به گزارش «شيعه نيوز»، سیدعلی موجانی رایزن فرهنگی ایران در آلمان در گفتوگو با ایکنا با اعلام این خبر اظهار کرد: تعزیه برای نخستینبار توسط گروهی اعزامی از ایران گروه تعزیه قزوین به سرپرستی سیفالله شکری در آلمان و لهستان اجرا میشود.
وی افزود: رایزنی فرهنگی ایران در آلمان، انستیتو حافظ، خانه ایران در برلین، سفارت ایران در آلمان و کنسولگری ایران در هامبورگ در این برنامه با یکدیگر همکاری دارند و قرار است گروه تعزیه در شهرهای برلین، هامبورگ و فرانکفورت اجرا داشته باشد.
رایزن فرهنگی کشورمان در آلمان تصریح کرد: گروه اجرای تعزیه 10 روز در آلمان خواهند بود و علاوه بر اینکه برای ایرانیان برنامه اجرا خواهند کرد، قرار است در حاشیه مراسم رونمایی از کتاب «مقتل الحسین» در نمایشگاه بینالمللی کتاب فرانکفورت نیز برای علاقمندان برنامه اجرا کنند.
موجانی تصریح کرد: اجرای تعزیه در ورشو، پایتخت لهستان از دیگر برنامههای گروه ایرانی خواهد بود و در حال هماهنگی با سفارت ایران در این زمینه هستیم.
وی در پایان یادآور شد: برنامه در آلمان به زبان فارسی خواهد بود؛ اما در لهستان ترجمه همزمان به لهستانی هم خواهد داشت.
برای آشنایی بیشتر با فعالیتهای گروه تعزیه قزوین در اروپا با سیفالله شکری، پژوهشگر موسیقی سنتی و آیینی و تعزیه که سرپرست این گروه در اعزام به آلمان و لهستان است، نیز به گفتوگو نشست، وی ابتدا اظهار کرد: امسال پنجمین سال است که در خارج از کشور اجرای برنامه خواهیم داشت و برای اولین بار با اجرا در آلمان به صورت رسمی در اروپا تعزیه اجرا میکنیم.
وی افزود: در این اجرا علاوه بر من که به عنوان سرپرست معرفی گروه را بر عهده دارم، سه نفر شامل استاد محمد بخشینیا، امیر صفری و محسن گیوهگش به عنوان تعزیهخوان حضور دارند.
هنری اختصاصا ایرانی و شیعی
شکری در ادامه با تأکید بر اینکه تعزیه هنری ایرانی شیعی است، تصریح کرد: تعزیه تنها تئاتر جهان اسلام است که الزاما و اختصاصا شیعی و متعلق به مردم ایران است یعنی اگر در کشورهای دیگر به شکل ابتدایی یا نزدیک به فرم کنونی، این تئاتر را اجرا میکنند، از ایران الگو گرفتهاند.
پژوهشگر موسیقی سنتی و آیینی کشورمان درباره اهداف اجرای تعزیه در آلمان و لهستان بیان کرد: یکی از مهمترین اهداف ما شناساندن حرفهای این هنر و جنبههای خاص این هنر به مجامع علمی دنیا و کل جهان به ویژه اروپا به عنوان یکی از مدعیان تئاتر است.
وی گفت: موسیقی تعزیه، موسیقی 500 سال اخیر ایران را به صورت اصیل، فاخر و بکر با خود به همراه دارد و در بخش آیینی و حماسی نیز تعزیه خروجی چند هنر مانند نقالی، پردهخوانی، شمایلگردانی و مینیاتور است.
فتوای 130 عالم دینی
سیفالله شکری ادامه داد: از نظر دینی هم 130 نفر از بزرگترین مراجع و علمای دینی شیعه در دویست سال اخیر درباره تعزیه فتواهای مثبت و بسیار خاص دادهاند و این هنر در بخش آیینی آشنایی با مکتب شیعه و مکتب سیدالشهداء را به دنبال دارد.
وی با اشاره به برنامههای گروه تعزیه قزوین در آلمان و لهستان یادآور شد: ما فردا(13 مهر) عازم آلمان هستیم و در سفر 10 روزه به آلمان، هفت روز اجرا و سخنرانی خواهیم داشت که 13 مهر(پنجم اکتبر) در مرکز اسلامی برلین، 14 مهر(6 اکتبر) نشست شیعهپژوهی برلین، 15 مهر(هفتم اکتبر) برلین، 16 مهر(هشتم اکتبر) هامبورگ، 17 مهر(10 اکتبر) در ورشو لهستان و 21 مهر(13 اکتبر) در مرکز اسلامی فرانکفورت است و از 19 تا 23 مهر(11 تا 15 اکتبر) هم در نمایشگاه بزرگ کتاب فرانکفورت اجراهای متنوع، آیینی و حماسی خواهیم داشت.
مکتب قزوین در آلمان و لهستان
شکری گفت: تعزیه 365 مجلس به تعداد روزهای سال دارد و در آلمان و لهستان به مکتب قزوین اجرا خواهیم داشت، پیش از این دو سال متوالی در روسیه(2014 و 2015) در روسیه اجرا داشتیم، در این کشور استقبال بسیار خوب بود و تماشاگران گریه میکردند بدون اینکه زبان فارسی را بدانند یا حتی مسلمان باشند.
پژوهشگر موسیقی آیینی کشورمان افزود: در برنامههای خارج از کشور نمایش فاخربودن هنر تعزیه و معرفی صحیح آن بسیار مهم است؛ هنری که گذشته از بحث آیینی، یک آیین ملی هم هست که حاوی بخشهای بسیار خاص و یگانهای از هنر ما است. برتولت برشت به عنوان صاحب مکتب تئاتر جهان میگوید که فاصلهگذاری(از اصطلاحات هنرهای نمایشی) در تئاتر جهان را از تعزیه ایران الهام گرفته است.
وی تصریح کرد: مسئلهای که در حال حاضر اهمیت دارد این است که دنیا با نگاه ویژهای به تعزیه نگاه کرده و با جنبه هنری، آیینی و دینی آن آشنا شود، برای ما خیلی اهمیت دارد که به واسطه جنبه هنری، بتوانیم مطالب اخلاقی را هم منتقل کنیم.
سیفالله شکری تصریح کرد: باید در پایان بگویم، اگر از جنبه آیینی به تعزیه نگاه کنیم، هنری بکر است، ازنظر دینی هم، پیغامبر و پرچم افراشته در سیصد سال اخیر است، بنابراین از مسئولان و دستاندرکاران درخواست دارم که کارهای حاشیهای و رزومهپرکردنی با این هنر انجام نداده و اگر میخواهند کاری انجام دهند، حمایتهای واقعی داشته باشند که بررسیهای کارشناسانه صورت بگیرد و مرکزی برای پرورش هنرمندان این عرصه راهاندازی شود.
پرچم حسینی را برافراشتهایم
استاد محمد بخشینیا به عنوان یکی از تعزیهخوانان گروه اعزامی به آلمان و لهستان نیز در گفتوگو با ایکنا اظهار کرد: ما در کشورهای زیادی برنامه اجرا کردهایم که از آن جمله آمریکا(نیویورک)، فرنسه(پاریس)، ایتالیا، کره جنوبی و روسیه(مسکو) بوده است، پرچم امام حسین(ع) را در این کشورها برافراشتهایم.
وی افزود: آلمان هم امسال به عنوان مقصد جدید ماست و قرار است پرچم ابا عبدالله الحسین(ع) را در این کشور به اهتزار درآورده و انشاالله در این کار موفق خواهیم شد و شیعهشناسان دنیا که در مراسم تعزیه گرد هم میآیند و با این هنری که سالهای سال نزد ایرانیان بوده است و برای اعتلای آن زحمت کشیده شده، آشنا خواهند شد.
بخشینیا تصریح کرد: هنر تعزیه، نوعی نمایش مجسم است و من خوشحالم که این هنر را در آلمان و لهستان به عنوان مقصد جدیدمان اجرا و آیین کهن ایران را به شهروندان این کشورها معرفی میکنیم.
افتخاری برای ایران
امیر صفری نیز که این گروه را همراهی میکند، بیان کرد: سه سال پیش در مسکو اجرای برنامه داشتیم، بعد هنری مسئله را که کنار بگذاریم، بعد مذهبی در کشوری مانند آلمان که تعداد شیعهها و مسلمانان کم است، بازتاب خوبی دارد.
وی افزود: نامبردن از امام حسین در اروپا از سوی ایران، برای کشورمان مایه افتخار خواهد بود و برای کسانی که کار تعزیه میکنند نیز، کاری افتخارآمیز است و برافراشتن پرچم ایران و نام امام حسین در اروپا تبلیغ دین و اقدامی مناسب خواهد بود.
تأثیرپذیری غیرمسلمانان
محسن گیوهکش هم که سومین سالی است که در خارج از کشور برنامه خواهد داشت، اظهار کرد: پیش از این در روسیه(مسکو) و بنگلادش تعزیه اجرا کردهام. اما نخستینبار است که به آلمان میروم و این توفیقی است که حضرت ابا عبدالله الحسین(ع) به ما عنایت کرده است.
وی افزود: خاطرهای را در یکی از اجراهایم به یاد دارم و چند سال پیش که در یکی از برنامههای خارج از کشور که اجرا داشتیم، خانمی از غیرمسلمانان که حجاب هم نداشتند، حضور داشت، او با مشاهده تعزیه، منقلب شد و گریه میکرد، دلیل گریهاش را جویا شدم و وی گفت «شاید برای امام حسین شما باشد»؛ بنابراین این هم خود توفیقی است و انشاالله بتوانیم با شبیهخوانی و تعزیهخوانی، مکتب ابا عبدالله الحسین را در کشورهای جهان تبلیغ کنیم و تلنگری برای کسانی باشد که مایل به شناخت بیشتر ارباب ما امام حسین(ع) هستند.
گیوهکش تصریح کرد: نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که در کشورهای خارجی که خیلی مسلمان نیستند، اهتمام خاصی را به هنر تعزیه شاهدیم؛ در حالی که در ایران توجه به این هنر کمرنگ است؛ بنابراین از مسئولان امر تقاضا داریم که به تعزیه بیشتر اهمیت داده و در صدا و سیما برنامههایی در این خصوص به صورت ویژه تولید و پخش شود.
وی در پایان تأکید کرد: حیف است که تعزیه امروز با بیتفاوتیها از بین برود؛ سن تعزیهخوانها روز به روز بالا رفته و جوانانی باید باشند که جای آنان را بگیرند؛ اما امروز مکانی را که این هنر آیینی به آنان آموزش داده شود، وجود ندارد/.