سبّ صحابه یا دشنام و ناسزا گفتن به یاران حضرت رسول «صلی الله علیه و آله» از مسائلی است که از ناحيه وهابيت و اهل سنت روی آن تکیه و توجه بیشتری شده است. بايد ببينيم پایه گذار این سبّ و دشنام کیست تا گریبان او را بگیریم نه شیعه را که هرگز صحابه ای را سبّ نکرده و شیعیان دوستدار همه کسانی هستند که پیامبر را دیده اند ،جز آنان که از راه حق منحرف شده باشند ،البته از کسانی که پیروی از پیامبر نکرده و از مسیر و راه او منحرف شده اند تبّری می جویند ،نه این که او را سبّ کنند و ناسزا گویند.
در این جا به نقل دو اثر می پردازیم تا روشن شود چه کسانی سبّ صحابه را رواج دادند:
1. مسلم در صحیح خود ،از عامر ،فرزند سعد بن ابی وقاص نقل می کند:
«أمر معاویةُ بن أبی سفیان سعداً ،فقالَ: مَا مَنعَک أن تسبّ أبا تراب؟ فقال:أما ما ذکرت ثلالاً قالهنّ رسول الله فلن أسبَّه...».(1)
«معاویة بن ابی سفیان،به سعد وقاص فرمان داد که علی را سبّ کند و گفت:چه چیزی تو را از دشنام دادن به ابوتراب باز داشته است؟ سعد پاسخ داد: هرگاه سه مطلب را که رسول الله«صلی الله علیه و آله»دربارۀ او گفته،به خاطر می آورم هرگز او را دشنام نمی هم.» و آن سه چیز را بیان کرد ،که ما از بیان آن ها خودداری می کنیم.
وجود این حدیث در صحیح ترین کتاب ها، گواه آن است که پایه گذاری سبّ صحابه،آن هم بر شخصیت والایی مانند علی «علیه السلام» ،معاویة بن ابی سفیان است.
او بود که این سنت زشت را در میان امت جا انداخت و رواج داد ،که متأسفانه سلفی ها بر او طلب رضایت می کنند.
2. ابن عبد ربه در اخبار معاویه می نویسد:
وقتی حسن بن علی«علیه السلام» در گذشت ،معاویه به عنوان حج گزاری ،وارد مدینه شد. او خواست بالای منبر حضرت رسول«صلی الله علیه و اله» ،علی را لعن کند. به او گفتند:درمسجد ،سعد ابن ابی وقاص است و او هرگز به این کار راضی نمی شود. از نظر او آگاه شو آنگاه چنین کن. فردی را سراغ او فرستاد و جریان را برایش گفت.
سعد بن ابی وقاص گفت: اگر به علی دشنام دهی از مسجد برون می روم و هرگز به اینجا بر نمی گردم. از این جهت معاویه در آن وضعیت از لعن علی دست برداشت. آنگاه که سعد بن ابی قاص در گذشت،علی را بالای منبر لعن کرد و به کارگزارانش دستور داد:علی را بالای منبر ها لعن کنید و آنان نیز چنین کردند.
امّ سلمه همسر پیامبرخدا«صلی الله علیه و آله» در نامه ای به معاویه نوشت:
«شما بالای منبر علی را لعن نمی کنید ،بلکه خدا و رسول او را لعن می کنید! زیرا می گویید لعنت بر علی و دوستدارانش. من شهادت می دهم که خدا و رسول از دوستداران علی هستند. اما معاویه به سخن وی اعتنا نکرد.(2)
با توجه منصفانه به این دو روایت و اعتبار فوق العاده ي منابع آن ،مي توان ریشه این پدیده (سب و دشنام صحابه پيامبر اكرم صلي الله عليه و آْله) را به دست آورد و از آن برائت جست و از اتهام بي اساس به شيعيان و دوستداران اهل بيت پيامبر ،پرهيز نمود.
پي نوشت:
1. صحیح مسلم،باب فضائل علیّ بن أبی طالب،ضمن حدیث2404
2. العقد الفرید ،ج 5،ص 114؛و نیز ر.ک.به:خصائص نسائی، ص133،حدیث91؛ذهبی،سیر اعلام النباء،ج3،ص31؛ فتح الباری،کتاب فضائل الصحابه،ج7،ص71
منبع : سایت ادیان