به گزارش «شیعه نیوز»، اخیرا در بیشکک (پایتخت قرقیزستان) میزگرد بررسی مشکلات مدارس مذهبی(اسلامی) از جمله استقلال آنها و آینده فارغ التحصیلان این مدارس برگزار شد. کارشناسان در این میزگرد اشاره کردند که فارغ التحصیلان مدارس مذهبی تخصص ویژه ای که در زندگی به کار آنها آید دریافت نمی‌کنند و اینگونه مدارس در واقع تحت تاثیر ایدئولوژی این یا آن کشور قرار دارند.
رایزنی فرهنگی ایران در قرقیزستان در این باره آورده است: نمایندگان اداره مفتیات مسلمان قرقیزستان اظهار داشتند که دولت قرقیزستان مدرک تحصیلی فارغ التحصیلان مدارس مذهبی را به رسمیت نمی‌شناسد که برای آنها مشکل‌ساز است.
«اسد الله ایاز اولو»، فارغ التحصیل یکی از مدارس مذهبی قرقیزستان در این میزگرد گفت: من بعد از دوره متوسطه رسمی به دلیل علاقه‌ای که به علوم دین داشتم وارد مدرسه مذهبی شدم. در روز ۶-۵ درس داشتیم. اساسا درس قرآن و احکام شریعت می‌خواندیم و علاوه برآن دستور زبان عربی را مطالعه می‌کردیم. طی سه سال تحصیل در مدرسه مذکور به تخصص جوشکار و رانندگی نیز تسلط یافتم.
حمایت سفارت آمریکا
لازم به توضیح است که دروس تعلیم رانندگی و جوشکاری در سه مدرسه مذهبی قرقیزستان تدریس می‌شود. این پروژه توسط بنیاد AVEP و با حمایت سفارت آمریکا در قرقیزستان سال ۲۰۱۴ اجرایی شد. نارین بک کیدیرگیچوف، هماهنگ‌کننده بنیاد AVEP در رابطه با ضرورت کسب تخصص در مدارس مذهبی گفت: تعداد دانش‌آموزان مدارس مذهبی در قرقیزستان زیاد است. اما اسناد تحصیلی آنها را دولت به رسمیت نمی‌شناسد. آنها با این اسناد نمی‌توانند به دانشگاه های کشور وارد شوند. به همین دلیل آموزش رانندگی و جوشکاری را در این مدارس راه‌اندازی کردیم تا فارغ التحصیلان حد‌اقل بتوانند شغلی پیدا کنند.
وی افزود: برخی تحلیلگران نظر می‌دهند که یکی از دلایل عزیمت جوانان مسلمان قرقیزستان به سوریه بیکاری است.فارغ التحصیلان مدارس مذهبی به زبان عربی مسلط هستند و به همین دلیل جذب آنها از سوی سازمان‌های افراط‌گرا آسانتر است. هدف ما از تهیه پروژه آموزشی مذکور مقابله با این پدیده است. ما سال ۲۰۱۴ در ۵ مدرسه مذهبی قرقیزستان تدریس تخصصی را راه اندازی کردیم. با این حال کیدیرگیچوف اشاره کرد که در اوایل کار مفتیات با پروژه فوق مخالفت کرد.
ناکارآمدی دیپلم مذهبی
آکیم جان ارگشوف، معاون مفتی اعظم قرقیزستان در توضیح این مسئله گفت: در حال حاضر مشکلات نبود تخصص حرفه‌ای فارغ التحصیلان مدارس مذهبی به نظر من زیاد مهم نیست. مشکل اصلی این است که مدرک تحصیلی این مدارس را دولت به رسمیت نمی‌شناسد.از این رو، فارغ التحصیلان آنها نمی‌توانند در مدارس رسمی یا دانشکده‌های الهیات تدریس کنند. اما متاسفانه دیپلم مؤسسات آموزش مذهبی فقط در بخش دینی شناخته می‌شود و در جای دیگر به کار نمی‌آید.
مامات بک میرزا بایف، تحلیلگر مسائل دینی نیز معتقد است اغلب مدارس مذهبی در قرقیزستان از خارج مورد پوشش مالی قرار می‌گیرند و از این رو دیدگاه و ایدئولوژی‌های مختلف و بعضا مخالف و مغایر با یکدیگر را گسترش می‌دهند. این کارشناس گفت: در بسیاری از کشور های اسلامی به افرادی که مدرک تحصیلی مدارس رسمی را ندارند اجازه نمی‌دهند که در مدارس مذهبی تحصیل کنند. ما باید این تجربه را استفاده کنیم.
از نظر این کارشناس، یکی دیگر از مشکلات اصلی عامل ایدئولوژی است. وی گفت: بنا به تحقیقات و پژوهش‌های انجام شده از سال‌های ۹۰ عوامل خارجی در قرقیزستان تأثیرگذار بوده‌اند. ما بخواهیم یا نخواهیم مدارس مذهبی تحت تاثیر نه یک، بلکه چندین نیروی خارجی قرار می‌گیرند. این وضعیت منجر به بروز و گسترش دیدگاه و ایدئولوژی های مختلف و مخالف یکدیگر می‌شود.
یکسان‌سازی مدارس
طبق قوانین موجود در قرقیزستان، مدارس مذهبی نه به عنوان نهاد آموزشی، بلکه به عنوان سازمان مذهبی شناسایی می‌شوند. اما بنا به گفته ضمیر تورسون کولوف، نماینده کمیسیون دولتی امور ادیان، در حال حاضر مقررات ویژه‌ای تهیه می‌شود که طبق آن وزارت آموزش و علوم از اختیار صدور مجوز برای مدارس مذهبی برخوردار خواهد شد. در این صورت وضع مدارس مذهبی با وضع مدارس رسمی یکسان می‌شود.
ضمیر تورسون کولوف گفت: طبق مقررات جدید کلیه مدارس مذهبی از وضع حقوقی مؤسسه آموزشی برخوردار می‌شوند. وزارت آموزش همان طوری‌که برای آموزشگاه‌های تخصصی خیاطی یا جوشکاری مجوز صادر می‌کند برای مفتیات نیز مجوز صادر خواهد کرد و مفتیات به نوبه خود و بر اساس مجوز وزارت آموزش به فارغ التحصیلان مدارس مذهبی مدارک یا دیپلم رسمی تحصیلی اعطا می‌کند. اما مجوز مذکور با مجوزهای که برای مدارس و آموزشگاه‌های رسمی صادر می‌شود، مشابه و یکسان نخواهد بود.
انتظار می‌رود که کمیسیون امور ادیان مقررات مذکور را تا پایان سال ۲۰۱۸ تهیه کند. شایان ذکر است، در قرقیزستان ۱۰۲ مدرسه مذهبی رسما ثبت نام شده و ۸۷ مدرسه کامل فعالیت می‌کنند. در هر یک از مدارس فعال از ۵۰ تا ۱۵۰ دانش‌آموز تحصیل می‌کنند. طبق قوانین قرقیزستان افراد تنها بعد از پایان کلاس ۹ مدارس متوسطه رسمی حق دارند به مدارس مذهبی وارد شوند.