معمم بودن دائمی شرط اعطای مدرک رسمی حوزه های علمیه

متن زير، مصوبه 214 شوراى‏عالى حوزه علميه است كه در آن، شرايط و مقررات اعطاى مدارك علمى حوزه علميه به تصويب رسيده است .

به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از پارسینه، شرايط و مقررات اعطاى مدارك علمى حوزه علميه به شرح ذیل است:

ماده 1) به متقاضيان مدارك علمى حوزه علميه قم كه واجد شرايط باشند، در چهار سطح (سطح يك، سطح دو، سطح سه، سطح چهار) طبق ضوابط، مدرك علمى داده مى‏شود .

ماده 2) متقاضيان مدارك علمى حوزه، بايد واجد شرايط ذيل باشند:

الف) داشتن پرونده در مركز مديريت‏حوزه يا يكى از حوزه‏ها و مدارس تحت پوشش;

ب) نداشتن سوء پيشينه . تشخيص اين امر با معاونت آمار و بررسى مركز مديريت است;

ج) داشتن نمره قبولى در همه پايه‏ها;

د) معدل چهارده در امتحانات سال ششم براى سطح يك;

ه) معدل چهارده در امتحانات سال ششم و نهم براى سطح دو;

و) معدل چهارده در امتحانات سال ششم و نهم و دهم براى سطح سه;

تبصره) كسانى كه در امتحانات حوزه، نمره قبولى را كسب كرده‏اند، اما معدل چهارده ندارند، مى‏توانند براى يك بار ديگر در امتحانات سطح مربوط ، كه نياز به معدل چهارده دارد، شركت كنند تا در صورت تحصيل معدل چهارده، مدرك علمى و يا موضوع براى نوشتن رساله دريافت كنند .

ز) ارايه گواهى شش سال شركت در درس خارج از دو نفر از اساتيد درس خارج كه مورد تاييد مركز مديريت‏حوزه علميه قم باشند و قبولى در مصاحبه مربوط به شش سال درس خارج و داشتن رساله سطح سه با نمره قبولى هشتاد جهت‏شركت در سطح چهار;

ح) معمم بودن مستمر متقاضى سطح سه و چهار .

تبصره) در گواهينامه مدارك علمى سطح سه و چهار، تصريح مى‏شود كه اين مدرك مخصوص كسانى است كه ملبس به لباس روحانيت‏باشند .

ماده 3) مدرك سطح سه و چهار در هر سال تا حد معينى اعطا مى‏شود و حد مذكور را همه ساله شوراى عالى حوزه تصويب مى‏كند .

تبصره 1) در صورتى كه متقاضيان واجد شرايط، بيش از حد تعيين شده باشند، متقاضيانى كه امتياز بيشترى داشته باشند، اولويت دارند .

تبصره 2) سقف شركت در امتحان سطح سه و چهار، دو برابر حد تعيين شده در آن سال خواهد بود .

ماده 4) كسانى كه قبل از تشكيل شوراى مديريت (سال 1360) دروس سطح را خوانده‏اند و پرونده كاملى در مركز مديريت نداشته و يا فاقد پرونده مى‏باشند و سن آن‏ها كمتر از سى سال نباشد، در صورتى كه دو نفر از اساتيد و علماى حوزه مراتب تحصيلى آن‏ها را تاييد كنند، مى‏توانند در امتحان سطح سه شركت كنند و در صورتى كه رساله آنان نمره هشتاد را بياورد، مى‏توانند، با ارايه گواهى شش سال درس خارج و قبولى در مصاحبه مربوط به آن، براى سطح چهار رساله بنويسند .

تبصره) فضلا و محققان و اساتيد كه به فضل شهرت دارند و يا صاحب تاليفات قابل ملاحظه هستند، مى‏توانند بدون گذراندن سطح سه براى اخذ مدرك سطح چهار طبق مقررات اقدام كنند و تشخيص صلاحيت آنان و تعيين مدت مذكور در ماده 14 با شوراى عالى حوزه است .

ماده 5) اعطاى مدرك علمى به طلاب رشته‏هاى تخصصى، براساس مقررات ذيل است:

الف) فارغ التحصيلان رشته‏هاى تخصصى، چنانچه معدل سالانه آن‏ها كمتر از شانزده نباشد، از گذراندن سطح سه معاف هستند و با موفقيت در كسب امتياز رساله سطح چهار، مدرك علمى سطح چهار دريافت مى‏كنند . در غير اين صورت، با دارا بودن حداقل معدل چهارده مى‏توانند از مدرك علمى سطح سه استفاده كنند .

ب) طلابى كه تا تاريخ تصويب اين آيين‏نامه در رشته‏هاى تخصصى شركت كرده و موفق به كسب نمره سالانه چهارده نشده‏اند، در صورت دارا بودن شرايط، مدرك معادل دريافت مى‏كنند .

ماده 6) برادران و خواهرانى كه در غير قم و استان خراسان در حوزه‏هاى مورد تاييد مديريت‏حوزه علميه قم طبق برنامه‏هاى حوزه تحصيل مى‏كنند، نمره‏هاى قبولى آن‏ها در امتحانات كتبى ملاك شركت در امتحانات شفاهى مدارك خواهد بود و تنها از مدارك سطح يك و دو بهره‏مند مى‏شوند و براى گرفتن مدارك سطح سه و چهار بايد تحت پوشش مركز مديريت قرار گيرند .

تبصره) اين ماده تا زمانى معتبر است كه حوزه‏هاى مذكور برادران و خواهران، زير پوشش مركز مديريت قرار نگرفته باشند .

ماده 7) خواهرانى كه در حوزه‏هاى تحت پوشش مركز مديريت‏حوزه علميه قم به تحصيل اشتغال دارند، لازم است‏براى دريافت مدرك علمى در هر يك از سطوح چهارگانه، شرايط مندرج در اين آيين‏نامه را دارا باشند .

ماده 8) مسؤول بخش مدارك علمى، پنج نفر از اساتيد و علما را به مدير پيشنهاد مى‏كند تا پس از تاييد مدير حوزه، به عنوان هيات علمى با بخش مدارك علمى همكارى كنند .

ماده 9) موضوع رساله را هيات علمى بخش مدارك علمى مركز مديريت تعيين مى‏كند .

تبصره) موضوع رساله بايد در باره يكى از موضوعات علوم اسلامى مانند علوم قرآن، حديث، فقه، اصول، فلسفه، كلام، رجال و يا ساير رشته‏هاى تصويب شده در شوراى عالى باشد .

ماده 10) رساله سطح سه با نظارت استاد مشاور، و رساله سطح چهار زيرنظر استاد راهنما نوشته مى‏شود .

ماده 11) استاد مشاور و استاد راهنما و داوران، بايد مورد تاييد هيات علمى بخش مدارك علمى مركز مديريت‏باشند .

ماده 12) در تدوين رساله سطح سه، امور ذيل بايد رعايت گردد:

1 - تحرير و تنقيح موضوع بحث و نقل اقوال علما در تدوين و جمع‏بندى و نتيجه‏گيرى از آن‏ها نيز انسجام كامل بين مطالب رعايت‏شود .

2 - مطالب منقول رساله، مستند و با ذكر مدارك معتبر و قابل استناد باشد .

3 - از نظر آيين نگارش و جهات ادبى، در حد قابل قبول باشد .

4 - از نظر نظام تاليفى داراى مقدمه، فصل‏بندى، نتيجه‏گيرى، فهرست و منابع باشد .

5 - رساله بايد نتيجه ابتكار و تحقيق خود او باشد نه تقريرات بحث گروهى و مانند آن .

6 - به زبان فارسى يا عربى باشد .

تبصره) به رساله‏هايى كه به زبان عربى صحيح نوشته شود، ده امتياز از صد امتياز تعلق مى‏گيرد .

7 - حداقل 150 صفحه وزيرى و حداكثر دويست صفحه وزيرى باشد .

ماده 13) در رساله سطح چهار، علاوه بر شرايط يك تا شش مندرج در ماده 12، بايد دو شرط ذيل نيز رعايت گردد:

1 - بايد بيان قول مختار و دليل آن، همراه با نقد قول و يا اقوال مخالف باشد، به طورى كه از فضل و مراتب علمى صاحب رساله، حكايت كند .

2 - حداقل دويست و حداكثر سيصد صفحه وزيرى باشد .

تبصره 1) هر صفحه از رساله‏هاى سطح سه و چهار، بايد حداقل حاوى 250 كلمه باشد .

تبصره 2) در صورتى كه يك موضوع، بنابه تشخيص واحد مدارك علمى، كشش علمى اين مقدار را نداشته باشد، مى‏تواند، دو موضوع و يا بيشتر در اختيار متقاضيان قرار گيرد .

ماده 14) حداقل زمان نوشتن رساله سطح سه از تاريخ گرفتن موضوع، يك سال و حداكثر دو سال است و براى نوشتن رساله سطح چهار، حداقل دو سال و حداكثر سه سال است .

ماده 15) رساله‏هايى كه قبلا تحت عنوان كتاب، رساله، جزوه، مقاله، پايان‏نامه علمى، چاپ و يا در جاى ديگر به عنوان رساله مدارك علمى مطرح شده باشد، پذيرفته نمى‏شود .

ماده 16) رساله در صورتى براى داورى پذيرفته مى‏شود كه در سطح سه مورد تاييد استاد مشاور و در سطح چهار مورد تاييد استاد راهنما قرار گرفته باشد .

ماده 17) بخش مدارك علمى، بايد در مدت زمانى كه شوراى عالى حوزه تعيين مى‏كند، نظر خود را در باره آن اعلام كند، مگر اينكه نويسنده رساله درخواست تاخير كند .

ماده 18) نويسنده رساله، بايد در جلسه دفاعيه‏اى كه سه نفر داور حضور دارند، از رساله خود دفاع و نمره لازم را كسب كند .

تبصره) استاد مشاور يا استاد راهنما مى‏توانند يكى از دوران باشند .

ماده 19) رساله‏هاى سطح سه، براساس سه درجه، عالى، خوب، متوسط و در سطح چهار در دو درجه عالى و خوب ارزيابى مى‏شود .

تبصره) درجه عالى از نود تا صد امتياز، خوب از هشتاد تا 89 امتياز، متوسط از هفتاد تا 79 امتياز است و نمره كمتر از هفتاد امتياز، نمره قبولى محسوب نمى‏شود .

ماده 20) هرگاه رساله‏اى در بار اول، امتياز لازم را كسب نكند (مشروط به اينكه كمتر از پنجاه امتياز نياورد) براى بار ديگر به او فرصت داده مى‏شود تا اشكالات رساله خود را رفع و آن را تكميل كند و پس از گذشت‏حداقل يك سال، جهت طرح در جلسه داورى ارايه دهد و اگر در طرح مجدد نيز موفق به كسب امتياز نشود، پس از گذشت پنج‏سال و براى آخرين بار مى‏تواند اقدام به اخذ موضوع كند .

ماده 21) مدارك علمى با امضاى مدير حوزه و مسؤول بخش مدارك مركز مديريت اعتبار دارد .

ماده 22) بخش مدارك علمى حوزه موظف است‏به استعلام‏هايى كه در مورد مدارك افراد مى‏شود، ظرف حداكثر دو هفته پاسخ دهد و اعتبار آن‏ها را مشخص كند .

ماده 23) مواردى كه نسبت‏به داوران، مشاوران، راهنمايان و رساله‏هاى علمى در اين آيين‏نامه پيش‏بينى نشده، توسط هياتى مركب از مدير حوزه، مسؤول بخش مدارك و سه نفر از هيات علمى بخش مدارك، بررسى و در باره آن‏ها تصميم‏گيرى مى‏شود .

ماده 24) از اول مهر ماه سال 1375 ثبت نام براى مدارك علمى آغاز مى‏شود و از همان تاريخ، مدارك استخدامى (معادل) كه قبلا از طرف مركز مديريت داده مى‏شد، به طور كلى تعطيل خواهد شد، مگر در مورد رشته‏هاى تخصصى كه در بند «ب‏» ماده 5 آيين نامه بدان اشاره شده است و افرادى كه قبلا در امتحانات مدارك استخدامى شركت كرده و قبول شده‏اند و يا رساله خود را تحويل داده‏اند .

ماده 25) اين آيين‏نامه در 25 ماده، 19 بند و 11 تبصره در تاريخ 10/6/1375 در جلسه شوراى عالى حوزه علميه قم به تصويب رسيد .