به گزارش«شیعه نیوز»، یکی از مناطق که تروریستها از آن دمشق را هدف قرار می دهند غوطه شرقی دمشق است که هنوز بخش اعظم آن در کنترل گروههای تروریستی است. پس از اینکه تروریستها از غوطه غربی دمشق خارج شدند اینک غوطه شرقی کانون توجه ارتش سوریه است.
آشنایی با غوطه دمشق
غوطه دمشق اطراف شهر دمشق را از شرق و غرب و جنوب احاطه کرده و از توابع دمشق و حومه آن است. غوطه دشتی است که از بوستانهای سرشار از درختان میوه که از حاصلخیزترین مناطق دنیاست تشکیل شده است در کتاب عجائب البلدان به این موضوع اشاره شده و از آن به عنوان یکی از بهشت های روی زمین یاد شده است. غوطه دمشق به حاصلخیزی معروف است و از جمله درختان میوه آن زردآلو، هلو، گیلاس، گردو، توت... و نیز انواع سبزیجات است.
غوطه به دو بخش غوطه غربی و شرقی تقسیم می شود
غوطه به دو بخش غوطه غربی و شرقی تقسیم می شود. غوطه غربی از تنگه ربوه دمشق تا مناطق اطراف المزه، کفرسوسه، داریا و معضمیه الشام است. غوطه شرقی از شهر دوما به سوی شرق و جنوب تا اطراف دمشق است و مناطقی مانند زملکا، جرمانا، الملیحه، عقربا، حزه، کفربطنا،جوبر و عربین را شامل می شود.
همانطور که گفته شد در جریان عملیات ارتش سوریه غوطه غربی با خروج تروریستها به کنترل دولت سوریه درآمد اما غوطه شرقی دمشق یکی از مناطقی است که هنوز میان ارتش سوریه و تروریستها در آن درگیری در جریان است. اهمیت این منطقه به خاطر قرار داشتن آن در مجاورت دمشق و حملات خمپاره ای وراکتی تروریستها به مناطق مسکونی دمشق از این منطقه است.
مساحت اجمالی غوطه شرقی دمشق ۳۱۵ کیلومتر مربع است که ارتش سوریه ۲۰۹ کیلومتر از آن را به دنبال عملیات نظامی گسترده طی سالیان قبل آزاد کرد است و گروههای مسلح ۱۰۶ کیلومتر را در چارچوب منطقه کاهش تنش در کنترل خود دارند.
این مساحت اندک؛ از سوی گروههای مسلح و تروریستی تقسیم شده به طوری که جیش الاسلام بر ۴۲ درصد تسلط دارد و شهر دوما نیز در کنترل جیش الاسلام است و این جیش الاسلام بر جبهه شرقی و مساحت گسترده ای از منطقه المرج مسلط است.
پس از آن جبهه النصره ۲۷ درصد را تحت کنترل خود دارد و مهمترین مناطق آن عربین، جوبر، حزه، حوش الاشعری است
جبهه النصره ۲۷ درصد را تحت کنترل خود دارد و مهمترین مناطق آن عربین، جوبر، حزه، حوش الاشعری است
. فیلق الرحمن بر ۲۵ درصد مسلط است اما به دلیل همپیمانی با جبهه النصره نمی توان میان مناطق این دو گروه، جدایی قائل شد زیرا هم همپیمان هستند و هم از نظر ایدئولوژی یکی هستند. احرار الشام نیز بر ۶ درصد مسلط است که شامل شهر حرستا و برخی مساحت اندک پراکنده در داخل غوطه شرقی است.
این گروهها به علت اختلافاتی که حامیان آنها با یکدیگر دارند برای تصاحب مناطق نفوذ بیشتر به قلمرو رقیب می تازند و گاهی جیش الاسلام به جبهه النصره و فلیق الرحمن حمله می کند و گاهی عکس آن رخ می دهد که این سبب شده است که نوعی امارت های مجزا ایجاد شود و هر گروهی با ایجاد خاکریز و موانع و کنترل راهها و شهرک های غوطه برای خود منطقه نفوذ ایجاد کرده است. این سبب می شود که به شکل یکسان عمل نکنند و همین کار ارتش سوریه را آسانتر می کند.
اما پرسش اساسی که وجود دارد این است که چرا تاکنون ارتش سوریه غوطه شرقی دمشق را آزاد نکرده است؟ آیا عاقلانه است که ارتش سوریه که بیشتر مساحت سوریه را بازپس گرفته است ناتوان از بازپس گیری جوبر باشد؟
چرا هنوز غوطه شرقی به کنترل ارتش سوریه درنیامده است
به اعتقاد برخی تحلیلگران علت اینکه تاکنون ارتش سوریه در راستای آزادسازی غوطه شرقی دمشق حرکت نکرده، به دلایل چندی است؛ نخستین دلیل این است که جبهه هایی با اولویت بیشتر وجود داشته و باید با طرح های فرامرزی مانند داعش که خطرناکتر بود، مقابله می شد.
دوم دلیلی که اوضاع غوطه شرقی دمشق یکسره نشده است زیرا ۳۵۰ هزار غیرنظامی در بلوک های سیمانی در مجاورت افراد مسلح به سر می برند و هر گاه حملات هوایی تشدید می شود فشارهای بین المللی شروع می شود و این یا به بهانه حملات به غیرنظامیان یا به کارگیری گازهای سمی است.
سومین دلیل نیز وجود تونل ها حفر شده در این منطقه است؛ زیرا تونل هایی در این منطقه حفر شده است که پناهگاه تروریستهاست و از حملات هوایی در امان مانده اند. تروریستها ازشبکه های آب آشامیدنی استفاده می کنند و بازداشت شدگان و ربوده شدگان را مجبور به حفر آن می کنند. در جوبر وضع بسیار بدتر است زیرا تونل ها چند طبقه ای است و کمین گروههای مسلح سبب می شود که اوضاع برای ارتش سوریه سخت شود .
محله جوبر از ملتهب‌ترین جبهه‌های جنگ میان ارتش و گروههای تروریستی از ابتدای جنگ در سال ۲۰۱۱ به شمار می‌رود
محله جوبر از ملتهب‌ترین جبهه‌های جنگ میان ارتش و گروههای تروریستی از ابتدای جنگ در سال ۲۰۱۱ به شمار می‌رودو اولین منطقه‌ای بود که به اشغال تکفیری‌ها درآمد. در این منطقه غیرنظامیان ساکن نیستند و یک منطقه صرفا نظامی است. جوبر دروازه غوطه شرقی به سمت پایتخت قلمداد می‌شود.
جنگ جوبر یعنی جنگ تونلها، تروریستها حتی از طریق این تونلها دست به حملات انتحاری می‌زنند، به طوری که یکی از این خودروهای مرگ(بمبگذاری شده) از یکی از همین تونلها خارج شد تا علیه نیروهای ارتش به کار گرفته شود.
تونلهای جوبر به عمق غوطه شرقی وصل است. اهمیت محله جوبر در نزدیک بودن آن به میدان «العباسیین» یکی از بزرگترین میادین دمشق و مشهورترین آن است،این محله تنها ۵۰۰ متر با میدان العباسیین فاصله دارد، این میدان محلی است که تروریستها ده‌ها بار برای رسیدن به آن تلاش کردند تا به زعم خود آن را پیروزی بزرگی برای خود قلمداد کنند که در این راه ناکام ماندند.
وجود صدها تونل که بسیاری از آنها مسیر ارتباطی به مناطق جنگی هستند؛ تونلهایی پیشرفتهای که مجهز به منافذ ورود هوا هستند و از سیستم روشنایی و ارتباطی پیشرفته ای برخوردار هستند. این تونلها گاهی به طول بیش از ۲۰۰ متر در زیر مناطق جنگی احداث شده و مجهز به هواکش و روشنایی و دستگاه‌های ارتباطی مدرن و اتاق‌های عملیات نظامی و دوربین‌های نظارتی است. به گفته یک منبع نظامی، در زیر اراضی سوریه جنگ از نوع دیگری یعنی جنگ شناسایی و تعقیب در جریان است و درگیری در زیر زمین شدیدتر و مهم از درگیری روی سطح زمین است.
این روند جنگ کاملا متفاوت و مخوف تر از جنگ روی زمین است زیرا امکان هیچ اشتباهی وجود ندارد. اصل نظامی اولین اشتباه آخرین اشتباه است در جنگ تونلها به خوبی عیان است. در مواردی هم نیروهای دولتی سوریه ناچار می‌شوند خود به حفر تونل جدیدی بپردازند تا تونل آنان به تونل افراد مسلح نزدیک شود. معمولا بعد از منفجر کردن تونلها، درگیری‌های سنگینی بین دو طرف آغاز می‌شود زیرا ارتش سوریه به تعقیب افراد مسلح سنگر گرفته در داخل ساختمان‌های بالای تونلها می‌پردازد.
جنگ تونلها در سوریه به ویژه در حومه دمشق یکی از شاخصه های نبرد در این مناطق میان تروریستها و ارتش سوریه است. در این جنگ تروریستهای برای در امان ماندن از حملات و دید ارتش سوریه به تونل می خزند.تاکنون بسیاری از تونلها از سوی ارتش سوریه کشف شده است. به عبارت دیگر در کنار شیوه هایی مانند به کار گیری تک تیراندازان و خودروهای بمبگذاری شده در روی زمین از سوی تروریستها، در زیر زمین اوضاع حکایتی دیگر دارد. در واقع تونل یکی از راههای در امان ماندن از حملات به شمار می رود. تونلهایی که به روشنایی مجهز هستند.
تروریستها از این تونلها برای امداد رسانی، ارتباط میان پست های نظامی، تخلیه زخمی شدگان استفاده می شود و هنگامی که احساس می کنند که نیروهای ارتش سوریه در حال کشف محل آنها هستند تونل را بمبگذاری می کنند. بسیاری از تک‌تیراندازهای تروریستها از این تونلها جهت هدف قرار دادن طرفداران نظام سوریه استفاده می‌کنند.
ترکی حسن از کارشناسان نظامی سوریه به العالم گفت: «این تجربه اکنون از طریق برخی تجهیزات از جمله تجهیزات حفاری کوچک به سوریه منتقل شده است و در حفاری‌ها همچنین از افرادی استفاده می‌شود که ربوده شده‌اند. ارتش با دو شیوه با این تونلها برخورد می‌کند یا به طور مستقیم به آنها یورش برده و آنها را منهدم می‌کند یا اینکه اقدام به بمبگذاری و منفجر کردن آنها بین یک منطقه با منطقه دیگر می‌کند.».
«نبیل عسرا» ژنرال ارتش سوریه درباره این تونلها به نووستی روسیه گفت: «این تونلهای محکم به تروریستهای جبهه النصره این توان را می دهد که میان محله های شهر جوبر جابجا شوند و در آن واحد به سوی مواضع ارتش سوریه و گروههای مسلحی که منطقه کاهش تنش را قبول کرده اند، آتش می گشایند تا منطقه کاهش تنش نقض شود. تروریستها معمولا با ابزارهای ابتدائی تونل حفر می کنند اما از حفرکنندگان بومی نیز بهره می گیرند.
طول برخی تونلهای احداث شده از سوی تروریستها به ۵۰ کیلومتر می رسد و واحد نظامی به اندازه یک گردان کامل می تواند در داخل آن حرکت کند و محله هایی برای انبار مهمات و استراحت وجود دارد و مجهز به نقاط تیراندازی محکم و حفاظت شده و پنهان از دید است».
چهارمین دلیلی که جنگ در غوطه شرقی دمشق هنوز پایان نیافته به این دلیل است که نیاز به شمار زیادی نیرو نیاز دارد زیرا مناطق مسکونی و بوستانها با مساحت بیش از ۲۵۰ کیلومتر با هزاران تروریست وابسته به جیش الاسلام، فیلق الرحمن، النصره و احرار الشام قرار دارد. این در حالی است که ارتش سوریه فقط در این منطقه نمی جگند و در مناطق مختلف در حال مبارزه با تروریستهاست.
قدر مسلم آن است که رسانه های غربی و عربی همپیمان با گروههای تروریستی هرگاه که این گروهها در تنگنا قرار می گیرند شروع به جنجال و اینکه نیروی هوایی سوریه غیرنظامیان را هدف قرار می دهد می کنند تا فشار از سوی تروریستها برداشته شود اما هنگامی که این تروریستها مناطق و محله های دمشق را هدف حملات راکتی و خمپاره ای قرار می دهند، سکوت اختیار می کنند.