به گزارش«شیعه نیوز»، خبرگزاری فرانسه در یادداشتی به وضعیت مسجد ۹ گنبد یا «حاجی پیاده» در بلخ در شمال افغانستان و اهمیت آن برای این کشور و دنیا پرداخته است. آزمایش کربن در سال ۲۰۱۷ نشان داد که اصل مسجد به قرن هشتم میلادی بازمی‌گردد؛ این بدان معنا است که این مکان تاریخی ابتدا یک زیارتگاه زرتشتی و یا بودایی بوده است و بعداً تبدیل به مسجد شده است.
با این حال این مکان باستانی رازهایی با خود دارد؛ اینکه چه کسی آن را ساخته و کی ساخته شده همچنان ناپیدا است.
باستان‌شناسان ایتالیایی که روی این بنای باستانی کار می‌کنند معتقدند اینکه این مسجد پس از این همه سال جنگ و غارت همچنان پابرجا مانده، خود یک معجزه است. مسجد ۹ گنبد بنایی تاریخی در ولایت بلخ افغانستان، در ۳ کیلومتری جنوب شهر بلخ واقع شده است.این بنا در دوره سامانیان ساخته شده است. در دوران باستان و تا قبل از حمله اعراب به بلخ و دوران «برمکیان» آتشکده زرتشتی و نیایش‌گاه بودایی بوده و به آتشکده «نوبهار» یا معبد «نوبهار» معروف بوده است.
ماجرای رسانه‌ای شدن این مسجد نیز جالب است. در سال ۱۹۶۰ یک باستانشناس آمریکایی به بلخ می‌آید و از مردم می‌خواهد او را به مسجدی که توسط چنگیز خان خراب شده ببرند. آنها نیز او را به کنار مسجد نیمه ویران و نیمه دفن شده ۹ گنبد می‌آورند. اما دقیقاً کار مرمت این بنای باارزش از سال ۲۰۰۶ توسط کارشناسان ایتالیایی و فرانسوی آغاز شد.
این مسجد نیمه ویران هنوز هم محل رجوع مردم است. روزهای جمعه، مردم به ویژه زنان برای زیارت قبر یک حاجی مقدس – معروف به حاجی پیاده- در این مکان جمع می‌شوند. با این حال همه کارشناسان معتقدند این مسجد به جای اینکه پاسخ سوالات آنها را بدهد هر روز بر پرسش‌های آنان می‌افزاید.