به گزارش«شیعه نیوز»، نمایندگان پارلمان عراق پس از کش و قوس های فراوان چند روز اخیر در نهایت طرح برگزاری انتخابات پارلمانی در موعد مقرر را به تصویب رساندند. براساس قوانین موجود در قانون اساسی و تصویب طرح اخیر نمایندگان، انتخابات پارلمانی می بایست در موعد مقرر خود یعنی در روز ۱۲ مِی (۲۲ اردیبهشت ماه) برگزار شود.
فؤاد معصوم رئیس جمهوری عراق تمامی دستگاه های عراقی را ملزم به اجرای ابلاغیه زمان برگزاری انتخابات کرده است. با توجه به اهمیت برگزاری انتخابات پارلمانی عراق در سال ۲۰۱۸ که نخستین انتخابات پس از آزادسازی مناطق مختلف این کشور از یوغ گروه تروریستی داعش به شمار می رود، گفتگویی را با «علی المؤید» عضو مجمع عمومی جریان حکمت ملی عراق ترتیب دادیم که از نظر می گذرد؛
آرایش سیاسی کنونی احزاب و جریان های سیاسی در عراق در آستانه برگزاری انتخابات پارلمانی چگونه است؟ به نظر شما چه ائتلاف هایی به پارلمان راه پیدا خواهند کرد؟
چند هفته گذشته عراق شاهد شور سیاسی مضاعفی بود و این شور هر چه به انتخابات نزدیک شویم افزایش پیدا خواهد کرد. از حیث احزاب، کمیته عالی برگزاری انتخابات، ثبت نام رسمی بیش از ٢٠٠ حزب سیاسی را گزارش داده که این احزاب چه بزرگ و چه کوچک بدنبال یکسری ائتلاف های انتخاباتی بودند که بتوانند جایگاه خود از حیث کسب بیشترین عدد ممکن از کرسی های پارلمان را تضمین کنند. این ائتلاف های انتخاباتی گاه با یک همگونی سیاسی تشکیل یا فقط با یک نگاه انتخاباتی آرایش داده شده اند.
از نظر جغرافیا و قومی و مذهبی میتوان این آرایش سیاسی را اینگونه تقسیم کرد؛ احزاب کُرد که تصمیم گرفتند بصورت منفرد و نه در یک ائتلاف بزرگ وارد میدان انتخاباتی بشوند که خود حاکی از حجم اختلاف نظر سیاسی حاضر بین این احزاب است. احزاب اهل سنت که با چند ائتلاف انتخاباتی بزرگ و برنامه های سیاسی مختلف وارد این کارزار خواهند شد واین ائتلاف ها گاهی مبنای جغرافیایی (استانی) و گاه ایدئولوژی (اسلامی و لائیک) و گاه عشایری را داراست.
اما احزاب شیعه عراق بیشترین میزان دگرگونی ائتلاف های انتخاباتی را به همراه داشته است. از یک سوی نخست وزیر عراق آقای العبادی که تصمیم گرفت جزئی از لیست آقای مالکی به عنوان حزب الدعوه نباشد و مستقلا ائتلاف انتخاباتی خود را تشکیل بدهد. این تصمیم باعث تشکیل ٢ لیست انتخاباتی با ریاست دو سوی الدعوه شد که حزب رسما اعلام کرد این لیستها مستقلا و از افراد دعوه خواهند بود و نه با عنوان رسمی حزب.
لذا ما لیست آقای مالکی را خواهیم داشت با نام (دولة القانون) و تعدادی از احزاب همسوی وی. وایضا لیست (النصر) با ریاست العبادی و تعدادی از احزاب همپای نخست وزیر که طیفی کم و بیش ناهمگون از مستقل ها و احزاب کوچک اسلامی و لائیک را تشکیل می دهند. لیست حشد شعبی (الفتح) به ریاست آقای العامری است و بیش از ٤٠ حزب سیاسی مرتبط با حشد را در بر می گیرد.
لیست آقای مقتدی صدر نیز با عنوان (سائرون) با حزب توده عراق همپیمان شده و وارد انتخابات خواهد شد. سید عمار حکیم نیز با لیست مستقل جریان حکمت ملی مستقلا در انتخابات شرکت خواهد کرد. به نظر می رسد ائتلاف های انتخاباتی نامبرده فرصت بیشتری در پیروزی دارند و بعید هست که شاهد حضور گروها یا ائتلاف های جدیدی در پارلمان باشیم.
طبق قانون اساسی عراق گروه های نظامی نمی توانند در انتخابات پارلمانی مشارکت کنند. با توجه به این مسئله وضعیت حشد شعبی را در عرصه سیاسی عراق و به ویژه در جریان انتخابات پارلمانی، چگونه می بینید؟
قانون فقط مانع کاندیداتوری افراد رسمی نظامی است و نه افرادی که به صورت خود جوش در حشد شعبی فعالیت نظامی داشته اند. لذا افرادی که سابقا کار سیاسی می کردند و در حشد نیز فعال بودند قادر به مشارکت انتخاباتی هستند. همان طور که می دانید بدنه اصلی حشد شعبی از احزاب بزرگ سیاسی و افراد عضو آنها تشکیل شده که با پایان یافتن خطر داعش می توانند دوباره به فعالیت سیاسی خود بازگردند.
از حیث نیرو نیز افراد قادر به رأی دادن و نه کاندیداتوری هستند. رهبران حشد نیز اکثرا رهبران سیاسی احزاب خود هستند که رسما عضو حشد نیستند. از لحاظ انتخاباتی لیست الفتح که لیست رسمی حشد است جایگاه مردمی خوبی دارد و می توان جایگاه سیاسی مناسبی را نیز برایش قلمداد کرد.
به نظر شما آیا این شیعیان خواهند بود که در انتخابات پارلمانی که قرار است در ماه مِی برگزار شود، پیروز می شوند؟ وضعیت پارلمان آینده از این حیث را چگونه ارزیابی می کنید؟
شیعیان در پارلمان فعلی ١٨٠ نماینده دارند که طی انتخابات گذشته متشکل از تعدادی ائتلاف و متحد در ائتلاف بزرگ ملی عراق بدست رسیده است. به احتمال زیاد ائتلاف های انتخاباتی ذکر شده بعد از انتخابات دوباره برای تشکیل حکومت جدید متحد شده وهمین تعداد نماینده را حائز شوند. بی شک وجود لیست های متعدد باعث تغییر تعداد نماینده هر لیست خواهد شد ولی در نهایت جمع نمایندگان شیعه بیش از ٥٠ درصد در پارلمان آینده خواهد بود.
اخیرا سید عمار حکیم و آقای العبادی توافق کردند که به صورت جداگانه در انتخابات شرکت کنند. آیا این مسئله به دلیل وجود اختلافات سیاسی است؟
سید عمار حکیم با دعوت نخست وزیر حیدر العبادی برای مشارکت در لیست النصر موافقت کرده بود، ولی مسائل فنی و چینش نامزدهای طرفین از حیث وجود تعداد زیادی از احزاب باعث شد که طرفین با مشورت یکدیگر و توافق دو طرف در دو لیست وارد انتخابات بشوند.
این توافق به معنای اختلاف سیاسی نبوده و هر دو طرف برای بعد از انتخابات و تشکیل حکومت جدید تا حد زیادی هم نظر هستند. به احتمال زیاد لیست حکمت ملی و النصر و دیگر لیست های ملی برای تشکیل حکومت در اینده همپیمان خواهند شد.
برخی اخبار وجود دارد مبنی بر اینکه عربستان سعودی به طرق مختلف برای دخالت در انتخابات پارلمانی تلاش می کند. در این خصوص توضیح دهید.
کشورهای عربی و همسایه به هر ترتیب نگران مصالح سیاسی خود در منطقه هستند و از این رو تلاش می کنند که حکومتی مخالف یا ناهماهنگ با این مصالح در عراق سر کار نیاید. نوع دخالت یا حجم آن بی شک بصورت علنی قابل مشاهده نیست ولی ممکن است که کارها یا پشتیبانی هایی به همپیمانان انها صورت بگیرد که دور از ذهن هم نیست.
جریان حکمت ملی عراق همیشه استقلال عراق را با روابط حسنه خارجی توأم قلمداد کرده و هرگونه دخالت عربی یا خارجی را در امور داخلی عراق خط قرمز می داند. روابط حسنه و حجم روابط مشترک بین کشورهای منطقه باید بر اساس احترام و دوستی متقابل ملتها و همکاری دولت ها و نه بر اساس دخالت در امور داخلی آنها بنا شود.