به گزارش«شیعه نیوز»، سه سال از آغاز مداخله نظامی نیروهای ائتلاف به رهبری عربستان سعودی در یمن گذشت. این مداخله نظامی که در تاریخ ۲۵ مارس ۲۰۱۵ (۵ فروردین ۱۳۹۴) آغاز شد و در ابتدا عملیات «توفان راسخ» نام داشت، در ادامه با نام عملیات «احیای امید» پی گرفته شد و تا کنون ادامه دارد.
یمن که فقیرترین کشور عربی است از آن تاریخ تاکنون صحنه جنگی تمام عیار و درگیری خونبار میان شورشیان حوثی و دولت رسمی این کشور بوده است. شبه نظامیان شیعه حوثی که از سوی ایران پشتیبانی می‌شوند از سال ۲۰۰۴ نبردهای پراکنده خود با دولت مرکزی را به ویژه در استان صعده در شمال این کشور آغاز کردند و در نتیجه پیروزی‌هایی که به دست آوردند، به مرور قدرتمندتر شدند.
در سپتامبر ۲۰۱۴، حوثی‌ها کنترل پایتخت یمن، صنعا را در دست گرفتند و با حرکت به سمت جنوب، راهی عدن دومین شهر بزرگ کشور شدند. در پاسخ به پیشرفت حوثی‌ها، یک ائتلاف از کشورهای عربی در سال ۲۰۱۵ برای مبارزه با این گروه و بازگرداندن دولت رسمی یمن به ریاست عبد ربه منصور هادی، مداخله نظامی را آغاز کرد.
برخی از ویژگی‌های جنگ یمن، آن را به یکی از مهم‌ترین بحران‌های بشری در جهان امروز بدل کرده است.
جنگی فراموش شده با تلفات بسیار
جنگ یمن که از آن به عنوان جنگ «فراموش شده» نام برده می‌شود، تا تاکنون حدود ۱۰۰ هزار کشته بر جای گذاشته است. تنها از ابتدای سال ۲۰۱۸ میلادی تا ۲۶ مارس (۶ فروردین ۱۳۹۷)، ۱۰ هزار نفر بر اثر درگیری‌ها در این کشور کشته شده‌اند.
بیشتر کشته‌شدگان در جنگ یمن را غیرنظامیان و به ویژه کودکان تشکیل می‌دهند. به گزارش سازمان «نجات کودکان» تنها در سال ۲۰۱۷ حدود ۵۰ هزار کودک در این جنگ کشته شده‌اند. به عبارت دیگر در آن سال به طور میانگین روزی ۱۳۰ کودک در جنگ یمن جان خود را از دست داده‌اند.
کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد می‌گوید بیشتر قربانیان یمنی در حمله نیروهای ائتلاف به رهبری عربستان سعودی جان خود را از دست داده‌اند، در حالی که قربانیان حملات حوثی‌ها بیشتر از میان غیرنظامیان بوده‌اند زیرا آنها در حمله به تعز، سومین شهر بزرگ یمن، سبب مرگ بسیاری از افراد غیرنظامی شدند.
جنگی با آوارگان بی‌شمار
به گزارش دفتر هماهنگی سازمان ملل برای امور بشردوستانه تا کنون حدود ۳ میلیون شهروند جنگزده یمنی از خانه و کاشانه خود آواره شده و به نقاط دیگر در درون کشور کوچ کرده و حدود ۲۸۰ هزار نفر دیگر نیز به کشورهای خارجی از جمله جیبوتی و سومالی پناهنده شده‌اند.
غذا، بهداشت و خطر بیماری
هم آوارگان جنگی و هم کسانی که در شهر خود مانده‌اند با مشکل تغذیه و نیز مشکلات بهداشتی و خطر جدی بیمایری روبرو هستند.
بیشتر بخوانید:
شیوع وبا و دیفتری در یمن؛ سازمان ملل خواستار توقف حملات شد
یمن؛ جنگی که پایان نمی یابد
صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل، یونیسف پیش‌بینی کرده است که اگر اقدامی برای درمان و پشگیری در یمن انجام نشود، به زودی موجی از وبا در این کشور شیوع یافته و قربانیان زیادی بر جای خواهد گذاشت.
جنگی با بازیگران بسیار
عربستان سعودی در سال ۲۰۱۵ ائتلافی از نیروهای نظامی کشورهای مختلف عربی شامل کویت، امارات متحده عربی، بحرین، مصر، مراکش، اردن، سودان و سنگال را متقاعد کرد تا به همراه ارتش این کشور در یمن مداخله نظامی کرده و با گروه حوثی بجنگند. برخی از این کشورها به یمن نیرو فرستادند و برخی دیگر نیز تنها در حملات هوایی مشارکت کردند.
آمریکا که به طور مرتب مواضع گروه القاعده و داعش در یمن را بمباران می‌کند به تازگی اعلام کرده که گروه کوچکی از سربازان نیروی زمینی خود را نیز در این کشور مستقر خواهد کرد. از سوی دیگر آمریکا و چند متحد غربی این کشور به ویژه بریتانیا و فرانسه سلاح و تجهیزات برای نبرد یمن در اختیار عربستان و متحدانش می‌گذارند و نیز با آنها همکاری اطلاعاتی دارند.
ایران حمایت تسلیاتی از گروه حوثی‌ها را انکار می‌کند اما ارتش آمریکا می‌گوید در ماه جاری میلادی برای سومین بار در دو ماه اخیر محموله‌های سلاح از ایران به مقصد یمن را کشف کرده است.
جنگ سرد میان ایران و عربستان
عربستان با یمن مرزی طولانی دارد و به شدت از این می‌ترسد که رقیبش در منطقه یعنی ایران، با سیاست توسعه‌طلبی خود به دنبال تحریک گروه‌های مسلح شیعه علیه حکومت سعودی باشد. برخی تحلیل‌گران در این زمینه بر این باورند که ایران از هم اکنون کنترل چند پایتخت عربی از جمله بغداد، دمشق، بیروت و صنعا را در دست دارد.
در سوریه شورشیان مورد حمایت عربستان با دولت بشار اسد می‌جنگند که مورد حمایت ایران است. گروه حزب‌الله نیز لبنان را تقریبا به حیاط خلوت دیگر ایران تبدیل کرده و عربستان تلاش می کند تا در مقابل از حزب سنی المستقبل حمایت کند.
تنش میان ایران و عربستان سعودی از زمان اعدام شیخ نمر، روحانی شیعه و حمله به سفارت عربستان در تهران، شدت گرفت.
جنگ یمن، بحرانی فراتر از تنش ایران و عربستان و اختلاف شیعه و سنی
تا سال ۱۹۶۲ شیعیان زیدی بر یمن حکومت می‌کردند و گروه حوثی از همان زمان به وجود آمد. اما حوثی‌ها این بار با شعار احیای امامت زیدیه در یمن به میدان نیامدند و اختلاف مذهبی یا سیاسی شدیدی که جنگ را توجیه کند مطرح نکرده بودند. آنها به دنبال این هستند که تمام قدرت سیاسی و اقتصادی کشور را در دست بگیرند.
در سال ۲۰۱۳ کنفرانس گفتگوی ملی یمن برگزار شد و قرار بر آن شد که قانون اساسی جدید نگاشته شود. اما حوثی‌ها از دولت گذار بیرون آمده و روند آشتی را ترک کردند. دلیل آنها برای خروج از این روند، کشته شدن دو تن از نمایندگان‌شان در جریان برگزاری کنفرانس بود.
اعتراضات ضد دولتی خیابانی مورد حمایت حوثی‌ها در سال ۲۰۱۴ آتش بحران را تیزتر کرد و حوثی‌ها خواستار برکناری دولت شدند. آنها در ماه سپتامبر همان سال صنعا را فتح کردند و یا سقوط دولت، اعضا آن مجبور به فرار شدند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
رئیس‌جمهوری پیشین یمن، علی عبدالله صالح که در سال ۲۰۱۱ به دنبال اوج گرفتن اعتراضات بهار عربی از قدرت خلع شده بود، در فتح صنعا از حوثی‌ها پشتیبانی کرد.
القاعده و داعش از هرج و مرج بهره بردند
یمن از سالیان پیش به عنوان مرکز فعالیت یکی از خطرناک‌ترین شاخه‌های القاعده شناخته شده بود. این گروه مسلح با استفاده از هرج و مرج پدید آمده پس از سقوط علی عبدالله صالح کنترل بخش‌های مهمی از جنوب کشور را به دست آورده بود.
شبه نظامیان القاعده چون شیعیان حوثی را کافر می‌دانند در چندین مورد با انها درگیری‌های خونبار داشتند. القاعده در سال ۲۰۱۵ کنترل مکلا، پنجمین شهر بزرگ یمن را به دست آورد. در عین حال در سال ۲۰۱۶ ارتش یمن و امارات با حمله به این شهر آن را مجددا از چنگ القاعده بیرون آوردند.
داعش در دسامبر سال ۲۰۱۴ تشکیل «ولایت» یمن را اعلام کرد. در مارس ۲۰۱۵ نخستین حمله خود در یمن را که یک حمله انتحاری به دو مسجد شیعیان زیدی بود انجام داد. این حمله بیش از ۱۴۰ کشته بر جای گذاشت.
دشواری کمک به شهروندان یمنی
سازمان‌های خیریه برای فعالیت در یمن و رساندن غذا، دارو و نیازهای اولیه به شهروندان این کشور جنگزده با دشواری‌های زیادی روبرو هستند. محاصره شهر تعز به دست حوثی‌ها برای مدت‌ها مانع از آن شد که دارو به دست مردم این شهر برسد.
عربستان سعوی با این استدلال که جان امدادگران در خطر است، آنها را مجبور کرد تا مکان‌های تحت کنترل شورشیان را ترک کنند. در ژانویه ۲۰۱۶ یک بیمارستان متعلق به سازمان پزشکان بدون مرز با موشک مورد هدف قرار گرفت و چهار نفر در آن کشته شدند. در اکتبر ۲۰۱۵ نیز بر اثر حمله هوایی نیروهای ائتلاف عربستان به بیمارستان دیگری متعلق به پزشکان بدون مرز شش نفر مجروح شدند.
منبع: یورونیوز