به گزارش «شيعه نيوز»، اختلالات روانپزشکی اگر جدی گرفته نشود، می تواند آسیب های زیادی به نظام سلامت بزند. این آسیب ها را می توان در دسته بندی های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاسی نیز تقسیم بندی کرد.
وضعیت اختلالات روانی در بین دانش آموزان
یکی از غفلت ها در حوزه سلامت روان، عدم توجه به مشکلات روانی دانش آموزان است. زیرا، می پنداریم که این قشر جامعه عاری از مشکلات و نگرانی های روانی هستند، در حالی که بیشترین آسیب از ناحیه همین قشر متوجه سلامت جامعه می شود.
دکتر علی‌اصغر اصغرنژاد عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، با عنوان این مطلب که ۵۰ درصد جوانانی که در زمان تحصیل اقدام به خودکشی می‌کنند سابقه مشکل یادگیری داشته اند، تاکید کرد: خلاء مراقبت‌های بهداشت روانی برای همه مردم وجود دارد و نیاز به مراقبت و آموزش در حوزه سلامت روان احساس می‌شود.
وی با اظهار تاسف از اینکه بسیاری از والدین مهارت تربیت فرزند را بلد نیستند و این مسئله سبب بروز مشکلات در زندگی آنها می‌شود، گفت: آمار اختلالات روانپزشکی ایران و دنیا خیلی فرق نمی‌کند ولی استرس محیطی در کشورهای خاورمیانه در سال‌های اخیر بیشتر شده است، همچنین تحریم، اقتصاد نابسامان و وسعت اعتیاد از جمله عوامل استرس‌زا است.
اصغرنژاد به نقش شبکه‌های اجتماعی در بروز استرس اشاره کرد و افزود: بر اساس برخی از تحقیقات به طور میانگین یک سوم از نوجوانان و دانش‌آموزان دبیرستانی دچار رفتارهای پرخطر بوده‌اند و این آمار بیشتر مربوط به حاشیه تهران و مناطق مهاجرپذیر است.
وی گفت: متأسفانه هیچ برنامه منسجمی برای آموزش مهارت‌های زندگی وجود ندارد در حالی که این مسئله در جهت کاهش آسیب‌ها و ناهنجاری‌ها حائز اهمیت است.
مسعود شکوهی مدیرکل مشاوره وزارت آموزش و پرورش نیز با بیان اینکه عمده ترین مشکلات حوزه سلامت روان دانش آموزان اضطراب، استرس و عزت نفس پایین است، گفت: ۲۶ هزار نمونه تست از دانش آموزان جمع آوری شده است و تحلیل های آن انجام گرفته و جمع بندی آن را به دستگاه های اجرایی تصمیم گیر ارائه خواهیم داد.
وضعیت اختلالات روانپزشکی در کشور
دکتر جعفر بوالهری رئیس دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان، با عنوان این مطلب که در حدود یک چهارم جامعه دچار اختلالات روانپزشکی هستند، اظهار داشت: از ۳۰ سال گذشته تحقیقات زیادی در کشور در زمینه شیوع استرس انجام گرفته و عددهای متفاوتی در این زمینه عنوان شده است.
وی افزود: براساس آمارهای رسمی ۲۱ تا ۲۳ درصد مردم ایران اختلالات روانپزشکی دارند و نسبت به گذشته استرس در جامعه شیوع پیدا کرده و پراکندگی آن نیز بیشتر شده است.
بوالهری با بیان اینکه کمک های اولیه روانشناختی و سلامت روان در کاهش اختلالات روانپزشکی حائز اهمیت است، گفت: انجام اقدامات تخصصی در حوزه سلامت روان برنامه‌های سنگین و بودجه‌های عظیمی را می‌طلبد ولی با انجام کمک های اولیه روانشناختی می‌توانیم از بروز مشکلات در زمینه اعصاب و روان بکاهیم.
دکتر محمد اربابی دبیر علمی سی و سومین کنگره سالیانه انجمن علمی روانپزشکان ایران، با عنوان این مطلب که اضطراب و افسردگی بیشترین اختلالات به شمار می‌رود، افزود: ۹۵ درصد از افرادی که اقدام به خودکشی می‌کنند از بیماری روانپزشکی مثل افسردگی رنج می‌برند، البته مشکلات اجتماعی، اقتصادی، خانواده و ژنتیک نیز در این مسئله موثر است.
مشکلات خدمات روانپزشکی و عدم حمایت بیمه ها
دکتر احمد جلیلی رئیس انجمن علمی روانپزشکان ایران، پوشش بیمه‌ای خدمات روانپزشکی، یکی از مشکلات اساسی مردم و جامعه دانست و اظهار داشت: باید در حوزه روانپزشکی و بیماری‌های اعصاب و روان بازیابی کنیم پیش از آنکه فرد بیمار نزد پزشک بیاید همچنین پس از بیماریابی و درمان بیماری پیگیری وضعیت سلامت روان آن باشیم.
وی افزود: قطع درمان مهمترین دلیل عود بیماری بوده و بهترین راه پیشگیری از این مسئله استفاده از تیم‌های درمانی است که بیمار وضعیتش را پیگیری کند.
رئیس انجمن علمی روانپزشکان ایران ادامه داد: روانشناسان بالینی و روانشناسان سلامت می‌توانند در این زمینه موثر باشند و مشکلات مردم را تا حدود زیادی برطرف سازند.
وی گفت: پوشش بیمه‌ای خدمات روانپزشکان یکی از مشکلات اساسی جامعه است و از آنجایی که بیمه واقعی در کشور وجود ندارد دغدغه‌های فراوانی داریم.
مشکلات شایع حوزه سلامت روان
دکتر ایرج حریرچی قائم مقام وزیر بهداشت، یکی از مشکلات بسیار شایع حوزه روان در جامعه را مربوط به استرس های محیط کار دانست که می تواند ناشی از شرایط کاری، ارتباط کارکنان، شخصیت کارکنان و کارفرما، وظایف شغلی، امنیت شغلی و تغییرات سریع بدون ایجاد آمادگی در سازمان ها باشد.
وی افزود: استرس ها و مشکلات روانی شغلی، ناشی از پاسخ روانی و اجتماعی فرد شاغل در هنگام مواجهه با مشکلات است که در صورت توجه و همکاری بیشتر بخش دولتی و خصوصی قابل برطرف شدن است.
حریرچی گفت: برای کنترل و حفظ آرامش روانی در جامعه باید همه به معیارهای وزارت بهداشت برای کنترل و حدف عوامل تهدیدکننده سلامت در اجتماع و محیط کار و مقررات عمومی حاکم بر آن توجه داشته باشیم؛ ما نمی توانیم تنها به فعالیت های دولت در این زمینه اکتفا کنیم و کمک بخش غیردولتی و سازمان های مردم نهاد نیز بسیار حائز اهمیت است.
وی افزود: این مشکلات در فرد و اجتماع، در همین سطح باقی نمی مانند و در صورت عدم توجه می توانند مقدمه بروز رفتارهای پرمخاطره از جمله مصرف سیگار، مواد مخدر و رژیم غذایی نامناسب را فراهم کنند که این کنش ها و واکنش ها هزینه های بالایی را برای جامعه به همراه خواهند داشت.