به گزارش «شیعه نیوز»، پدیده طلاق به عنوان یکی از مهمترین آسیب‌های اجتماعی در جامعه ایران، روند روبه رشدی را در ایران تجربه می‌کند. «سیف الله ابوترابی» سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور در تازه‌ترین آمار از ثبت ۶۰۸ هزار و ۹۷۷ ازدواج و ۱۷۴ هزار و ۵۹۷ طلاق در ۱۳۹۶ خورشیدی خبر داد که بالاترین آمار طلاق در تاریخ ثبت احوال ایران از ۱۳۴۴ خورشیدی است.
این معضل اجتماعی، پیامد‌ها و آثار زیانبار بسیاری را به خانواده‌ها و به خصوص فرزندان وارد می‌سازد که از آن جمله می‌توان به هم خوردن تعادل روحی و روانی انسان‌ها اشاره کرد که در نهایت آثار شوم خود را در اختلال‌های اجتماعی نشان می‌دهد و منجر به کاهش انسجام و یکپارچگی در جامعه می‌شود. درخواست طلاق هنگامی صادر می‌شود که هرگونه امید و تلاش برای حفظ کانون گرم زندگی مشترک بی پاسخ می‌ماند و آنگاه تنها راه رهایی به جدایی ختم می‌شود.
به این ترتیب پیامد‌های طلاق به ویژه وجوه منفی آن، هم به صورت عمومی بر ارکان مختلف جامعه تاثیر می‌گذارد و هم به واسطه تاثیر‌های ویژه‌ای که بر زنان دارد، در تحلیل‌های جنسیتی توسعه و سیاستگذاری‌های اجتماعی اهمیت می‌یابد. بی تردید افزایش دامنه آفت‌های جامعه که باید دست اندرکاران امور تعلیم و تربیت و فرهنگ سازی کشور را به تامل و چاره اندیشی اساسی وادارد، معلولی بیش نیست. از این رو برای تجهیز و مقابله با این پدیده‌های ناهنجار، نخست باید علت و ریشه‌های بروز این مساله مهم را شناسایی کرد، در غیر این صورت هر راه حلی اگرچه با صرف هزینه‌های زیاد، بی تاثیر می‌ماند.
تحقیقات مختلف نشان می‌دهد افزایش آمار طلاق در ایران علل مختلفی دارد به همین سبب ایرنا با «علیرضا شریفی یزدی» جامعه شناس و مدرس دانشگاه در این ارتباط به گفت: وگو پرداخته است.
اقتصاد؛ مهمترین عامل طلاق
شریفی یزدی عواملی که باعث جدایی زوج‌های ایرانی می‌شود، متنوع ارزیابی کرد و گفت: هر چند در این میان عوامل مختلفی وجود دارند، اما مهمترین مساله نرخ صعود و نزول آن است که در هر سال یک علت باعث کاهش یا افزایش این پدیده می‌شود؛ یعنی مسایل بسیاری در طلاق تاثیرگذار هستند، اما یکی از این مولفه‌ها بیشترین اثرگذاری را در هر برهه زمانی دارد. در ۱۳۹۶ خورشیدی نرخ طلاق نسبت به سال‌های پیش رشد پیدا کرده که عوامل گوناگونی در این امر موثر است، اما مساله اقتصاد را باید مهمترین عامل ارزیابی کرد.
مطالعات نشان می‌دهد که اقتصاد در فروپاشی و تمایل خانواده‌ها به جدایی تاثیر زیادی برجای می‌گذارد وجود خواسته‌ها و نیاز‌های متنوع در خانواده‌ها و نبود درآمد کافی برای جوابگویی به چنین نیاز‌های اقتصادی، سبب می‌شود تا تنش‌های شدیدی میان اعضای خانواده و به خصوص همسران شکل بگیرد که زمینه ساز جدایی زن و مرد در خانواده را مهیا می‌کند.
این جامعه شناس اظهار داشت: در چنین شرایطی از یک طرف دولت می‌بایست با برنامه ریزی کلان دست به اصلاح امور اقتصادی بزند تا بیکاری کاهش پیدا کند و افراد از درآمد مناسبی برخوردار شوند تا مشکل‌ها و تنش‌هایی که در خانواده‌ها ایجاد می‌شود کاهش یابد و از طرفی دیگر خانواده‌ها نیز باید با یادگیری و مدیریت اقتصاد خانواده بتوانند با میزان درآمدی که دارند زندگی خود را به گونه‌ای اداره کنند که قادر به برآوردن اولویت‌ها و پاسخگویی به نیاز‌های اصلی در زندگی باشند.
طلاق‌های معوق
این مدرس دانشگاه طلاق را همیشه و در هر حالتی یک آسیب اجتماعی معرفی کرد و بیان داشت: با توجه به وضعیت فرهنگی اجتماعی امروز و گذار جامعه از دوران سنت به مدرن، همواره شاهد طلاق‌های معوق هستیم؛ یعنی طلاق‌هایی که بعد از گذشت چند سال از موعد طلاق اتفاق افتاده و منجر به جدایی می‌شوند، به طوری که سال‌ها قبل و با توجه به شرایط آن زمان موقیعت طلاق برای افراد وجود نداشته و امروز به دلیل تغییر شرایط اجتماعی و اقتصادی به وقوع می‌پیوندد.
وی در ادامه افزود: پیشگیری از وقوع طلاق و تنظیم شرایط افراد بعد از جدایی در جامعه از جمله موضوع‌هایی است که باید به آن توجه کرد و برنامه ریزی‌های دقیق برای آن صورت بگیرد؛ زیرا نبود برنامه ریزی در این زمینه در آینده‌ای نزدیک شاهد مشکل‌های بسیار جدی و آسیب زا در افراد و خانواده‌ها هستیم.
آموزش مهارت‌های زندگی؛ زمینه ساز کاهش طلاق در کشور
شریفی یزدی یکی از شاخص‌های دیگر را که باعث افزایش طلاق در خانواده‌های ایرانی می‌شود، ناتوانی در مهارت‌های زندگی عنوان و گفت: این موضوع به مهارت ارتباطی، گفت: وگو و توانایی حل مساله مربوط می‌شود. در ایران به سبب اینکه در نظام آموزش و پروش و آموزش عالی آنچنان که باید به این مقوله‌ها پرداخته نشده و خانواده‌ها هم شناخت کافی از این توانمندی‌ها نداشته اند، افراد در مهارت‌های زندگی آن طور که لازم بوده توانمند نشده اند.
این جامعه شناس تصریح کرد: رسانه ها، مرکز‌های آموزشی مانند مدرسه، دانشگاه و ... باید انواع مهارت‌های زندگی را به افراد به ویژه جمعیت مجرد کشور بیاموزند تا ما شاهد افزایش جدایی میان زوج‌های جوان نباشیم. همچنین مرکز‌های مشاوره تخصصی و فرهنگی پیش از ازدواج و پس از آن نیز می‌تواند سطح آگاهی و درک افراد را نسبت به زندگی بهبود بخشند تا آن‌ها به هر شکلی حاضر به طلاق و جدایی نباشند.
بهبود سواد رسانه ای؛ عاملی موثر در پایداری خانواده‌ها
شریفی یزدی کاهش وفاداری و بروز خیانت را یکی دیگر از علت‌ها طلاق ارزیابی کرد و توضیح داد: عواملی همچون رسانه‌های خارجی و استفاده نادرست از شبکه‌های مجازی نقش مهمی را در این پدیده ایفا می‌کنند. سریال‌هایی که از شبکه‌های ماهواره‌ای پخش می‌شود نوعی فرهنگ غلط را در درون خانواده‌ها رواج می‌دهد و تنش‌هایی را به وجود می‌آورد. همچنین شبکه‌های اجتماعی باعث تسهیل و زیاد شدن روابط پنهانی میان افراد شده است.
این جامعه شناس در ادامه افزود: برای جلوگیری از این مساله، رسانه ملی و دیگر رسانه‌های داخلی باید سواد رسانه‌ای مردم را به نحوی ارتقا بخشند که بدانند چگونه با رسانه‌های نوظهور و ماهواره برخورد داشته باشند تا اینگونه برنامه‌ها نتواند بر روی ارتباط‌های خانوادگی آن‌ها تاثیرگذار باشد.