به گزارش «شیعه نیوز»، رایزنی فرهنگی ایران در روسیه اعلام کرد: در زمینه روابط بین قومیتی در قفقاز شمالی مدت‌هاست که از سوی مقامات دولتی مسائل بحث‌برانگیز و تنش‌آمیزی مطرح می‌شود. سایت‌ها و پورتال‌های اینترنتی نقش بسیاری در تشدید تنش‌های قومیتی ایفا می‌کنند که اغلب به دلیل انعکاس اخبار و اطلاعات یک طرفه و ناقص است.
پروفسور تیشکوف، عضو آکادمی علوم روسیه و پروفسور آستواساتوروا پژوهش‌هایی را در چارچوب فعالیت مرکز بررسی امور بین قومیتی و بین مذهبی وزارت علوم روسیه به انجام رسانده‌اند.
این پژوهش‌ها شامل تجزیه و تحلیل حوزه‌های اصلی و همچنین پیش بینی‌ها و توصیه‌های عملی است. این مجموعه کاری ارزشمند، جامع و کامل است و حوزه‌های اجتماعی-سیاسی و اقتصادی را پوشش می‌دهد؛ اما بیشتر به مناسبات بین قومیتی و دولتی-عقیدتی می‌پردازد. گزارش نهایی سال ۲۰۱۷ شامل بخش مقدماتی و دو بخش اصلی است.
در بخش مقدماتی گزارش این چنین آمده است، «عامل دین و عقیده به طور فزاینده‌ای نه تنها در گفتمان عمومی، بلکه در فرآیندهای سیاسی و مدیریتی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مورد، بیشتر سران مناطق (در درجه اول منطقه فدرال قفقاز شمالی جمهوری روسیه) در سیاست و حکومت به طور گسترده‌ای تعلق و وابستگی مذهبی خود و شهروندان را به عنوان یک اصل کلی لحاظ می کنند. در جامعه قفقاز شمالی به طور جد در رابطه با تسهیل رویکرد زندگی شهروندی و هنجارهای شخصی و گروهی میان سه اصل اساسی شامل قوانین عرفی، قوانین مذهبی و قوانین دولتی سکولار فدراسیون روسیه تقابل و کشمکش مشهود است.»
بخش نخست این گزارش به نظارت بر روابط بین قومیتی در منطقه فدرال قفقاز شمالی در نیمه دوم سال ۲۰۱۷ و نتایج آن در کل سال اختصاص داده شده است.
نویسندگان به این نتیجه رسیدند که در منطقه استاوروپول به طور کلی وضعیت پایدار و کنترل شده است، اما با این حال «رویکرد سنتی نسبت به مسائل حاد قومیتی و سیاسی شدن آن» مشهود است. آنها به این نکته مهم دست می یابند که در منطقه استاوروپل تناقضات بین قومیتی و مسائل ملی از جانب نواحی مجاور فدرال فدراسیون روسیه در حال نفوذ است که این موضوع منجر به تداوم غیرمستقیم روابط بین قومیتی و بین مذهبی در منطقه قفقاز شمالی شده و مباحثی پیرامون طرح‌های تحریک‌آمیز قومی-سیاسی در جامعه مطرح می‌شود».
نویسندگان درباره وضعیت جمهوری کاباردینو-بالکاریا(از جمهوری‌های خودمختار روسیه) خاطرنشان می‌سازند که رهبران این جمهوری توجه بسیار زیادی به موضوع حفظ و صیانت از مناسبات بین قومیتی معطوف می‌دارند و نقش کمیسیون دولتی در امر مناسبات بین قومیتی و مذهبی در جمهوری کاباردینو-بالکاریا، ارگان‌های دولتی، پارلمان جمهوری و اداره تعامل نهادهای مدنی و امور ملیت‌ها مشهود است.
در این گزارش در خصوص شرایط موجود در جمهوری کاباردینو-بالکاریا در سال ۲۰۱۷ آمده است:« در زمینه روابط بین قومیتی در قفقاز شمالی مدت‌هاست که از سوی مقامات دولتی مسائل بحث‌برانگیز و تنش‌آمیزی مطرح می شود. سایت‌ها و پورتال های اینترنتی نقش بسیاری در تشدید تنش‌های قومیتی ایفا می‌کنند که اغلب به دلیل انعکاس اخبار و اطلاعات یک طرفه و ناقص است».
در این گزارش شرایط پیچیده اجتماعی و اقتصادی به عنوان جدی‌ترین معضل اوستیای شمالی ذکر شده است. به عقیده نویسندگان، «کاهش سطح رفاه و درآمد شهروندان از جمله معضلاتی است که به دلیل حقوق پایین اکثریت اهالی منطقه و قدرت کم خرید آنان است. در عین حال تعامل مثبت بین ساختارهای دولتی و اجتماعی، توجه به مشکلات اجتماعی جامعه، فعالیت‌ها و اقدامات لازم با هدف حفاظت و صیانت از تنوع قومی و فرهنگی جمهوری و انسجام درونی جامعه در حال افزایش است.»
نویسندگان یافته‌های جالبی در مورد وضعیت جمهوری چچن بیان کرده‌اند. به گفته آنان «وضعیت اقتصادی و اجتماعی این منطقه توسعه فرهنگ تعامل و گفتوگوی بین قومیتی و مذهبی را به دنبال داشته است. با این حال، عملکرد بخش‌های اقتصادی و خدمات اجتماعی بستگی به بودجه اختصاصی از سوی مرکز فدرال و کاهش بیکاری در منطقه دارد».
بخش دوم این گزارش به وضعیت قومی و مذهبی منطقه فدرال قفقاز شمالی در سال ۲۰۱۷ اختصاص یافته است. به گفته نویسندگان، علی رغم برخی جنبه‌های مثبت در جمهوری داغستان «در حال حاضر، برخی از مشکلات در حوزه آموزش دینی پابرجاست و طبق ارزیابی متخصصان حوزه الهیات، امید است که کیفیت آموزش در مؤسسات آموزشی مذهبی جمهوری داغستان بهتر شود. تعداد محدود کادر آموزشی و عدم وجود متدهای آموزشی و روش‌شناسی، کتابخانه و پایگاه اطلاعاتی و فنی همچنان به عنوان مشکل اصلی فعالیت‌های آموزشی در این جمهوری است. همچنین اشتغال فارغ التحصیلان مؤسسات آموزشی اسلامی همچنان به عنوان معضلی جدی محسوب می‌شود.
گفتنی است، قفقاز شمالی یکی از ۸ ناحیه فدرال کشور روسیه است. این ناحیه فدرال در تاریخ ۱۹ ژانویه ۲۰۱۰ میلادی از ناحیه فدرالی جنوبی جدا و به یک ناحیه فدرال مستقل تبدیل شد.
این منطقه شامل هفت واحد فدرال جمهوری داغستان، جمهوری چچن، جمهوری اینگوشتیا، جمهوری اوستیای شمالی ـ آلانیا، جمهوری کاربادینو ـ بالکاریا، جمهوری قره‌چای وچرکس و سرزمین استاوروپول است.