با پیگیری های مشرق و تماس هایی که برخی مخاطبان داشته اند، مشخص شد سامانه اعلام شده پس از شماره گیری اعلام می کند که "کد دستوری غیرفعال می باشد". با شماره گیری تلفن ۱۴۲۰ نیز همان صدای آشنای همیشگی بمشخص می کند به دلیل شلوغی خطوط امکان برقراری وجود ندارد.
این عدم پاسخگویی در حال است که سوال های بسیاری از سوی مردم وجود دارد. برای مثال اینکه آیا افرادی که در حال حاضر از بیمه بیکاری استفاده می کنند نیز مشمول دریافت این بسته حمایتی می شوند؟ یا کسانی که سالهاست بیمه بوده اند اما در ماه های اخیر بیمه نبوده اند تکلیفشان چیست؟
اتفاق عجیب؛ تفاوت واریزی با مصوبه دولت
بررسی مشرق از ابعاد نحوه اجرای مصوبه مذکور آن است که به نظر میرسد علیرغم اعلام قبلی دولت مبنی بر اینکه مبالغ بر اساس تعداد نفرات افراد یک خانواد خواهد بود اما بسیاری از کاربران مشرق و سایر رسانه ها اعلام کرده اند که مبلغ واریزی به حساب آنها، عددی به غیر از اعداد اعلام شده است. برای مثال فردی که خانواده سه نفره داشته و باید ۲۵۰ هزار تومان به حسابش واریز می شده اعلام کرده که تنها ۲۰۰ هزار تومان یعنی مبلغ یک خانواده ۲ نفره به حساب وی واریز شده یا اینکه خانواده ای ۴ نفره هم ۲۰۰ هزار تومان دریافت کرده است. البته نظیر این فرد کم نبوده و افراد زیادی نسبت به مبلغ اعلام شده و مبلغ واریزی اعتراض داشته اند.
تفاوت مصوبه دولت و ابلاغیه نوبخت در خصوص میزان واریزی
این در حالی است که رحیم اردلان، معاون مالی و اقتصادی سازمان تأمین اجتماعی از واریز بسته ۲۰۰ هزار تومانی حمایتی افراد تحت پوشش تأمین اجتماعی که کمتر از ۳میلیون تومان دریافتی دارند خبر داده بود که یک رقم کلی و غیرمنطبق بر مصوبه و تصمیمات دولت است. پیش از این اعلام شده بود که آمار افراد مشمول از طریق سازمان هدفمندی یارانه‌ها برای واریز وجه در اختیار سازمان تامین اجتماعی قرار گرفته، اما مشخص نیست حالا مغایرت واریزی با مصوبه دولت به دلیل اطلاعات اشتباه در احراز اطلاعات دقیق کاربران است یا اینکه مسئولان به این نتیجه رسیده اند که با منابع موجود کمی تغییر در اعداد و ارقام به جایی بر نخواهد خورد!
مشمولان واقعی که سبد حمایتی دریافت نکردند!
اشکالات مربوط به سامانه شناسایی و واریز در این مصوبه حمایتی به گونه ای است که هادی ابوی دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی در گفتگوی اخیر خود اعلام کرده که"شش میلیون کارگر در کشور، فاقد بیمه بوده و فعالیت می‌کنند. حتی اگر بگوییم که شش میلیون کارگر در کشور کارگر نیستند، حتماً حدود سه میلیون نفر در کشور فاقد بیمه و در کارگاه‌های زیرپله‌ای مشغول به کارند یا به مشاغل کاذب روی آورده‌اند که برای دریافت سبدکالا، نیازمند شناسایی هستند."
بدون شک این افراد که از حداقل حقوق برخوردار هستند و برای حفظ کارشان حتی حاضر بدون بیمه و مزایا تن به کارهای سخت و زیان آورد بدهند مشمولان واقعی دریافت این گونه سبد ها هستند. اما ساختارهای غیرحرفه ای و بعضاً غیرکاربردی شناسایی افراد واجد الشرایط سبد حمایتی موجب شده تا این گونه افراد در این بین مظلوم واقع شوند.
البته مصوبه دولت در خصوص این افراد زحمتکش و مظلوم نیز راهکارهایی را مشخص کرده که دقیقاً در بند "پ" ماده ۳ مصوبه ۲۷ آبان دولت و بخشی از آن در بند "ت" ماده ۳ آن مصوبه قابل مشاهده است اما خبری از نحوه اجرای آن نیست و با این روند، به نظر نمی رسد اعتراضات و پیگیری بخش قابل توجهی از مشمولان آن، به جایی ختم شود. جالب آنکه شریعتمداری وزیر رفاه درباره بسته حمایتی کارگران فاقد بیمه تنها به این جمله که "این عده در صورتی که دارای دریافتی زیر سه میلیون تومان باشند باید تقاضایشان را به مراجع حمایتی اعلام کنند" بسنده می کند. البته در این میان اقشار مهم دیگری از جمله ایثارگران نیز هستند که برای دریافت سبد حمایتی از قلم افتاده اند.
اتفاقی که واکنش حسن نوروزی رئیس فراکسیون ایثارگران مجلس را نیز به دنبال داشت و وی، طی نامه ای به وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی خواستار انجام اقدامات لازم برای توزیع سبد کالای حمایتی دولت میان ایثارگران شد.
دسترسی دولت به حساب های بانکی؟
اما موضوع مهم دیگر در ارائه سبد حمایتی دولت این است که در مصوبه اخیر هیات وزیران و در بند ت ماده ۳ تاکید شده" سایر خانوارهای کم درآمد با درآمد ماهانه کمتر از ۳۰ میلیون ریال. به درخواست کتبی اشخاص موضوع این بند، پس از اجازه آنها به دسترسی وزارتخانه مذکور، به حساب های بانکی مربوط رسیدگی کنند." این یعنی اینکه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با دریافت رضایتنامه از افراد به بررسی حساب های شخصی افراد می پردازند. آن هم برای ارائه سبد کالایی ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومانی.
این اتفاق در حالی رخ می دهد که معمولاً در این شرایط، یک فرم مشخص و ثابت در اختیار فراد متقاضی قرار می گیرد و آنها با پر کردن مشخصات فردی و قبول شرایط، آنرا تحویل ادارات می دهند. با این اوصاف، دیوار کوتاه آنهایی که حقوقشان زیر ۳ میلیون است و نیازمند بسته حمایتی هستند، مجبور می شوند زیر بار تبعات این ماجرا و بررسی هزینه بر و بی فایده کنترل حساب هایشان بروند اما آنهایی که حساب های میلیاردی دارند، یارانه می گیرند و مالیات کافی نمی دهند چنین اجبار و الزامی ندارند؛ دقیقاً دمیدن از سمت گشاد ماجرا!
البته که هنوز فراموش نشده که در ماجرای بررسی حساب های بانکی برای اخذ مالیات، مسئولان مهم اجرایی و اقتصادی تاکید می کردند که اطلاعات بانکی سپرده گذاران نظام بانکی کشور جز اطلاعات محرمانه مردم است اما امروز شاهد آن هستیم که به راحتی آن هم برای پرداخت مبلغ یک سبد حمایتی کوچک اطلاعات حساب افراد مورد بررسی کامل قرار می گیرد و تنها برای موجه نشان داده شدن موضوع، رضایت نامه ای فرمالیته از افراد اخذ می شود.
حالا مشخص نیست که این سبد حمایتی که مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان نیز بوده و آنها این گونه حمایت های مقطعی را به هیچ وجه، درمان مناسبی نمی دانند، کارکرد مناسبی نداشته و به جای انکه تبدیل به یک راه حل هرچند کوتاه اما مفید شود، مبدل به اتفاقی همچون توزیع سبد کالا شده و در برخی بخش ها و قشرها، از توزیع سبد حمایتی تبدیل به تولید رخدادی برای نارضایتی شده که دقیقاً ضد کارکرد واقعی آن است. طبیعتاً با بررسی موارد فوق در این مدل اجرا، می توان به وضوح اقدامات و عملکردی غیرقانونی در برخی بخش ها، زورگویی و اجبار برای دسترسی به حساب های بانکی دهک های پایین و عدم ایجاد زیرساخت های پاسخگویی و رفع ابهام را مشاهده کرد که همچنان "شاید برای شما هم اتفاق بیفتد"