به گزارش «شیعه نیوز»، آیت الله سبحانی گفت: در حالیکه عقل حجت الهی در فقه و عقاید است اما در کتاب اصول بابی به نام حجیت عقل نیست حتی شیخ انصاری این مساله را در رسائل در حاشیه قرار داده است درحالیکه باید برای حجیت عقل فصل جداگانه ای اختصاص دهد.
این مرجع تقلید در همایش ملی حکیم طهران که در تالار قدس مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) برگزار شد، ضمن تقدیر از برگزاری این مراسم اظهار داشت: این نکوداشتها می تواند مراتب عقلانی ما را بالا ببرد و آن مجد قدیم باردیگر احیا شود.
او ابراز داشت: عقلانیت از خصایص مذهب شیعه اثنی عشری است. از همان زمان که ائمه توانستند مطلب را بان کنند، عقلانیت را برای ما تذکر دادند.
آیت الله سبحانی با اشاره به روایتی از امام موسی کاظم(ع) به هشام ابراز داشت: این روایت دلیلی بر این مطلب است که شیعه از روز اول جنبه عقلانیت داشته است.حتی از نظر فقهی ادله ما ادله اربعه است درحالیکه از نظر فقهای سنت، عقل نیست و قیاس را آورده اند ضمن آنکه اجتهاد را از عوامل تشریع شمرده اند و در میان آنها موضوعیت دارد.
او خاطرنشان کرد: اجتهاد در نظر ما این است که کوشش می کنیم احکام الهی را از لابه لای ادله بیرون بکشیم و لذا اجتهاد در نزد ما طریقیت دارد.
این مرجع تقلید انتقادی از اصولیین کرد و بیان داشت: در حالیکه عقل حجت الهی در فقه و عقاید است اما در کتاب اصول بابی به نام حجیت عقل نیست حتی شیخ انصاری این مساله را در رسائل در حاشیه قرار داده است درحالیکه باید برای حجیت عقل فصل جداگانه ای اختصاص دهد و این نقیصه ای در کتابهای اصولی ماست. اگر کتابی من بعد تالیف می شود باید برای حجیت عقل، مستقلا بحث شود.
او خاطرنشان ساخت: این مساله در باب اجماع هم هست، در حالیکه اجماع محصل برای ما حجت است ولی آن را در ضمن اجماع منقول بحث می کنند درحالیکه ابتدا باید اجماع محصَّل را بحث کنند و اجماع منقول را در آخر ببرند تا مقام اجماع محصل روشن شود.
آیت الله سبحانی با اشاره به تقسیم عقل به عقل نظری و عقل عملی عنوان کرد: عقل نظری در بود و نبود بحث می کند و در ماهیت و حدود موجودات بحث می کند در حالیکه عقل عملی در بایدها و نبایدها بحث می کند.
او به مساله عقل عملی اشاره کرد و بیان داشت: آیا ادراکات عقل عملی از یقینیات است یا در حد ظنون است؟ شیخ الرئیس می گوید قضایای عقل عملی از ظنیات است و در قطعیات نمی گنجد.
این مرجع تقلید گفت: اگر ما معتقد به ظنی بودن عقل عملی شویم تمام قضایای ما در مساله فکری فرو می ریزد چون اکثر عقائد ما براساس عقل عملی است.
او اظهار داشت: خیلی از مسائل عقیدتی ما در باب نبوت، امامت وعدالت مبنی بر عقل عملی است اگر یقین نداشته باشیم همه این مسائل فرو می ریزد.
آیت الله سبحانی عنوان کرد: درخواست از مجمع عالی حکمت اسلامی این است که برای تبیین این سه مسئله مطرح شده گام های بلندی را بردارند، آیا واقعا عقل عملی بدیهیات است، آیا قابل تقسیم است، آیا در خارج مطابق دارد یا تکوینا مطابق دارد.
او ابراز داشت: این سه جلد مقالات که نوشته بودند، مقدار کثیری را خواندم، اما گلایه دارم چطوری نظریات امام راحل در این مقالات نیامده است در حالی که ایشان بحث مفصلی در مباحث مختلف فلسفی دارند.
این مرجع تقلید با اشاره به نام گذاری مرحوم آقا علی مدرس به حکیم طهران افزود: آقایان اسرار به حکیم طهران نکنند، بلکه حکیم علی زنوزی مقیم طهران بگویند تا هر دو صورت را در برگیرد. زنوز تاریخ درخشانی دارد و مهد پرورش علمای بزرگی است.