مسافران با آيـة‌الـكـرسـي سوار هواپـيـمـا مي‌شوند !

 
ایسنا: طي هفت سال گذشته سه هزار و 496 نفر در جهان بر اثر سوانح هوايي كشته شده‌اند كه 795 نفر آنها در سوانح هوايي ايران جان باخته‌اند؛ بدين معنا كه حدود 23 درصد از كشته‌شدگان سوانح هوايي جهان در هفت سال اخير مربوط به سوانح هوايي ايران است.

 براساس اطلاعات شبكه ايمني هوانوردي كشور با احتساب 168 نفر سرنشين كشته شده در پرواز شماره 7908 كاسپين كه هفته گذشته در چنين روزي در قزوين سقوط كرد، تاكنون هزار و 610 نفر بر اثر سوانح هوايي در ايران جان باخته‌اند.

سوانح به‌وجود آمده در سال‌هاي اخير از نظر خسارت و شدت حوادث، ضربه‌هاي جبران‌ناپذيري بر پيكره مدني جامعه وارد كرده است چراكه ناامن شدن خطوط پروازي ايران نتايج منفي بي‌شماري را به اقتصاد كشور و اقتصاد گردشگري در پي دارد. شك و ترديد در استفاده از حمل و نقل هوايي در سطوح جامعه، بي‌اعتمادي به خدمه پروازي و ناديده گرفتن تلاش كادر پرواز نتيجه اثرات سوء اين حوادث در سطح جامعه است.

در اين زمينه ابوالقاسم رحماني ـ سخنگوي كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي با انتقاد از اينكه تعداد حوادث هوايي كه در ايران رخ مي‌دهد بيش از ساير كشورهاست، گفت: اين مساله بايد مورد بررسي دقيق و كارشناسي قرار گرفته و راه‌هاي جلوگيري از آن در دستور كار دولت قرار گيرد؛ براي جلوگيري از به وجود آمدن اين سوانح بايد به هر نحوي اقدام به خريد هواپيماي نو كنيم.

سوانح هواپيماهاي توپولوف بيش از ساير هواپيماهاست

وي با اشاره به افزايش هزينه‌هاي عمراني براي خريد هواپيماهاي مسافربري، گفت: دولت نبايد هنگام خريد هواپيما به دنبال هواپيماهاي ارزان باشد چراكه اين مساله باعث بروز چنين حوادثي مي‌شود. براي جلوگيري از بين رفتن امنيت پرواز كشور بايد دنبال جايگزيني در ناوگان هوايي باشيم چراكه عمر 20 سال براي يك هواپيماي مسافربري بسيار زياد است.

رحماني اظهار كرد:هم‌اكنون20 فروند از هواپيماهاي نوع توپولوف در ايران مورد استفاده قرار مي‌گيرند كه طبق آمار ميزان اتفاقاتي كه براي اين نوع هواپيماها رخ مي‌دهد، بيش از ساير هواپيماهاست.

شرقي يا غربي بودن كشور سازنده هواپيما در بروز سوانح هوايي تعيين‌كننده نيست!

اما سازمان هواپيمايي كشوري معتقد است: شرقي يا غربي بودن كشور سازنده هواپيما در بروز سوانح هوايي تعيين‌كننده نيست و طبق بررسي كارشناسان بيش از 80 درصد علل سوانح هوايي در جهان تركيبي از سه عامل هواپيما، وضعيت جوي، خلبان و كادر پروازي است.

به گفته اين سازمان از ابتداي سال 2009 ميلادي تاكنون 71 فروند از انواع هواپيما با ظرفيت‌هاي مختلف در جهان دچار سانحه شده‌اند كه صرفا 14 فروند آن ساخت كشورهاي شرقي و فقط يك فروند آن از نوع توپولوف بوده است.

از سال 1971 تا سال 2007 ميلادي 27 هواپيماي توپولوف در جهان سقوط كرده‌اند.

مشخص شدن علت سوانح چقدر در جلوگيري از بروز سوانح بعدي موثر است؟

درپي سقوط هفته گذشته يك فروند هواپيماي توپولوف در نزديكي‌هاي قزوين و كشته ‌شدن تمام سرنشينان آن، مسوولان مربوطه با پاك كردن صورت مساله يعني استفاده از هواپيماهاي غيراستاندارد، به دنبال كشف علت اين حادثه هستند. به گفته مسوولان هواپيمايي كشوري بازسازي و بازخواني نوار اطلاعات فني اين هواپيما و جستجو براي يافتن نوار مكالمات خلبان در حال انجام است؛ اما سوالاتي از قبيل اينكه مشخص شدن علت اين سوانح چقدر در جلوگيري از بروز سوانح بعدي موثر است؟ كشف علل و نقايص سوانح قبلي چقدر در بروز حوادث بعدي بازدارنده بوده است؟ چرا جان انسان به عنوان بالاترين كالاي اقتصادي جهان براي حفظ منافع ضعيف اقتصادي معامله مي‌شود؟ همچنان در ذهن مردم مطرح است و حتي رسيدن به اين پاسخ كه علت وقوع حادثه چه بوده است اهميت استفاده از هواپيماهاي ايمن را كمرنگ نمي‌كند.

براساس برنامه چهارم توسعه بايد 60 فروند از هواپيماهاي ناوگان هوايي كشور از دور خارج شوند و 138 فروند هواپيماي جديد كه حداكثر هشت سال از عمرشان گذشته باشد به ناوگان اضافه شود تا عمر ناوگان هوايي به 10 سال برسد.

بنابر قوانين بين‌المللي؛ دارو و قطعات هواپيما نبايد تحريم‌ ‌شود

اما ناوگان هوايي كشور طي چند سال اخير تحت تاثير تحريم‌هاي شديد بين‌المللي، فرسوده شده است اما با توجه به اينكه بنا بر قوانين بين‌المللي دارو و قطعات هواپيما جز كالاهايي است كه شامل تحريم‌ نمي‌شود و بايد كشورهاي توليدكننده در اختيار كشورهاي متقاضي قرار دهند؛ مي‌توان با استفاده از قوانين بين‌المللي و كمك از سازمان ملل براي رفع ممنوعيت خريد هواپيماهاي بهتر مي‌توان اقدام كرد.

حمل و نقل هوايي بيش از 95 درصد ايمني دارد!

در اين راستا حميد بهبهاني ـ وزيري كه از نيمه‌هاي راه به دولت پيوست با بيان اينكه علي‌رغم تحريم‌هاي صورت گرفته سياست كشور ايران در جهت نوسازي ناوگان هوايي بوده است،‌ تصريح كرد: مردم مختلف جهان از هواپيما استفاده مي‌كنند و بايد در حفظ ايمني و تامين قطعات آن‌ها مسوول بود و دنيا بايد براي حفظ جان مردم و ايمني تلاش كند تا پروازها سالم انجام شود و قطعات مختلف هواپيما را تامين كند و حداقل دشمني خود را در اين زمينه در اين موضوع بروز دهد.

وي چندي پيش تاكيد كرده بود:‌ وضعيت ايمني حمل و نقل هوايي كشور بسيار بالاست و بيش از 95 درصد ايمني دارد، پنج درصد هم دست‌هاي ما فوق بشر در آن تاثيرگذار است.

گفتني ‌است طي 12 سال گذشته هزار و 28 نفر در سوانح هوايي ايران جان باخته‌اند؛ در سال 76 يك فروند هواپيماي نظامي در خراسان سقوط كرد و 80 كشته برجاي گذاشت.

5 سانحه سنگين هوايي طي 200 روز گذشته در جهان

همچنين از ابتداي سال 2009 ميلادي تاكنون (در طول حدود 200 روز) پنج سانحه سنگين هوايي در جهان رخ داده است؛ يك فروند بوئينگ 737 متعلق به خطوط هوايي تركيه با 50 زخمي و 9 كشته، يك فروند هواپيماي هركولس متعلق به اندونزي كه 97 نفر از سرنشينان آن جان باختند. يك فروند هواپيماي ايرباس پيشرفته متعلق به خطوط هوايي فرانسه در اقيانوس اطلس سقوط كرد كه 228 سرنشين آن كشته شدند. يك ماه پس از اين حادثه يك فروند هواپيماي ايرباس متعلق به خطوط هوايي يمن سقوط كرد كه جز يك دختر 9 ساله همه 163 سرنشين آن كشته شدند.

پنجمين سانحه هوايي جهان نيز چهارشنبه قبل (24 تيرماه) با يك فروند هواپيماي توپولوف 154 روسي متعلق به شركت هواپيمايي كاسپين در قزوين رخ داد كه كليه 168 سرنشين آن جان باختند.

مسافران با آية الكرسي سوار هواپيما مي‌شوند

گفتني است مسافران سانحه هوايي هفته گذشته تحت پوشش كامل بيمه ايران هستند كه به گفته مديرعامل اين بيمه براي جان باختگان ايراني حادثه با توجه به قرار داشتن در ماه حرام براي هر نفر مبلغ 55 ميليون تومان ديه پرداخت مي‌شود.

به قول وزير راه و ترابري مسافران با آية الكرسي سوار هواپيما مي‌شوند اما گويا آية‌الكرسي مسافران اين پرواز كارساز نشد و ...

در اين زمينه نگاهي اجمالي به سوانح هوايي رخ داده در كشورمان تامل برانگيز است.

 يک هزار و530 سانحه هوايي در تاريخ هواپيماهاي ايران ثبت شده‌است؛ از اين ميان بين پنجاه تا هفتاد سانحه آن مرگبار بوده‌اند. 40 حادثه هوايي از سال 1944 ميلادي تا پيروزي انقلاب اسلامي ايران در سال 1357 و پس از انقلاب سال1357 ، بيش از هزار و400 صد نفر جان خود را در سوانح هوايي ايران از دست داده‌اند.

فهرست سانحه‌هاي هوايي مهم كشور

اول بهمن 1359 (21 ژانويه 1980 ): هواپيماي بوئينگ 727 ايران اير که در مسير مشهد-تهران پرواز مي‌کرد در باند29 فرودگاه مهرآباد به علت مه و برق شديد در ارتفاعات البرز سقوط كرد و 128 نفر از سرنشينان آن کشته شدند.

سال 1360

7مهر 1360 (29 سپتامبر1981 ): يک فروند هواپيماي سي 130 ارتش ايران در کهريزک سقوط کرد و 80 سرنشين آن کشته شدند.

سال 1365

23 مهر 1365 ،( 15 اكتبر 1986): يك فروند هواپيماي بوئينگ 737 در فرودگاه شيراز به دليل درگيري جنگي مورد حمله جنگنده عراقي قرار گرفت و 23مسافر با غافلگيري در اين سانحه هوايي كشته شده اند.

11 آبان 1365 (2 نوامبر 1986 ): يک فروند هواپيماي سي 130 نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در زاهدان سقوط کرد، 103 كشته در اين سانحه هوايي به جاي ماند ، اين هواپيما كه از مشهد به زاهدان رفته بودو نيروهاي جبهه را در مراجعت حمل مي كرد به كوه اصابت كرد خلبان آن نيز سرگرد شهيد حسين سياح پور بود.

سال 1367

12تير 1367 (3 ژوئيه 1988 ) : هواپيماي ايرباس آ 300 در پرواز شماره 655 ايران اير، به‌وسيله ناو جنگي وينسنت آمريکا در خليج فارس هدف قرار گرفت و تمام 290 سرنشين آن کشته شدند.

پرواز شيراز -بندرعباس ايرباس آ 300 داستان طولاني در دادگاه بين المللي و در تاريخ ايران دارد. هر سال خليج فارس 12 تيرماه به ياد خون هاي بي گناه ريخته شده در پايان جنگ گلباران مي شود. هنوز پرونده‌ي اين سانحه هوايي براي دولت ايران گشوده است زيرا اموال مسدود شده ايران به بهانه‌ي غرامت اين حادثه هنوز به ايران بازنگشته است.

سال 1370

3 خرداد 1370 (24 مه 1991): هواپيماي ايلوشين 76 در نزديکي کرمانشاه سقوط کرد و 4 سرنشين آن کشته شدند.

19 بهمن 1371 (8 فوريه 1993 ) : هواپيماي توپولوف-154 شرکت ايران ايرتور‌ با يک هواپيماي سوخو-24 متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در نزديکي تهران تصادف کرد. در اين حادثه 134 نفر کشته شدند.

6 ارديبهشت 1371 (26 آوريل 1992 ): هواپيماي فوکر-27 نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در نزديکي ساوه سقوط کرد و 39 سرنشين آن کشته شدند.

سال 1372

24 آبان 1372 (15 نوامبر 1993 ): هواپيماي آنتونوف-124 در نزديکي کرمان سقوط کرد و همه 17 سرنشين آن کشته شدند.

سال 1373

15 دي 1373 ( 5 ژانويه 1995 ): هواپيماي جت لاکهيد ارتش ايران در نزديکي اصفهان چند دقيقه پس از برخاستن از پايگاه شهيد بابايي، سقوط کرد و همه 12 سرنشين آن از جمله سرلشکر منصور ستاري، فرمانده نيروي هوايي ارتش، کشته شدند.

18 مهر 1373 (10 اکتبر 1994 ): هواپيماي فوکر-28 شرکت هواپيمايي آسمان که در مسير اصفهان به تهران در حرکت بود در کوه‌هاي کرکس در نزديکي نطنز سقوط کرد و همه 66سرنشين آن کشته شدند.

سال 1375

20 خرداد 1375 ( 9 ژوئن 1996 ): بوئينگ 727 ايران اير در فرودگاه رشت دچار سانحه شد و در اثر آن 4 نفر کشته شدند.

23 اسفند 1375 (13 مارس 1997 ): يک فروند هواپيماي سي130 متعلق به نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در دزفول سقوط کرد و 86 سرنشين آن کشته شدند.

13 اسفند 1375 (3 مارس 1997 ): يک فروند هواپيماي فالکن20 ارتش ايران در اردبيل سقوط کرد و همه 4سرنشين آن کشته شدند.

فروردين 1376 سقوط هواپيمايي نظامي در شمال شرقي ايران 80 كشته برجاي گذاشت.

25 دي 1376 ( 15 ژانويه 1998) : هواپيماي فوكر 100 به دليل سرعت باد و دلايل نامشخص ديگر بر بستر يك رودخانه خشك در فاصله 10 كيلومتري اصفهان به زمين نشست. اين هواپيماي آسيب ديده به دليل بازسازي پس از آن به استراليا فرستاده شد و در آن هيچ كس آسيب جدي نديد.

سال 1378

13بهمن 1378 (2فوريه 2000 ): يک فروند هواپيماي سي130 متعلق به نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در فرودگاه مهرآباد با يک ايرباس آ 300 در حال توقف، تصادف کرد و همه 8 سرنشين هواپيماي سي 130 کشته شدند.

سال 1380

27 ارديبهشت 1380(17 مه 2001): هواپيماي حامل وزير راه ، رحمان دادمان به اتفاق تعدادي از مسوولين اين وزارت خانه و جمعي از نمايندگان مجلس به همراه تعدادي خبرنگار و عكاس كه براي افتتاح فرودگاه گرگان به ساري سفرمي كردند به علت شرايط بد آب و هوايي نتوانست به زمين بنشيند و در هواي نامساعد به ارتفاعات جنگلي منطقه برخورد كرد. در اين سانحه تمامي سرنشينان از جمله وزير راه و ترابري جان باختند. 23 بهمن 1380 ( 12 فوريه 2002 ): هواپيماي توپولوف 154 شرکت ايران ايرتور‌ در نزديکي خرم‌آباد باسفيدكوه برخورد کرد و 119 نفر کشته شدند.

سال 1381

دي ماه 1381(دسامبر 2002) هواپيماي آنتونوف در مركز ايران با 46 كشته برجاي ماند. 30 بهمن 1381 ( 19 فوريه 2003 ) يک ايليوشين76 متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در 35 كيلومتري كرمان سقوط کرد و تمام 276 سرنشين آن كه اعضاي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي از زاهدان عازم كرمان بودند جان باختند.

سال 1382

21 بهمن 1382 (10 فوريه 2004) هواپيماي فوكر به مقصد شارجه در سه كيلومتري شارجه در باند 12 فرودگاه اين شهر دچار سانحه شد كه 45 نفر در اين سانحه كشته و سه نفر از سرنشينان آن زنده ماندند.

27 ارديبهشت 1382 (17 مه 2003 ) هواپيماي ياك 40 ‌ از شرکت فراز قشم در نزديکي ساري سقوط کرد و طي آن 30 نفر کشته شدند. 21 بهمن 1382 (10 فوريه 2004 ) يک فوكر50 در هنگام فرود آمدن در فرودگاه شارجه به زمين برخورد کرد و 43 نفر از 45 مسافر آن کشته شدند.

سال 1384

يكم ارديبهشت 1384 (20 آوريل 2005) يک فروند بوئينگ 707 هواپيمايي ساها که در مسير کيش- تهران در حرکت بود در فرودگاه مهرآباد از مسير منحرف شد و وارد رودخانه کن شد در اين حادثه يک نفر کشته شد تعدادي از مسافرين به دليل نگراني خود را به خارج از هواپيما پرداخت كرده‌اند و جان خود را از دست داده‌اند. 14 آذر 1384 (6 دسامبر2005 ) يک فروند هواپيماي سي 130 ارتش ايران که حاوي خبرنگاران و پرسنل ارتش بود، اين هواپيما كه تهران را به مقصد بندرعباس ترك كرده بود پس از گذشت 8 دقيقه دچار نقص فني در موتور شماره 4 شد و خلبان گوهري درخواست كرد تا به فرودگاه مهرآباد باز گرددپس از تاييد اين درخواست هواپيما از مسير اصلي خود منحرف و به ساختماني 10 طبقه در شهرك توحيد واقع در منطقه آذري تهران برخورد كرد. اين حادثه كه براي اصحاب رسانه دردناك بود قصد داشت تا براي پوشش خبري مانور نيروهاي نظامي به منطقه بندرعباس و سپس به چابهار اعزام شود. در اين حادثه 94 سرنشين و خدمه هواپيما و 12 نفر ساكن در شهرك مسكوني توحيد جان دادند. پرداخت ديه از بيت المال و بررسي پرونده در دادگاه تجديدنظر داستان غم بار سقوط هواپيماي سي 130 را هنوز به نتيجه‌اي نرسانده است.

19 دي 1384 (9 ژانويه 2006) يک هواپيماي فالكن 20 متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در 12 كيلومتري اروميه سقوط کرد و 11 تن از مقامات ارشد سپاه، از جمله احمد کاظمي، فرمانده نيروي زميني سپاه، کشته شدند.

سال 1385

10 شهريور 1385 ( يك سپتامبر 2006) هواپيماي توپولوف 154 كه از بندرعباس عازم مشهد بود ساعت 13:45 در فرودگاه هاشمي نژاد از باند خارج و دچار سانحه شد. در اين حادثه 28 نفر جان خود را از دست دادند و 54 نفر نيز زخمي شدند. اين حادثه تا سال 85 سومين حادثه منجر به فوت در شركت هواپيمايي ايران ايرتور بود.

6 آذر1385 (27 نوامبر 2006 ) يک فروند هواپيماي آنتونوف 74 متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامي از شيراز به مقصد تهران حركت كرد و در فرودگاه مهرآباد به دليل نقص فني در موتور سقوط کرد. در اين حادثه 36 نفر کشته و 2نفر زخمي شدند.

سال 1386

5 آذر 1386(26 نوامبر 2007 ) يک فروند هواپيماي نظامي اف 4 فانتوم ارتش ايران به علت نقص فني در منطقه کنارک چابهار سقوط کرد و دو سرنشين آن کشته شدند.

سال 1387

26 فروردين 1387 يک فروند هواپيماي سوخو 24 متعلق به نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران حوالي ساعت 19 هنگام فرود دچار نقص فني شد و سقوط کرد. خلبان و کمک خلبان اجکت کردند و سالم ماندند. 23 خرداد 1387 يک فروند کايت موتوردار نظامي حين بارريزي با چتر سقوط کرد و 2سرنشين آن در دم جان باختند. 16 تير 1387يک فروند هواپيماي شکاري اف-پنج ارتش ايران در حين انجام مأموريت در پايگاه هوايي اميديه خوزستان سقوط کرد و خلبان و کمک‌خلبان آن کشته شدند. 27 بهمن 1387هواپيماي مسافربري ايران 140 در حوالي فرودگاه شاهين شهر اصفهان سقوط کرد و تمامي پنج سرنشين هواپيما جان باختند.

سال 1388

24 تير 1388 يک فروند هواپيماي مسافربري از نوع توپولف تي يو-154 متعلق به شرکت هواپيمايي کاسپين که عازم ارمنستان بود دقايقي پس از بلند شدن از فرودگاه امام خميني تهران در 12 کيلومتري جنوب قزوين بين منطقه فارسيان و جنت آباد در بخش مرکزي قزوين سقوط کرد که منجر به کشته شدن تمامي 169 سرنشين (مسافر و خدمه)اين هواپيما شد.

داستان سقوط و سانحه هوايي در ايران تنها به هواپيماهاي مسافربري و سنگين خلاصه نمي شود. 9 فروند هواپيماي آموزشي نيز طي سي ساله گذشته در سوانح هوايي كشته و زخمي در پي داشته است.

نقص فني، تاخير، فرود اضطراري نيز در پروازهاي داخلي و خارجي مشكلات بسياري به بار آورده است.

در سال 85 و 86 فرود اضطراري و نقص فني بيش از سال‌هاي قبل به چشم خورده است كه بيش از 50 درصد هواپيماهاي در سانحه و مشكل فني مليت روسي داشته اند. زيرا ايران براساس تحريم‌هاي بين المللي قادر به خريد هواپيما با امنيت بالاتر نبوده است و به اين ترتيب پاي دلال هاي روسي و اوكرايني به ايران باز شده است و روسيه پس از هر بار حادثه هوايي هواپيماهاي مسافربري و سنگين براي بازرسي و بررسي وضعيت هواپيماها به تهران آمده است اما بررسي علت سانحه و بررسي پرونده‌ي قضايي هر يك از اين حوادث تاكنون منجر به پرداخت ديه نقدي شده است اما امنيت مسافران را تامين نكرده است.