به گزارش «شیعه نیوز»، در تاریخ نهم سپتامبر سال ۱۹۰۵ میلادی نمایندگان مجلس ملی فرانسه قانونی را به تصویب رساندند که به موجب آن اصل «جداسازی دولت از کلیسا» و به بیان دیگر «لاییسیته» در این کشور به تصویب رسید. این قانون به یکی از اصول اصلی و شناخته شده در جمهوری فرانسه تبدیل شد که از آن به عنوان رکن جمهوری نام می برند. لاییسیته یا سکولاریسم به دخالت نکردن دین در امور دولتی گفته میشود، همان‌طور که دولت در امور دینی دخالت نمی‌کند. این قانون ریشه بسیاری از تبعیض ها و سخت گیری ها در مورد اعمال و نمودهای مذهبی در کشور فرانسه است. درحالیکه شهروندان فرانسوی در زندگی روزمره خود از برخی اعمال مذهبی مانند حجاب منع می شوند و به این دلیل مورد آزار و تبعیض قرار می گیرند، حضور افراد مذهبی در محیط های کاری به نوبه خود می تواند چالش برانگیز باشد. از این رو یک تیم تحقیقاتی، با هدایت لیونل اونوره، استاد دانشگاه پولینزی فرانسه، در سال های اخیر این مساله را مورد بررسی و مطالعه قرار داده است.
لیونل اونوره، در مقاله ای با عنوان «تحولات مذهب در محیط های کاری فرانسه» که در نشریه کانورسیشن منتشر شد، نوشت:
در کشور فرانسه اصل سکولاریسم، پایه وستون جامعه است و از این رو نمایش معنویت و مذهب در محیط های کاری متدوال نیست. بااینحال، از اوایل دهه ۲۰۱۰، پیگیری پروندههایی برای احکام دادگاه در سطح بینالمللی و ملی به درک پیچیدگی و تعارض این موضوع کمک کرده است.
از سال ۲۰۱۲، کار نظارت بر مسائل مذهبی در محیط های کاری فرانسه از سوی یک تیم تحقیقاتی آغاز شد و به ویژه تاثیر مذهب بر کار و مدیریت چنین موقعیت هایی مورد بررسی قرار گرفت. از آن زمان سالانه پرسشنامه ای در میان مدیران شرکت های فرانسوی توزیع می شود که مهمترین سوالات آن از این قرار است: این پدیده تا چه اندازه اهمیت دارد؟ نمود مذهب و رفتارهای مرتبط با آن در محیطهای کاری چه هستند؟ آیا مذهب در محیطهای کاری مشکلی برای مدیریت ایجاد میکند؟ تاثیرات آن بر سازمان ها چیست؟
نتایج این بررسی مستمر نشان داده است نسبت مدیرانی که با مسائل مربوط به مذهب در محیط کار روبرو هستند بین سال های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۶ به شدت افزایش یافته و از ۴۰ درصد به ۶۴ درصد رسیده است. این میزان از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ تقریبا ثابت باقی مانده است. به طور متوسط ۲۹.۵ درصد از مدیران روزانه، هفتگی یا ماهانه با مسائل مذهبی مواجه می شوند، ۳۵.۵ درصد هر سه ماه یکبار و ۳۵ درصد سالی یک بار یا کمتر با این موضوع روبرو می گردند. بنابراین تقریباً دو سوم مدیران فرانسوی با مسائل مربوط به مذهب در محیط کاری خود برخورد می کنند. اما حقایق در این باره چیست و چه تاثیری بر این سازمان ها دارد؟
متداولترین امور در این باره شامل درخواست مرخصی و تغییرات در برنامه کاری (۳۶ درصد)، پوشیدن نمادهای مذهبی آشکار (۱۹.۵ درصد) یا عبادت در زمان استراحت (۱۰.۵ درصد) است. این مسائل درخواست ها و رفتارهای شخصی هستند که به خودی خود مشکلی برای سازمان ایجاد نمیکنند. این مسائل در دسته اول قرار میگیرند و در برگیرنده دو سوم موقعیت ها هستند. دسته دوم یک سوم موقعیت ها را در بر میگیرد و شامل مسائلی است که عملکرد سازمان را با مشکل مواجه میسازد. برای مثال، سرباز زدن از انجام وظایف خاص (۴.۵ درصد)، کار کردن با افراد خاص (۸.۳ درصد)، به ویژه خانم ها (۷.۴ درصد)، خجالتی بودن (۷.۴ درصد)، تبلیغ دین (۵.۳ درصد) یا عبادت در طی ساعت های کاری (۶.۵ درصد).
در سال ۲۰۱۸ در حدود ۵۱ درصد این موارد منجر به مداخله مدیریتی شده است (از سال ۲۰۱۳ افزایش ثابتی در این باره مشاهده گردیده است). که در این شرایط، در ۱۷.۵ درصد موارد کار به تنش و/یا درگیری کشیده است. نسبت اموری که به درگیری منجر شده نیز به طور ثابت افزایش یافته و از ۶ درصد در سال ۲۰۱۳ به ۱۲ درصد در سال ۲۰۱۵ و ۱۶ درصد در سال ۲۰۱۷ رسیده است.
بنابراین، از هر دو مدیر فرانسوی، یک نفر در محیط کار با مسائل مذهبی مواجه است و این مساله به پدیده ای شایع و رایج و مساله ای مدیریتی در سال های اخیر تبدیل شده است. در واقع در بیش از یک مورد از هر دو مساله ای که در این باره به وجود می آید به مداخله مدیریت در پاسخ به یک درخواست، تغییر رفتار، مجوز دادن به یک رفتار، برنامه ریزی برای مرخصی و … نیاز است که از هر پنج مورد نیز یک مورد منجر به درگیری و تنش می گردد.
این تیم تحقیقاتی همچنین به بررسی شاخص شدت واقعیت مذهبی در محیط کار پرداخته و دریافته است که واقعیت مذهبی در محیط کار عاملی تعیین کننده در تناوب مداخلات مدیریتی و وقوع تنش و درگیری است. به طوریکه ازدیاد واقعیت مذهبی در این محیط ها منجر به مداخلات مدیریتی بیشتر میشود که به نوبه خود منجر به تکرار وقوع درگیری ها می گردد.