به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از حوزه، فصلنامه تخصصی مذاهب و فرق اسلامی «طلوع» در شماره اخیر خود به بررسی آیه «صالحالمومنین» (تحریم:4) از دیدگاه فریقین و دلالت آن بر حقانیت حضرت علی(سلام الله علیه) پرداخته است.
بدون شک «صالحالمومنین» به حسب ظاهر معنای وسیعی دارد و همه مومنان صالح و با تقوا و کاملالایمان را شامل میشود، چون معنای جنسی دارد از آن عمومیت استفاده میشود. اما بی تردید «صالحالمومنین» مصداق اتم و اکمل نیز دارد. در بررسی و تحقیق روایات به آسانی در مییابیم که علاوه بر روایات خاصه، روایات متعددی از طریق علمای عامه نیز وارد گردیده که مقصود از «صالحالمومنین» در آیه مورد بحث، وجود مقدس امیر مومنان علیبن ابیطالب(سلام الله علیه) است.
محدثان و مفسران اتفاق نظر دارند که مقصود از «صالحالمومنین» علی(سلام الله علیه) است. از جمله مفسر بزرگ اهلسنت، ملا عبدالرحمن سیوطی، در تفسیر آیه مذکور از قول اسماء بنت عمیس چنین آورده است، سمعت رسولالله(صلی الله علیه واله) یقول فی قول تعالی «صالحالمومنین» قال(صلی الله علیه واله): علیبنابیطالب(سلام الله علیه)، شنیدم از پیغمبر اکرم(صلی الله علیه واله) که درباره سخن خدای تعالی میفرمود: مقصود از«صالحالمومنین»، علیابنابیطالب است. (الدر المنثور، ج6، ص244)
ابن مردویه به نقل از ابن عباس آورده است که مراد از این آیه علیبنابیطالب است.(مناقب علیبن ابیطالب، تحقیق عبدالرزاق محمد حسینی حرزالدین، قم، دارالحدیث، 1422ق)
ابن عباس درباره این سخن خداوند میگوید؛ منظور از آیه «وَ اِنّ تَظاهَرا علیه فانَّالله هو مَولاه و جِبریل و صالح المومنین»؛«اگر شما دو نفر بر ضد پیامبر اکرم(صلی الله علیه واله) دست به دست هم دهید، همانا خداوند، جبرئیل و صالحالمومنین یاور او میباشند» مقصود از«و ان تظاهرا علیه...» عایشه و حفصه میباشند و «فَاِنّ اللهَ عزو جل هو مولاه و جِبرئیل»، در خصوص رسولالله نازل شده و صالحالمومنین نیز در خصوص علی(سلام الله علیه) نازل شده است(شواهد التنزیل؛ ج2،ص 262)
از عمار یاسر چنین روایت شده است، از علیبنابیطالب(سلام الله علیه) شنیدم که میگفت: رسول خدا(صلی الله علیه واله) مرا خواند و گفت: آیا مژدهای به تو بدهم؟ گفتم: آری یا رسولالله گفت: خداوند درباره تو آیه قرآنی فرستاده است گفتم: آن چیست یا رسولالله؟ فرمود: با جبرئیل هم ردیف شدهای آنگاه این آیه شریفه را قرائت کرد و فرمود: تو و فرزندانت همان صالحان هستند.(شواهد النتزیل،ج2،ص 259)
مقصود از «ولیّ» در این آیه شریفه نیز به معنای یاور است و بعد از خداوند و جبرئیل امین، برترین یار و یاور پیغمبر اسلام(صلی الله علیه واله) در تمام طول عمر، حضرت علی(سلام الله علیه) بود بنابراین چه کسی جز او میتواند شایسته خلافت و جانشینی پیامبر(صلی الله علیه واله) باشد؟
آیا این روایات دلیل بر این نیست که آن حضرت افضل امت و برترین خلق بعد از پیغمبر(صلی الله علیه واله) بوده است؟ و اگر خداوند بخواهد شخصی را به عنوان جانشین پیغمبر(صلی الله علیه واله) نصب کند، آیا حکمت او اجازه میدهد که با وجود حضرت علی(سلام الله علیه) شخص دیگری مننصوب شود؟ اگر مردم و عقلا بخواهند شخصی را برای این منظور مهم انتخاب کنند، آیا عقل و خرد آنها اجازه میدهد با وجود شخصی که بعد از خداوند و جبرئیل برترین یار و ناصر پیامبر(صلی الله علیه واله) بوده است، به سراغ فرد دیگری بروند او را برگزینند؟