شیعه نیوز: پیامبر در گزینش فرماندهان و کارگزاران، شایستگان را برمی گزید. از نگاه آن حضرت، سن و سال اهمیت نداشت. اگر کسی می توانست مأموریتی را درست انجام دهد، او را مأمور می کرد. برای نمونه، پیامبر در نخستین حرکت نظامی، حضرت حمزه، عموی خود را برگزید؛ زیرا همه مسلمانان از شجاعت و توان مندی او آگاه بودند.
هنگامی که اصل بر گزینش شایستگان باشد، رهبر باید جوانان را باور کند. جوان، تجربه کافی ندارد، ولی می تواند از تجربه دیگران بهره مند شود. پیامبر بر این باور بودند که «أَلْأَفْضَلُ هُوَ الْأَکْبَرُ؛ شایسته تر، بزرگ تر است.»(۱) به سن کم فرمانده یا فرماندار نباید خرده گرفت. اگر او شایسته است، پس می تواند کارهای بزرگ انجام دهد.
هنگامی که پیامبر، مصعب بن عمیر را به عنوان نخستین سفیر خود به مدینه فرستاد، شگفتی مسلمانان را برانگیخت. چیزی نگذشت که مردم مدینه به وسیله همین جوان کم سن و سال، اسلام را برگزیدند و پیامبر را به دیارشان دعوت کردند. از افتخارهای مصعب این بود که نخستین نماز جمعه را در مدینه برپا کرد و بزرگانی از مدینه همچون سعد بن معاذ، به همت او مسلمان شدند.(۲)
پیامبر هنگام گزینش فرماندار برای مکه نیز جوانی ۲۱ ساله را برگزید. پیامبر که می دانست انتصاب عتاب بن اسید سبب رنجش بزرگان مکه می شود، در نامه ای به مردم مکه نوشت:
کسی در نافرمانی از او، به کمی سنّش استدلال نکند؛ زیرا مسن تر،
شایسته تر نیست، بلکه شایسته تر، بزرگ تر است.(۳)
پیامبر در اقدامی دیگر، اسامه بن زید را که هیجده سال داشت، به عنوان فرمانده نبرد با رومیان منصوب کرد و فرمود: «او و پدرش شایسته فرماندهی بودند».(۴)
۱- بحارالانوار، ج۲۱، ص ۱۲۳، ح۲۰.
۲- پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله، صص ۱۸۳ _ ۱۶۴
۳- بحارالانوار، ج۲۱، ص۱۲۳، ح۲۰.
۴- الطبقات الکبری، ج۲، ص۲۴۹.