به گزارش «شیعه نیوز»، پس از آنکه برخی مردم عراق در بعضی شهرهای این کشور نسبت به وضعیت معیشت، فساد و بیکاری و همچنین خاموشی های گسترده در این کشور در اوج گرمای ۴۰ درجه دست به اعتراضاتی زده که در نتیجه تخریب و تعدادی کشته و زحمی از مردم و نیروهای امنیتی را نیز به دنبال داشت، حالا برخی از رسانه های منطقه تلاش دارند از این اعتراضات زمینه ای برای فاصله بین بغداد و تهران را فراهم کنند.
بیش از یک هفته است که چندین استان عراق، در اعتراض به قطع ناگهانی برق و خاموشی‌های گسترده، صحنه تظاهرات سراسری است. معترضان خشمگین، به چندین ساختمان دولتی و حزبی، حمله کردند. مقامات عراق ادعا می‌کنند که ایران از حدود چهار هفته پیش صادرات برق به کشورشان را قطع کرده است. وزارت برق عراق با صدور بیانیه‌ای مدعی شد که جمعه گذشته یک هیئت وزارتی به ریاست قاسم محمد الفهداوی، وزیر برق عراق، برای مذاکره با ایران در خصوص "از سرگیری صادرات برق به عراق” به تهران سفر کرده است. این وزارتخانه با بیان اینکه عراق حدود ۱۲۰۰ مگاوات برق از ایران وارد می‌کند، دلیل توقف صادرات را مسائل پولی و فنی دانست. بنا به ادعای وزارت برق عراق، مذاکرات با ایران به شکست انجامید.
این در حالی است که رضا اردکانیان، وزیر نیرو امروز در جمع خبرنگاران در خصوص قطع صادرات برق از ایران به عراق در خبری که تسنیم منتشر گفت: هر قرارداد و توافقنامه‌ای چهارچوب و شرایط مخصوص به خود را دارد؛ قرارداد صادرات برق نیز با چهارچوبها و شرایطی به امضا می‌رسد که اگر کشور صادر کننده در بخشی از سال احتیاج به برق تولیدی خود داشت، این انعطاف در قرارداد وجود دارد. صادرات برق از محورهایی است که به طور مستمر توسط وزارت نیرو پیگیری می‌شود و در حال حاضر خطوط جدید تبادل الکتریکی بین ایران و ترکمنستان و همچنین ایران و ارمنستان در دستور کار قرار دارد.
وزیر نیرو با بیان اینکه وزیر برق عراق در روزهای اخیر به تهران آمد و مذاکرات مستقیمی در خصوص ادامه صادرات برق به این کشور داشتیم، گفت: طرف عراقی درک می‌کند که در این روزها ایران به تمامی ظرفیت تولید برق خود برای پوشش نیاز پیک مصرف احتیاج دارد. وی ادامه داد: به طور مستمر مذاکرات با طرف عراقی نیز در خصوص صادرات برق ادامه دارد.
در همین رابطه الفهداوی وزیر برق عراق در دیدار به سازمان‌های جامعه مدنی گفته وزارتخانه متبوعش طرحی برای جایگزین کردن واردات برق از ایران تهیه کرده است. الفهداوی مشخص نکرده که از کجا ۱۲۰۰ مگاوات واردات برق از ایران را جبران خواهد کرد. با این حال، یک منبع آگاه به شبکه عراقی السومریه نیوز گفته حیدر عبادی، نخست وزیر عراق، به قاسم الفهداوی و سلمان الجمیلی، وزیر برنامه‌ریزی، دستور داده که در هفته جاری برای امضای یادداشت همکاری در حوزه انرژی به عربستان سفر کنند. طبق آمار‌های رسمی، عراق ۱۵.۷ مگاوات برق تولید می‌کند، اما برای رفع نیازهایش به ۲۳ هزار مگاوات دیگر محتاج است. به دلیل عدم تامین این مقدار برق، درد روزهای اخیر اغلب استان‌های عراق با خاموشی‌های مکرر برق مواجه شده‌اند. امری که عراق را در روزهای گرم تابستان، ملتهب کرد.
البته محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت نیز در نشست خبری امروز خود در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه امروز حیدر العبادی نخست وزیر عراق خبر از جایگزینی عربستان به جای ایران برای صادرات برق به این کشور داشته و با توجه به وجود مطالبات مالی که عراق در این زمینه با ایران داشت و به دلیل عدم پرداخت آن صادرات برق به عراق قطع شده است، گفت: اینکه عراق با چه کشورهایی واردات و صادرات دارد را باید سخنگوی دولت عراق بیان کند. ما صادرات برق به عراق داشتیم که به دلیل معوقات قطع شد اما در شرایط کنونی خود ما با کمبود برق مواجه هستیم و در این شرایط آیا ملت ما این اجازه را می دهد که آن را به کشور دیگری صادر کنیم. وی ادامه داد: واردات و صادرات انرژی با کشورهای همسایه وجود داشته است و دارد و این پیچ هم خواهد گذشت.
از طرفی رسانه‌های نزدیک به عربستان، ضمن پوشش گسترده سفر وزرای عراق به عربستان برای خرید برق، این نکته را القا می‌کنند که ایران از روی "لجبازی” در گرمای طاقت‌فرسای تابستان، برق را قطع کرد. وبگاه خبری ارم نیوز، برای پوشش تحولات بحران برق در عراق اینگونه تیتر زد: ” پس از لجبازی ایران، عراق برای حل بحران برق به عربستان روی می‌آورد”.
در ماه‌های اخیر، عربستان تلاش‌های زیادی برای فاصله انداختن بین ایران و عراق انجام داده است. ریاض برای جلب ضایت افکار عمومی شیعیان جنوب عراق، ابتکار عمل‌های اقتصادی و فرهنگی به راه انداخته است به طوری که اخیرا، ضمن اعلام اهدای یک وزرشگاه از سوی پادشاه عربستان به مردم عراق، گروهی از شعرای عربستانی در یک جشنواره شعری در بصره حاضر شدند.
سایت الف، نزدیک به اصولگرایان ایران نیز در تحلیلی در خصوص طرحی جدید برای مقصر جلوه دادن بحران های موجود در عراق و نسبت آن با ایران نوشت: به طور کلی بعد از اعلام نتایج انتخابات عراق که در آن هیچ کدام از جریانات و گروه های سیاسی موفق نشدند حد نصاب لازم را برای تشکیل کابینه بدست آورند این برداشت بوجود آمد که احتمال دوران جدیدی از بی ثباتی بوجود خواهد آمد. به خصوص این که با وجود شکست داعش و بازپس گیری سرزمین ها اما هنوز تفکر تکفیری به طور کامل از بین نرفته و بسیار بعید است در کوتاه مدت رگه و ریشه های آن از بین برود. بنابراین این احتمال که داعشی ها از اوضاع نابسامان عراق در برهه فعلی سوء استفاده کنند وجود دارد هر چند که دیگر نتوانند دولت خودخوانده تشکیل دهند. البته در این بین نباید از سوءاستفاده بعثی ها از اعتراضات مردم عراق نیز غافل شد. در واکنش به این اعتراضات، آیت الله سیستانی ضمن حمایت از معترضان، آنها را به آرامش فراخوانده است.
شایعاتی نیز بین مردم جنوب عراق منتشر شده و به نظر می رسد جریانی درصدد است تا به هر نحو ممکن نام ایران را وارد درگیری های سیاسی اخیر کند و قطعی آب و به برق را به اقدامات همسایه های عراق گره بزند.بستن گذرگاه مرزی کویت و عراق توسط معترضان را نیز باید در این راستا تحلیل کرد. به همین دلیل است که برخی به این امر معتقد می باشند احتمال اینکه توطئه ای در کار باشد تا ایران به عنوان مقصر مشکلات به مردم عراق معرفی شود وجود دارد. احتمالاً طراحان چنین سناریویی بدنبال این می باشند تا نقش نیروها و گروه های سیاسی طرفدار ایران در تشکیل دولت آینده کاهش یابد و یا از بین برود. به همین دلیل بوده که برخی به نقش پنهانی عربستان و آمریکا در راه اندازی و تشدید اعتراضات اشاره کرده اند.
دکتر کیومرث یزدان پناه، کارشناس مسایل بین الملل در گفت و گو با شفقنا، نیز عوامل تظاهرات مردمی این روزهای عراق را مورد بررسی قرار داد و اظهار کرد: طبیعتاً بحران به وجود آمده در عراق به ویژه در منطقه جنوبی این کشور و به خصوص در استان هایی مثل نجف، ذی قار، بصره و ناصریه نشان از نارضایتی های انباشته شده ای است که مردم این کشور از دولت و حاکمان این کشور از لحاظ عدم رسیدگی به شرایط معیشتی و رفاهی مردمان این مناطق داشتند.
وی در مورد دلایل دخالت برخی کشورها در امور داخلی عراق گفت: دلیل آن این است که در انتخابات اخیر عراق که جنگ تمام عیار سیاسی بین رقبا در این کشور بود، گروه هایی پیروز شدند که مورد رضایت آمریکایی ها، انگلیسی ها و عربستانی ها نبود بنابراین آنها تلاش می کنند که با دامن زدن به این اختلافات و شعله ور نگه داشتن خشم مردم که مطالباتشان اجتماعی و معیشتی است، فضای ضد امنیتی در عراق به وجود بیاورند و بتوانند با فشار به دولت قانونی و نمایندگانی که به تأیید مردم رسیدند و رأی مردم را آوردند، شرایط سیاسی عراق را به نفع خود تحت تأثیر قرار دهند.
یزدان پناه در پاسخ به اینکه اعتراضات مردمی ادامه خواهد داشت یا در چند روز آینده به پایان خواهد رسید؟ اظهار کرد: با توجه به اخباری که از صحنه میدانی عراق وجود دارد و تحلیلی که سیاسیون عراق، نخبگان و اندیشمندان این کشور انجام می دهند یا موضع گیری هایی که احزاب دارند و نگرانی هایی که دولت عراق دارد به نظر می رسد که اگر دولت عراق تدبیر لازم را نیاندیشد نه تنها این اعتراضات خاموش نخواهد شد بلکه ممکن است دامنه آن مناطق دیگر عراق را نیز در بر گیرد و اوضاع این کشور از کنترل خارج شود.
به گزارش شفقنا، با توجه به مشکلات موجود در ساختار و عرصه مدیریتی عراق و عدم توافق گروه های سیاسی بر تشکیل دولت، به نظر می رسد مشکلات مردم نیز که مهم ترین خواسته آنها رفع بیکاری، و وضع معیشیتی مناسب است درگیر و دار استقرار دولت همچنان مورد بی توجهی قرار می گیرد و تا روی کار آمدن دولتی تقریبا مستقل، مقتدر و بدور از حاشیه های سیاسی و اقتصادی مردم بایستی منتظر بمانند چرا که با تخریب و تعرض به اموال عمومی نیز گره ای از مشکلات حل نخواهد شد و فضا برای بروز و ظهور گروه های تروریستی بیش از پیش مهیا خواهد شد.