويد: روزي در نزد امام جواد عليه السلام نشسته بودم. امام در ضمن بيانات خود فرمود: در بهشت، دري به نام "معروف " است كه فقط اهل معروف و كارهاي شايسته از آن در وارد مي‌شوند.
با شنيدن اين كلام، در قلب خود خداوند را حمد و ستايش كردم و از اين كه مي توانم نيازهاي مردم را برآورده كرده (و از اهل معروف باشم) خوشحال شدم.
امام جواد عليه السلام نگاهي به من كرد و فرمود: "اي اباهاشم! كساني كه در دنيا اهل معروف و كارهاي نيك باشند، در آخرت هم اهل معروف هستند (و از همان در وارد بهشت مي‌شوند). خداوند تو را از آنان قرار داده و مورد لطف و رحمت خود قرار دهد ".
* زينت
امام جواد عليه السلام در بياني كوتاه و جامع، زينت هاي انسان را برشمرده و همگان را به زينت كردن خود به آن ها توصيه مي كردند. آن حضرت مي فرمايد: "پارسايي و عفت، زينت تنگدستي و شكر، زينت توانگري است. صبر و شكيبايي، زينت بلا و گرفتاري و تواضع و فروتني، زينت حَسَب و نَسَب است. شيوايي و رسا بودن زينت كلام، و عدالت، زينت ايمان و وقار و آرامش، زينت عبادت است. فروتني، زينت علم، ادب نيك، زينت عقل، و گشاده رويي، زينت حلم و بردباري است.ترك منت، زينت معروف، و خضوع و خشوع، زينت نماز و بذل و بخشش، زينت نفس آدمي است ".
* انتخاب همسر
امروزه بالا رفتن سن ازدواج، يكي از مشكلات مهم و اساسي جوانان است. اگرچه اين مسأله علل گوناگوني دارد، ولي انتخاب همسر مناسب، از عواملي است كه فكر بيشتر خانواده ها را به خود مشغول كرده است.
امام جواد عليه السلام در پاسخ نامه ابراهيم محمد كه درباره ازدواج دخترش از حضرت نظرخواهي كرده بود، معيار همسر نمونه را با استناد به روايت رسول گرامي اسلام حضرت محمد صلي الله عليه و آله وسلم بيان كرده و مي فرمايد: اي ابراهيم! رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: "اگر خواستگاري براي دختر شما آمد كه اخلاق و دينداري او مورد رضايت شما بود، دختر خود را به او بدهيد ".
پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم در ادامه اين روايت، از بالا رفتن سن ازدواج به عنوان يك آفت اجتماعي ياد كرده و مي‌فرمايد: "اگر دختر خود را به همسر مناسب نداديد و پسر و دختر بزرگ شده و بدون همسر باقي بمانند، فتنه و فساد بزرگي دامن‌گير جامعه خواهد شد ".
* خشم زمين
علي بن مهزيار اهوازي، نماينده امام جواد عليه السلام در اهواز و از خواص حضرت مي‌گويد: در شهر اهواز فراوان زلزله مي‌آمد تا جايي كه تصميم گرفتم آن شهر را ترك كرده و به شهر ديگري نقل مكان كنم. اما قبل از آن كه تصميم خود را عملي كنم، موضوع را به وسيله نامه با امام جواد عليه السلام در ميان گذاشتم.
آن حضرت درجواب نامه من نوشت "شهر خود را ترك نكنيد، بلكه به مردم بگوييد روز چهارشنبه، پنج شنبه وجمعه را روزه گرفته و غسل كنند و در روز جمعه با لباس‌هاي پاك و تميز، از شهر خارج شده و به دعا و نيايش با خداوند بپردازند تا خداوند بدين وسيله، بلاي زلزله را از شما برطرف كند ".
علي بن مهزيار مي گويد: ما دستورات حضرت را اجرا كرديم و زلزله آرام گرفت و زندگي مردم به حالت عادي برگشت ".
منبع:
نشريه گلبرگ - شماره 65